Tussen mond en oor: de stem in niemandsland
- Dans
- Theater
Als je naar iemands stem luistert zonder die persoon te zien, vorm je dan een beeld van diegene? Van diens humeur, gender, lichaam of misschien zelfs het karakter van de spreker? Waarschijnlijk is het antwoord 'ja'. Sociale connotaties en gender normen zijn verweven in de stem. Maar wat als we met deze verwachtingen gaan spelen, en de boel een beetje opschudden? Wat blijft er dan over van de stem? Ermis Christodoulou, masterstudent Performance Practices, onderzoekt hoe we de stem kunnen ontdoen van sociale connotaties. Ermis vertelt over hoe zijn achtergrond in de wetenschap, zijn ervaringen als transgender persoon en de twee jaar in de Home of Performance Practices hem hebben geholpen om zijn afstudeerproject vorm te geven.
De stem in een synthetisch landschap van beeld en geluid
De achtergrond van Ermis als scheikundige bepaalt voor een groot deel hoe hij dingen benadert. “Als chemicus werk ik veel met materialen die met het blote oog onzichtbaar zijn. Dat proces, van inzoomen op microscopisch niveau en daar data uit opmaken, wil ik combineren met artistieke methodes. Voor mijn afstudeerproject dook ik in de microwereld van onzichtbare vocale trillingen van de stem, leg ze vast en vergroot vervolgens de visuele patronen.” Ermis gebruikt daarvoor verschillende soorten media. “Mijn afstudeerwerk, trans-mission, is een mixed-media performance. Vrij theatraal allemaal, met een science fiction-achtig scenario waarin ik mijn stem vervorm tot een synthetisch landschap van geluiden en beelden.”
Hoe de stem wordt waargenomen op het moment dat deze het oor van de luisteraar bereikt, is gebonden aan sociale connotaties. Ik vind daarom het niemandsland tussen mond en oor is een interessante plek om te verkennen."
Voor Ermis stond de master vooral in het teken van het combineren van de schijnbaar tegengestelde werelden van wetenschap en kunst — en het gebruik van zijn eigen geleefde ervaring als transgender persoon. “Mijn afstudeerproject is het artistieke resultaat van een auto-etnografisch praktijkgericht onderzoek naar de transgender-ervaring in relatie tot de stem. De stem werd mijn materiaal en veranderde gedurende mijn onderzoek van een persoonlijk object van zelfidentificatie naar het object van studie en het artistieke medium.”
Door de interesse, steun en feedback van mijn docenten en mede-studenten kreeg ik vertrouwen in het delen van mijn verhaal."
Een onderzoek voor de lange termijn
Het onderwerp van zijn afstudeeronderzoek – het visualiseren van de stem in relatie tot zijn transgender-ervaring - resoneerde ook bij zijn docenten en mede-studenten. “Ik ben dankbaar voor de mensen die ik onderweg om me heen heb gehad. Het scheppingsproces kan heel kwetsbaar zijn, zeker bij zo’n persoonlijk project. Maar door de interesse, steun en feedback die ik heb ontvangen kreeg ik vertrouwen in het delen van mijn verhaal.” Wat Ermis betreft, wordt dit een onderzoek voor de lange termijn. “Ik ben nog lang niet klaar met dit thema.”
