De Route van Yuliya Globa
- Dans
- Theater
Iedere carrière in de kunsten loopt anders. De route van is de rubriek van het ArtEZ Business Centre waarin docenten vertellen over de belangrijkste sleutelmomenten in hun loopbaan. Vaak missen we tijdens de les een moment om daar met elkaar over in gesprek te gaan. Ontdek welke keuzes ze hebben gemaakt en hoe ze zijn gekomen tot waar ze nu zijn.
Yuliya Globa is geboren in Oekraïne, geïmmigreerd naar Duitsland en later verhuisd naar Nederland. Ze studeerde in 2015 af aan de opleiding Docent Dans en is nu zelf docent bij het interdisciplinair programma voor de docenten opleidingen en coördinator van het dans voortraject DansLAB in Arnhem. In deze Route van praat Yulyia over het ontstaan van haar sociaal artistieke projecten en over haar ambities om kunstonderwijs echt voor iedereen toegankelijk te maken. Met haar bedrijf YU GLO maakt ze als Artist Educator inclusieve danstheatervoorstellingen.
Wanneer je de taal niet spreekt
Ik ben geboren en getogen in de Oekraïne. Een mooi land en rijk aan cultuur. Muziek maken, zingen en dansen was op elke festiviteit aanwezig om het leven te vieren en als volk samen te komen. Hier ontstonden mijn wortels die diep gegrond zijn in kunst, cultuur en het samenzijn. Toen ik 8 was immigreerden wij naar Duitsland. Dit heeft mijn oma mogelijk gemaakt, omdat zij voor mijn moeder en mij een betere toekomst wenste dan zij zelf heeft beleefd. In Duitsland aangekomen sprak ik de taal niet en kende ik niemand. Daarom werd dans en muziek een middel voor mij om een stem te hebben, te kunnen zeggen wat ik wil en ook om contact te maken met anderen. Kunst werd een middel om te overleven en te integreren.
Roots in de hiphopcultuur
Toen ik jong was zocht ik voortdurend naar samenhang, tussen oost en west, waar hoor ik thuis. In de hiphopcultuur vond ik mijzelf en trof ik hartelijke mensen, van over de hele wereld. Hier was niemand een buitenlander, maar een danser, rapper, MC of sprayer, kort gezegd kunstenaar. Rond 2009 en tijdens mijn afstuderen aan het gymnasium was ik onderdeel van een danscrew genaamd Bam Sistaz. Wij maakten HipHop shows, dansten op battles en gaven dansworkshops in Duitsland, Nederland en Engeland. Andere vrienden hadden bijbaantjes in het café. Ik organiseerde optredens en gaf workshops aan vluchtelingen of kinderen in het speciaal onderwijs. In deze fase van mijn leven legde ik basis om van je passie een bedrijf te kunnen maken. Alleen shows draaien en lesgeven was niet genoeg voor mij en zo ontmoette ik Tanja.
Samen sta je sterker en soms moet je solo verder
Ik wilde mij professionaliseren in dans en meer leren over andere dansstijlen en kunsten. Toevallig trof ik Tanja Nierling, een oud studente van Docent Dans in Arnhem. Zij zag mijn leergierigheid en toewijding in en rondom dans en introduceerde deze studie aan mij. Na 2 pogingen was ik eindelijk aangenomen op ArtEZ en studeerde in 2015 af. De les die ik hier meeneem is dat als je je wensen hardop uitspreekt en deelt met je omgeving, zullen er altijd deuren opengaan.
Tijdens mijn studie ontstond een bijzondere band met een klasgenoot Bart Merks. Wij werden soulmates en werkten veel samen. In het laatste jaar van onze studie begonnen wij met het vormen van ons collectief by BY, een interdisciplinair kunstcollectief. Samen maakten wij producties voor bijvoorbeeld Hoogte 80, Valtifest, Festival de Oversteek, artrelease, en werkten wij samen met verschillende kunstenaars in Nederland, Zweden en Duitsland. Na vier intense en zeer leerzame jaren besloten Bart en ik als vrienden verder te gaan en onze zakelijke V.O.F los te laten. Wij hebben samen ontzettend veel geleerd maar waren eraan toe om solo nieuwe leermomenten te beleven. Ik wilde meer sociaal artistiek werk doen en hiervoor moest ik alleen verder gaan. Hier komen meerdere sleutelmomenten samen. Ten eerste, je komt maar enkele keren in je leven iemand tegen waar je zo’n sterke band mee hebt dat je samen een kunstbedrijf kunt runnen. Ten tweede, een kunst collectief opbouwen en staande houden is ontzettend veel werk en je kunt er niet direct je huur van betalen. Als je er te weinig energie uithaalt overleef je het niet. En als laatste, met zijn tweeën sta je er sterk voor en dat is een zeer fijn gevoel net na het afstuderen.
Verbinding als rode draad door mijn werk en leven
Rond 2018 overleden mijn beide grootouders vlak na elkaar. Zij waren mijn verbinding naar mijn Heimat, de Oekraïne. Ik kwam in een crisis terecht waar ik de waarde van alles ging afvragen. Op dit moment gaf ik mijzelf de kans om na te denken, wat ik echt wil in het leven. Tot dusver durfde ik niet groot te dromen, maar door het gemis van twee ontzettend belangrijke mensen voor mij (en deels ouders) ontstond een gat en dit gat wilde ik met waardevolle dingen vullen. Ik wilde met mijn werk van betekenis zijn voor iemand en verschillende mensen aan elkaar verbinden. Verder wist ik het even niet. Precies op dat moment vroeg Margreet L. mij of ik voor de ArtEZ docentenopleidingen een interdisciplinaire coach wilde zijn om aan sociaal artistieke projecten te werken. Deze toevalstreffer bleek later een sleutelmoment, omdat ik vanuit deze interdisciplinaire en intermediaire rol dichter bij mezelf kwam.
Ontwikkelen, onderzoeken en creëren, ambassadeur van inclusie
Vlak na mijn aanstelling op ArtEZ vroeg een vriendin Eva Luca P. of ik zin had om bij haar werk langs te komen, bij Momo theaterwerkplaats. Hier gaf zij les aan mensen met verstandelijke beperkingen. Toen ik het ochtendritueel bij MOMO meemaakte voelde ik mij erg op mijn gemak. Eva had mij niet van tevoren verteld dat zij ging stoppen daar. Na mijn bezoek kwam een directe vraag, namelijk of ik haar groep zou willen overnemen. Ik had vrijwel geen ervaring met deze groep en vond het best spannend om een beslissing te nemen. Vanuit mijn intuïtie heb ik ja gezegd en het was de beste beslissing in mijn carrière. Inmiddels maak ik vanuit Momo dansatelier voorstellingen en inclusieve samenwerkingen tussen spelers van Momo, studenten en professionals. Wij spelen op diverse festivals, zoals Holland Dance en Vuurol. Binnen dit bedrijf heb ik geleerd dat het voor mij belangrijk is dat dans voor iedereen toegankelijk moet zijn, als participant en ook als kijker. En dat je soms ook intuïtief moet durven kiezen, omdat je van tevoren niet alles kunt weten.
Yu Glo: alles wat ik doe onder één dak
Tijdens mijn aanstelling op ArtEZ en het werken met verschillende doelgroepen was ik bezig met het vormgeven van mijn bedrijf, wat nu Yu Glo heet. Ik vond het erg lastig in het begin te formuleren wat ik allemaal aan het doen ben en om het onder één dak te krijgen. Jocelyn B. toenmalige coördinatie van DansLAB hielp mij door het voeren van heel veel gesprekken. Hij kende de danswereld door en door. In gesprek gaan met anderen helpt je verbindingen te leggen en een focus te krijgen. Zo vond ik de connectie tussen mijn achtergrond, cultuur en mijn werk: ‘embodied culture’.
Tijdens corona opnieuw studeren
Net, toen er verschillende opdrachten binnen druppelden en samenwerkingen tussen Duitsland en Nederland ontstonden kwam de coronacrisis. Voor mij voelde deze tijd alsof al je oogst opeens gestolen is en de barre grond overblijft. Na een jaar corona en wel intensief werken als inclusieve maker bij Momo en educator op ArtEZ groeide de wens in mij naar verdieping. Daarom begon ik aan de master Artist Educator in Zwolle. Daar heb ik een didactiek ontwikkeld waarmee ik het kunstonderwijs echt voor iedereen toegankelijk wil laten zijn. Daarnaast onderzoek ik mijn rol als choreografe en heb ik mijn maaktools aangescherp
Februari 2022, het is oorlog in de Oekraïne
Onvoorstelbaar, gewoon afschuwelijk. Een deel van mijn familie leeft daar verdeeld over drie steden. Naast veel emotie en een urgente drang om iedereen op te vangen ontvlamt mijn hart als Artist Educator en het activisme. In deze crisissituatie wordt privé en werk één, ik moet me verhouden tot het grotere geheel, ik kan en wil niet meer wegkijken. Dit is het moment om vanuit mijn rol de wereld, hoe klein dan ook, een stukje beter te maken. Ik ben als tolk actief in Arnhem en wil graag activiteiten verzorgen voor Oekraïense nieuwkomers. Verhalen delen, samen dansen, eten of helpen bij het repareren van een fiets. Uiteraard is dit geen business situatie. Maar wel een belangrijke actie voor mij als Artist Educator om door kunst met anderen in contact te komen. Wil je je hierbij aansluiten met welk idee dan ook? Mail mij gerust naar yu.globa@artez.nl of info@yuglo.nl .
Ik weet nog niet precies hoe maar hieruit gaat mijn eigen stichting ontstaan. Een stichting waar verbondenheid en zorg voor elkaar centraal staan en kunst het mogelijk gaat maken. Bedankt voor het lezen en heel veel succes met je levensloopbaan.
Volg Yulia
Lees ook het nieuwsbericht van Studium Generale over de oproep van KADE, waar Yuliya Globa en May Heek vanuit solidariteit ontmoetingen organiseren tussen vluchtelingen en de ArtEZ community.
De sleutelmomenten van andere ArtEZ-docenten, vind je op onze pagina Docenten en hun beroepspraktijk