Ga naar de hoofdcontent Pijl naar rechts pictogram

Jezelf digitaal onzichtbaar maken

  • Vormgeving

Een algoritme waarmee je jezelf digitaal vermomt… Niet het eerste waar je aan denkt bij Graphic Design, wel een mooi voorbeeld van de mogelijkheden binnen deze bachelor van ArtEZ. Jeanine Zielman ontdekte er haar passie voor coderen en vertelt hoe ze afstudeerde met een masker waarmee je jezelf digitaal onzichtbaar maakt.

Jezelf digitaal onzichtbaar maken

Al tijdens de middelbare school wist Jeanine Zielman dat ze naar ArtEZ wilde, maar pas tijdens de opleiding vond ze haar passie. Jeanine: “Ik was niet zo’n fan van digitaal, tot ik les kreeg in Digital Media. Ik dacht: wauw, dat dit allemaal mogelijk is. Dat je met een paar lijnen code iets heel visueels op het scherm krijgt. Dat was voor mij een eyeopener en het moment dat ik wist: dit is mijn plek hier. Vanuit daar ben ik het digitale gebied steeds meer gaan onderzoeken en hoe je dat visueel en in print kunt uitwerken.” 

3NCRIPT ME

De vertaling van code naar een visuele uitwerking komt ook terug in het afstudeerwerk van Jeanine. “Ik dook in de wereld van de face recognition software en ontwikkelde een algoritme waarmee je jezelf digitaal vermomt met een masker.” 3NCRIPT ME, zoals Jeanine haar installatie noemt, is een systeem dat de algoritmes en inconsequenties van gezichtsherkenningssoftware blootlegt. “Met de installatie maken gebruikers een masker dat hen onherkenbaar maakt voor de software. Dat masker kun je vervolgens overal online gebruiken, zoals bij social media en digitale meetings.”

Unieke maskers

Jeanine onderbreekt het -digitale- interview om te laten zien hoe haar masker eruitziet. Ze verschijnt in beeld met haar gezicht voorzien van een futuristisch ogend masker dat uit blauwe, fonkelende vormen bestaat. “Ik ben als een designer naar gezichtsherkenningssoftware gaan kijken, die reageert op de manier waarop licht op het gezicht weerkaatst. De verschillende vormen van het masker staan voor de gebieden van je gezicht die het belangrijkst zijn voor de herkenning en nu onzichtbaar zijn. In de 3NCRIPT ME-installatie hangt een uitleg over de vormen, zodat je jouw persoonlijke masker kunt ontcijferen.”

Gevaar

Donkere kleuren werken voor het masker beter dan lichte, terwijl de software andersom juist niet goed werkt bij mensen met een donkere huidskleur, een onrechtvaardig algoritme dus. Jeanine: “Hoe donkerder de huid, hoe meer licht die absorbeert en de herkenning niet goed werkt. Als ze de software wel op iedereen gaan toepassen, wordt dat een probleem.”

Dit was niet de enige reden voor Jeanine om de software verder te onderzoeken: “Face recognition kan gevaarlijk zijn. Ik zag veel deepfakes voorbijkomen. Als je online op iemands gezicht zoekt, kun je alle foto’s vinden die bij dat gezicht horen. Zo is een deepfake snel gemaakt en kan er gemakkelijk nepnieuws verspreid worden zoals bij de verkiezingen in de VS, waarbij het leek alsof Obama en Trump dingen zeiden die ze niet hebben gezegd.”

Meer dan posters ontwerpen

Wie dacht dat Graphic Design je opleidt tot grafisch ontwerper van bijvoorbeeld posters, wordt verrast door de mogelijkheden binnen de opleiding. Jeanine: “Veel mensen weten niet waar grafisch ontwerp allemaal voor staat. De studie leert je hoe je een bepaalde informatielaag in je hoofd, verbeeldt naar een groter publiek. De vorm hiervoor kan print zijn, maar ook audio, video, een website of een installatie. Een video lijkt misschien bij filmmaken te horen, maar bij Graphic Design kun je elk medium gebruiken om je idee mee uit te werken.”

Ook zonder zelf te coderen had Jeanine’s afstudeerproject hetzelfde kunnen zijn. “Je wordt niet zozeer beoordeeld op hoe goed je iets kunt uitwerken, maar of je het concept erachter kunt bedenken. Ik denk dat de uitwerking zelf bij andere studierichtingen misschien belangrijker is. Tijdens de opleiding onderzoek je wat je belangrijk vindt en wat je passies zijn. Wie ben ik en wat wil ik vertellen? Dit geef je vanuit je eigen perspectief vorm.”

Bijbaan

Voor Jeanine zijn de vier jaren voorbij gevlogen: “De werkplaatsen ontdekken tijdens het eerste jaar, de fijne sfeer op school en de hechte band met de klas, het was zo fijn! Soms voel je wel competitie omdat je goed wil presteren als een ander dat ook doet, maar toch werken we in alles samen.” Nu neemt Jeanine een tussenjaar, waarin ze opnieuw contact wil leggen met haar stagebedrijf in Oslo. Voor nieuwe studenten heeft ze een tip: “Na mijn eerste jaar deed ik in de zomer een stage bij een webdesignerbureau. Zo had ik al snel een bijbaan waar ik tijdens de opleiding veel heb geleerd.”