Muziek voor vroeggeboren baby’s
Je hoeft muziek niet te begrijpen om er je voordeel mee te doen; zelfs op vroeggeboren baby’s heeft muziek al een positief effect. Lucina Akintaya liep tijdens haar bachelor Muziektherapie stage op de neonatale intensive care in New York. Hoe heeft ze dit beleefd en wat leerde ze ervan?
Wie in Duitsland muziektherapie wil studeren, moet meerdere studies combineren om het uiteindelijk in een master te kunnen volgen. De Duitse Lucina Akintaya keek daarom ook naar de optie om in Nederland Muziektherapie te studeren en vond in het Conservatorium in Enschede de ideale plek: “Ik vond het heel fijn dat het niet een enorme universiteit was. Op de open dag merkte ik hoe goed de kleinschalige sfeer en de inhoud van de opleiding bij me pasten. Hier loop je vanaf het eerste jaar stage. Het is fijn om zo alle facetten van het vak te leren kennen.”
Hoe wist je dat je Muziektherapie wilde studeren?
“Ik speel al sinds mijn kindertijd piano en had als tiener zangles. Maar ik wil niet alleen uitvoeren. Dat zie je vaker bij studenten Muziektherapie: ze willen niet altijd in de spotlights staan. Ik ben veel bezig met de functie die muziek kan hebben. Hoe je via muziek mensen kunt bereiken en contact kunt leggen, dat interesseert mij. In Duitsland had ik al twee stages gelopen, in de psychiatrie en bij muzieklessen voor het speciaal onderwijs. Zo wist ik dat Muziektherapie wel iets voor me was.”
Wist je al snel welke kant je binnen de muziektherapie op wilde?
“Joanne Loewy, het hoofd van de muziektherapie-afdeling van het Mount Sinai ziekenhuis in New York, kwam als gastdocent op de opleiding. Ze vertelde ons over haar werk op de intensive care voor vroeggeboren baby’s (NICU). Haar collega Andrew Rossetti liet zien hoe hij met een gitaar kon reageren op alle geluiden van de apparatuur en daar muziek van kon maken. Als je de ogen sloot, kreeg je een hele andere soundscape dan het geluid van een intensive care. Ik raakte enorm geïnspireerd. Na de seminar hebben we contact gelegd en afgesproken dat ik stage kon lopen in New York.”
Muziektherapie wordt vaak ingezet voor ouderen. Dat is wel bekend. Muziektherapie voor vroeggeborenen zal veel lezers niet bekend in de oren klinken.
“In New York zijn ze er al heel ver mee. Joanne Loewy doet het al sinds 1994 en ook Nederland is er steeds meer mee bezig. In andere landen moet er nog een inhaalslag worden gemaakt en ik hoop daar in Duitsland aan te kunnen bijdragen.”
Hoe zag je stage er precies uit?
“Ik werd eigenlijk gelijk in het diepe gegooid. Ik heb seminars gevolgd en veel op de NICU gewerkt. Zo heb ik baby’s met muziek ondersteund om hun vitale functies te reguleren en kalmeren. Als je met een instrument of je stem het ritme van de ademhaling en de hartslag van een baby volgt, dan trek je gelijk zijn of haar aandacht. Wanneer je bijvoorbeeld langzaam dat tempo verlaagt, zal een baby daar in de meeste gevallen in meegaan. Ook ouders kon ik steun bieden. Met een kind op de intensive care komen bij hen soms gevoelens van machteloosheid op. Toch is hun aanwezigheid heel belangrijk. De stem van de vader en moeder is voor de baby al bekend en kan ingezet worden om het kind gerust te stellen en de relatie tussen ouder en kind te versterken. ”
Voelde je je als stagiair volwaardig onderdeel van de groep?
“Ik kon heel zelfstandig werken en ik kreeg veel vertrouwen. De artsen zijn er goed bekend met het effect van muziektherapie. Zo werd ik al snel gevraagd om muziek te maken bij een operatie van een kind dat goed reageerde op muziektherapie. De chirurg vroeg mij om het kind met muziek een gevoel van veiligheid te bieden.”
In je afstudeerscriptie ging het ook over het belang van de culturele achtergrond in muziektherapie.
“Veel is cultureel bepaald: je muziekvoorkeur, hoe je met muziek omgaat en hoe je elkaar benadert. Hier in Europa, zeker in Nederland en Duitsland, is het altijd de cultuur van de ‘witte Europeaan’ die geldt als de norm. Ik heb zelf meegemaakt hoe ingewikkeld het kan zijn als je niet binnen die norm valt. In New York is diversiteit meestal de norm. Dat was wel een ontdekking. Het is belangrijk je ervan bewust te zijn dat je op een andere manier contact maakt als je veel met elkaar deelt in opvoeding, culturele achtergrond en voorkeuren, dan wanneer je minder deelt. Met mijn scriptie wil ik muziektherapeuten aansporen om cultuursensitief therapie te geven door minder vanuit de ‘norm’ te kijken en meer vanuit het perspectief van de cliënt.”
Hoe merk je dat in de praktijk?
“Het is een les die ik zelf op de harde manier geleerd heb. Ik stelde voor om te zingen voor een gezin waarvan de moeder net bevallen was. Meteen nadat ik begon, liep de vader de kamer uit. Het was een orthodox Joods gezin en binnen die cultuur is het niet toegestaan dat een getrouwde man naar een zingende vrouw luistert. Dat wist ik niet, daar had ik rekening mee kunnen houden. Of het in ieder geval moeten vragen.”
Wat is je weg na je afstuderen geweest?
“Ik ben naar Berlijn verhuisd om als muziektherapeut aan de slag te gaan. Er zijn meerdere ziekenhuizen die al interesse hebben getoond. Er is veel werk te doen en muziektherapie heeft veel positieve, bewezen effecten, dus ik heb vertrouwen dat het goedkomt.”
