Na de studie DBKV: David is creatief ondernemer
- Beeldende Kunst
- Vormgeving
Hij is zowel beeldend kunstenaar als muzikant, en David Reijer de Haan (26) streeft ernaar deze ogenschijnlijk verschillende werelden meer met elkaar te laten versmelten in zijn werk als maker en creatief ondernemer. Dat de alumnus Docent Beeldende Kunst en Vormgeving na zijn afstuderen niet direct een antwoord had op de vraag: wat nu?, vindt hij niet zo belangrijk. “Het is absurd om te denken dat je alles al moet weten op het moment dat je klaar bent met je opleiding.”
Na zijn opleiding Docent Beeldende Kunst en Vormgeving (DBKV) aan de ArtEZ Academie voor Art & Design Zwolle was David heel erg zoekende. Maar in plaats van in de paniekmodus te schieten en als een gek op zoek te gaan naar een baan, maakte hij juist gebruik van de situatie om, zoals hij het zelf noemt, te ‘her-aarden’. “Ik merkte dat het juist heel goed was om na mijn opleiding even de tijd te nemen en een beetje rond te dwalen”, vertelt David.
Kunsthoofd en muziekhart
“Het enige wat ik dacht was: ik heb een plek nodig om te maken en ik heb een plek nodig om geld te verdienen. Dus naast dat ik een tijd lang in een biercafé en de jeugdzorg heb gewerkt, richtte ik ook samen met vier andere makers Villa5 op – een Zwols atelier waar vijf verschillende kunstenaars, waaronder ik, elkaar motiveren en inspireren om mooie dingen te maken. Daarnaast ben ik bezig gegaan met muziek. De tweejarige masteropleiding Sound of Innovation die ik nu volg aan het ArtEZ Conservatorium in Enschede, moet ervoor gaan zorgen dat mijn kunsthoofd en mijn muziekhart dichter bij elkaar komen.”
Kunst als educatiemiddel
Hoewel hij soms ook freelanceopdrachten uitvoert, is David meer van het zelfstandig ondernemerschap. Hij schildert, maakt sculpturen en werkt aan geluidsinstallaties, en bloeit daarnaast helemaal op door samenwerkingen aan te gaan met andere mensen. “Wat ik het interessantst vond aan mijn opleiding, was om te ontdekken hoe je met kunst kunt communiceren én het kunt inzetten als educatiemiddel”, legt David uit. Want met de klassieke manier van lesgeven, heeft hij niet zoveel. “Voor mij is maken een vorm van educatie. Maar dan op zo’n manier dat je wel met mensen blijft kletsen en geen einzelgänger wordt. Ik vind het leuk om te zien hoe iemand anders kijkt naar een bepaald onderwerp. Wat vind jij ervan en hoe zou jij het anders doen? Ik haal veel inspiratie uit al die verschillende invalshoeken.”
Meubelmaker, architect of advocaat
Dat David de opleiding grotendeels naar zijn eigen hand heeft weten te zetten, bewijst zijn stage in het derde jaar. Die volgde hij bij een beeldend kunstenaar uit Frankrijk. En voor zijn afstuderen werkte hij niet samen met scholen, maar maakte hij een documentaire over de relatie tussen kunst en het empathisch vermogen. “Dat ArtEZ mij de ruimte gaf om de opleiding op mijn manier vorm te geven, zorgde ervoor dat ik het ook daadwerkelijk heb afgemaakt.”
Je hoeft na je opleiding niet direct klaar te zijn voor het ‘echte werk’. Wie heeft dat bedacht?”
Soms was hij liever meubelmaker geweest. Of architect of advocaat. “Dat lijkt me veel meer straight forward”, lacht David. “Maar daarna denk ik weer: wat ik heb gedaan, is gewoon goed. Je hoeft na je opleiding niet direct klaar te zijn voor het ‘echte werk’. Wie heeft dat bedacht? Uiteindelijk bouw je je eigen praktijk op, en die is zo eigenzinnig als jij wil. Ik ken overigens ook mensen die nu met heel veel plezier voor de klas staan. Ook hartstikke prima.”
Geniet!
Wel denkt David dat het heel belangrijk is om jezelf, voordat je aan je studie begint, af te vragen of je er klaar voor bent. “Een kunstopleiding vraagt wel wat van je. Het is zelfreflectie, jezelf kwetsbaar opstellen. Je pelt jezelf af en ontdekt nieuwe lagen; daar moet je je wel op voorbereiden. Het is heel goed dat ArtEZ dat persoonlijke proces stimuleert, want het is de enige manier om écht tot makerschap te komen.” Daarnaast heeft David nog een advies voor studenten: “Geniet. Je bent bezig met je passie, dat moet je koesteren. Je krijgt een paar jaar lang de tijd om fulltime te doen wat je leuk vindt, dus geniet daar dan ook van.”
Kijken naar je doelgroep
Of hij het als autonoom kunstenaar tegenwoordig lastig vindt om mee te draaien in het bestaande systeem? David: “Anderhalf jaar geleden had ik ‘ja’ gezegd. Nu denk ik dat het vooral belangrijk is om het systeem te benaderen zoals het is, maar het vervolgens wel naar je eigen hand te manipuleren.” Traditioneel makerschap is volgens David vooral heel veel geluk hebben. Je maakt iets en hoopt maar dat het aanslaat. Zelf kijkt hij liever naar zijn doelgroep. Waar heeft die behoefte aan? Oftewel: hij is een creatieve entrepreneur die zich focust op maken, maar zich daarin niet dusdanig verliest dat hij z’n doel voorbijschiet.
Om te kunnen blijven doen wat je doet, moet je een balans zien te vinden: vinden mensen het wel interessant wat je doet?”
“Ik maak nog steeds wat ik leuk vind, maar doe dat wel voor een specifieke groep mensen die daar naar op zoek is”, legt hij uit. “Iedereen moet geld verdienen en z’n huur betalen. Zou er een universum bestaan waarin ik lekker kon ronddwalen, dan zou ik dat doen.” Maar zo werkt het niet, vindt David. “Om te kunnen blijven doen wat je doet, moet je een balans zien te vinden: vinden mensen het wel interessant wat je doet? Als je die vraag niet op een gezonde manier kunt beantwoorden, dan wordt het een excuus. Dan ga je denken dat de wereld tegen je is, terwijl dat helemaal niet nodig is.”
Lesgeven
Wat uiteindelijk zijn grootste droom is als kunstenaar? “Succesvol ondernemer zijn”, zegt David. En dat kan volgens hem op meerdere gebieden. “Bijvoorbeeld evenementen en concerten organiseren vanuit mijn eigen projecten en blijven samenwerken met andere makers door bijvoorbeeld exposities neer te zetten en workshops te geven. Zelfs lesgeven op een kunstacademie lijkt me wel wat, maar dan niet fulltime. Want ik wil wel gewoon blijven maken. Maar mensen begeleiden tijdens hetzelfde proces dat ik heb ondergaan, dat lijkt me heel interessant.”
Meer informatie over de bachelor Docent Beeldende Kunst en Vormgeving
