Slapen is méér dan in je bed gaan liggen

Hanne zag het vaak om zich heen: studenten die tot de late uurtjes bezig waren met hun opleiding, opgezweept door de druk van deadlines. En die daarna nog samen de stad in gingen voor een drankje. "Volkomen begrijpelijk, natuurlijk", zegt ze. "Na een dag studeren is het fijn om daarna even iets voor jezelf te doen. Dat weet ik uit eigen ervaring. Maar het gaat wel ten koste van je slaap."

Invloed op creativiteit

Is dat erg?, zo vroeg zij zich af. "We slapen allemaal, maar weten er eigenlijk zo weinig vanaf ..." Op zoek naar antwoorden, dook Hanne in de wetenschappelijke literatuur, hield ze een enquête onder studenten en ging zij in gesprek met slaaptherapeuten en een somnoloog (slaapdeskundige) van het Rijnstate Ziekenhuis. Daaruit leerde zij onder meer dat slaapproblemen wijdverbreid zijn. En dat een slaaptekort een negatieve uitwerking heeft op de rationaliteit én creativiteit. "Je kunt dus als kunstenaar misschien beter om 21.00 uur naar bed gaan dan een nacht doorhalen."

Repetitief en meditatief

Hanne vernam ook dat een rustige ademhaling bijdraagt aan betere slaap. "Een slaaptherapeute vertelde mij dat ze haar cliënten daarom ademhalingsoefeningen meegeeft. Maar ze vond het jammer dat ze hun niet méér kon aanbieden, bijvoorbeeld materiële ondersteuning tijdens het doen van de oefeningen."
Dit bracht Hanne op een idee. Met de techniek ‘houtdraaien’ maakte zij een ketting met kralen van gebruikt hout. Cliënten kunnen steeds een kraal verplaatsen na elke ademhalingsoefening. "Deze repetitieve handeling helpt bij het bereiken van een rustige, meer meditatieve toestand. Vergelijk het maar met het gebruik van een bidsnoer."

Artificiële long

Hanne maakte ook een object voor in de openbare ruimte: een artificiële long van hout, messing, colback (een hoogwaardige polymere, dunne non-woven stof) en elektronica. "Het is bekend dat mensen elkaar – onbewust – imiteren. Ze zijn ook geneigd elkaars ademhalingstempo over te nemen. Dus als iemand rustig ademt, zal een ander hierin meegaan. Aan de somnoloog heb ik gevraagd wat een rustig ademtempo is; dit heb ik in de kunstlong verwerkt."

Wandtapijt en textiel

Vaak is er een verband tussen het ‘snelle’ leven van alledag en slaapproblemen, ontdekte Hanne tijdens haar speurtocht naar het wezen van de slaap. "Slaap is méér dan je telefoon wegleggen en in bed gaan liggen om die acht uurtjes slaap te halen. Vaak lukt goed slapen niet goed als je overdag voortdurend druk bent. Het is daarom belangrijk om ook als je wakker bent momenten van rust en bezinning in te lassen." Hanne vervaardigde een wandtapijt met afbeeldingen van lucht en wolken, geproduceerd met een TC2-weefgetouw, dat daaraan kan bijdragen.
Daarnaast maakte ze nog katoenen textielen voor op bed. "Hierin zijn patronen verwerkt. Deze kunnen mensen met hun vingers volgen als ze ’s nachts liggen te piekeren. Bezig zijn met iets tastbaars geeft houvast en haalt je uit je hoofd – wat het slapen kan bevorderen."

Ambachtelijk en sociaal

Hanne maakte tijdens haar studie kennis met veel verschillende materialen en technieken –sommige daarvan gebruikte ze bij het realiseren van haar afstudeerproject. ‘De ambachtelijke kant van de opleiding sprak me heel erg aan’, zegt ze. ‘Ook vond ik het heel fijn dat je de vrijheid krijgt om je eigen producten te bedenken en af te werken. Zo ontstaat je eigen “watermerk”. Bovendien vind ik het mooi om oplossingen te bedenken voor problemen in de samenleving – zoals ik dat doe met mijn afstudeerproject.’

Dutch Design Week

Ook eerder tijdens haar opleiding deed Hanne al ervaring op met werken ‘buiten’ ArtEZ. "In het tweede jaar deed ik mee met een project in samenwerking met het Openluchtmuseum, designhistoricus Jeroen van Eijnden en curator Jorn Konijn. Studiegenoot Max Claassen en ik ‘vertaalden’ toen klederdracht uit het museum naar een hedendaags concept. Hiermee hebben we ook op de Dutch Design Week gestaan. Supervet!"

Vervolgstappen

Na haar studie ziet Hanne zichzelf wel werken in een kleine studio. "Daar heb ik ook mijn stages gelopen. Ik hoef niet als enige mijn naam onder een werk te hebben staan; juist het werken in een team spreekt me aan."
Ook tijdens de studie genoot Hanne van samenwerken: "Ik vond het bijvoorbeeld altijd leuk om in de werkplaats op te trekken met andere studenten. Je kan veel leren van verschillende jaarlagen en nationaliteiten. Ik ben sowieso wel van het socializen; ik ben mede-initiatiefnemer van Flux, de studievereniging-in-oprichting van Product Design."

Stel je open

Hanne adviseert startende studenten om zich open en sociaal op te stellen. "Je kunt zoveel leren van elkaar en van docenten!’ Ze vervolgt: ‘Wees ook niet bang dat je producten niet mooi worden. Ook wat niet lukt, is leerzaam en waardevol."
Scholieren die overwegen om Product Design te gaan doen, raadt Hanne aan om vooral de Open Dagen te bezoeken. "Volg ook onze socials. En stel je vragen aan studenten, via de chatfunctie op de site." Ook een optie: neem een tussenjaar en doe alvast wat snuffelstages en meeloopdagen. "Dat deed ik zelf ook na het vwo. Daardoor kreeg ik een veel beter beeld van wat ik wilde en heb ik uiteindelijk de voor mij juiste opleiding gekozen."

Volg Hanne

Instagram: @studio.hanne.van.beers, @flux_artez

Website (under construction)

LinkedIn