Soundscapes in een oude melkfabriek
- Muziek
Stel je voor dat je een oude, verlaten melkfabriek binnenstapt en wordt omringd door een symfonie van geluiden die je meevoert door de tijd. Dat is precies wat Lena Chen, Matteo Traverso en Christine Chen wisten te bereiken met hun project, Melkhal Pulse: A Symphony Across Time. Voor hun masteropleiding The Sound of Innovation creëerden zij een unieke geluidsinstallatie in De Melkhal, een verborgen juweel in Enschede. In de winter van 2023 werden de deuren van de oude fabriek geopend voor nieuwsgierige bezoekers, die werden getrakteerd op een unieke zintuiglijke ervaring.
De oorsprong van Melkhal Pulse
Het idee voor Melkhal Pulse ontstond toen eerstejaarsstudenten Lena Chen (uit Taiwan) en Matteo Traverso (uit Italië) en tweedejaarsstudent Christine Chen (uit China) werden geïnspireerd door een project dat hun docent samen met drie andere artiesten in een verlaten kerk had uitgevoerd. Tijdens een Innovation Lab-bijeenkomst gaf docent Phil Mills hen de opdracht om een kleinschalig samenwerkingsproject op te zetten om elkaars manier van werken en artistieke filosofie te verkennen. In plaats van te beginnen met een geluidsconcept maakte het trio eerst een moodboard met afbeeldingen, dat zij het "Chaotic Mood Board" noemden. Na een paar brainstormsessies kwamen de studenten op het idee om de architectonische kenmerken en geschiedenis van een ruimte te gebruiken om een eenmalige, niet voor herhaling geschikte, geluidservaring te creëren.
Het ontwikkelingsproces
Lena vertelt dat de groep dankzij de vele vrije studietijd in het programma het project kon ontwikkelen zoals zij zelf wilden, waarbij ze ook wat "zachte aanmoedigingen" kregen van hun leraren. "Deze hulp was van onschatbare waarde bij het maken van het eerste prototype, en varieerde van tips voor het oplossen van microfoonproblemen tot hulp bij publiciteit en artistieke begeleiding bij het bepalen van geluiden uit het verleden en het heden," legt Lena uit. Ook de andere docenten van Sound of Innovation zorgden ervoor dat het project in hoge mate door de studenten zelf gestuurd bleef. Tegelijkertijd gaven ze ook praktische hulp, bijvoorbeeld met het benutten van het studentenbudget dat aan alle studenten werd toegekend en door hen in verbinding te stellen met nuttige contacten.
De ontdekking van het gebouw
Lena en haar vriend ontdekten de Melkhal toen ze boodschappen deden bij een Jumbo-supermarkt in het commerciële deel van de Melkhal. Lena: "Het was niet onze gebruikelijke Jumbo-winkel en er was iets aan het gebouw dat anders leek dan al het andere. Mijn vriend was ervan onder de indruk en motiveerde me om creatief na te denken over de mogelijkheden van het gebouw. De unieke akoestiek daar prikkelde mijn nieuwsgierigheid; eigenlijk was mijn eerste gedachte dat het geweldig zou zijn om daar een feest te houden!". Christine voegt hieraan toe: "Uiteindelijk hebben we daar ook een feest gehad: een geluidsfeest!"
De unieke akoestiek daar prikkelde mijn nieuwsgierigheid; eigenlijk was mijn eerste gedachte dat het geweldig zou zijn om daar een feest te houden. Uiteindelijk hebben we daar ook een feest gehad: een geluidsfeest!"
Melkhal memories
De geluiden die in de uitvoering worden gebruikt, zijn ook omgezet in een digitaal mini-album op SoundCloud: Melkhal Memories. Het album dat de drie studenten maakten, is een mix van omgevingsgeluiden en bekende geluiden: gemanipuleerde herinneringen aan geluiden die aanwezig zouden zijn geweest toen in de Melkhal nog zuivel werd geproduceerd. De luisteraar hoort een licht klotsen, vergelijkbaar met de laarzen van een arbeider die over de natte vloer loopt, druipende geluiden en het lage gezoem van machines.
Stemmen uit heden en verleden van de Melkhal
Christine vertelt dat deze beeldentaal opzettelijk was. "Deze geluiden zijn de 'stemmen' van het verleden die we hebben verzameld. We wilden die geluiden uit het verleden presenteren naast iets nieuws uit het heden, waar beide werelden naast elkaar konden bestaan." Matteo voegt hier aan toe: "Het ging ons om de lineaire kwaliteit van tijd in deze enorme ruimte met meerdere lagen en drie afzonderlijke verdiepingen. Daarom hebben we een ervaring ontworpen waarbij elk niveau door de tijd heen ruimte gaf aan de stemmen van de Melkhal: de stem uit het verleden (met geluiden zoals de laarzen van de arbeiders), de stem uit het heden (een gemanipuleerde verzameling van vooraf opgenomen geluiden van de eerdere bezoeken van de groep aan de Melkhal) en bovenaan de stem van de toekomst (een spreker die live geluiden uitzendt van het publiek dat de ruimte ervaart, opgenomen via een microfoon op de benedenverdieping). Al deze geluidsfragmenten waren aleatorisch."
Wat betreft activistische ondertonen in de voorstelling is Matteo van mening dat Melkhal Pulse "meer een sublimatie is van het verleden en het heden in geluid, zonder enig oordeel. Het mooie van het project is dat kunst meestal bij de tijd hoort en wij er iets van hebben gemaakt dat ook in de ruimte thuishoort. Je kunt door de ruimte lopen en deze verkennen in relatie tot de geluiden, een soort 'geluidsarchitectuur'."
Ruimtes zoals de Melkhal toegankelijk voor iedereen
Christine zegt dat ze voor het merendeel zeer positieve feedback van het publiek hebben gekregen. "De meeste bezoekers wisten niet dat de Melkhal openbaar toegankelijk was. Eén dame, die nota bene aan ArtEZ had gestudeerd, merkte op hoe geweldig het was dat we onze artistieke praktijk naar deze openbare ruimte hadden gebracht. Dat was een van de doelstellingen van dit project: om de buurt met deze ruimtes te verbinden en mogelijke toekomstige artistieke praktijken daar te benadrukken. Het klinkt misschien een beetje romantisch, maar het is waar - deze plekken wachten op ons om te worden gebruikt!"
Nieuwsgierig naar Melkhal Pulse? Je kunt het album 'Melkhal Memories' via SoundCloud luisteren via deze link, of luister de liedjes direct via onderstaande playlist.
Volg Lena, Matteo en Christine
Fractal, een project van Christine Chen, op Instagram
Over The Sound of Innovation
De masteropleiding The Sound of Innovation gaat over ontdekking. Je ontwikkelt innovatieve projecten en concepten die hun wortels hebben in de muziek, maar zo ver reiken als je verbeelding toelaat. Je breidt je beroepspraktijk uit met muziek en andere op geluid gebaseerde creaties, die grenzen tussen sectoren overstijgen en bestaande conventies uitdagen.
