Vi combineerde haar liefde voor schaatsen, geografie en kunst tijdens een residentie in IJsland
- Vormgeving
Met haar werk wil ze de grens tussen kunst en wetenschap vervagen. De Duitse Vivien Reichel (Vi) heeft al een bachelordiploma fysische geografie op zak en zit nu in het tweede jaar van Moving Image aan de AKI ArtEZ Academie voor Art & Design in Enschede. “De eerste vraag die ik mezelf stelde was: hoe studeer je in Nederland? Dat moest ik echt leren.”
Nog maar net afgestudeerd van de Universiteit in Leipzig, waar Vi een wetenschappelijke studie volgde in een vrij hiërarchisch onderwijsklimaat, verhuisde ze naar Arnhem om kennis te maken met het onafhankelijke kunstonderwijs van ArtEZ. Het contrast kan bijna niet groter. Vi lacht. “Klopt”, stelt ze. “Het is nieuw voor mij om geen nummer te zijn maar persoonlijk benaderd te worden. Om náást een docent te staan in plaats van ertegenop te moeten kijken.”
Wat is waarheid?
Waarom ze met haar achtergrond voor een vervolgstudie Moving Image koos? Vi: “Hoewel mijn interesse echt bij de wetenschap ligt, bleef ik het gevoel houden dat er iets miste. Ik heb een professionele achtergrond in modern schaatsen en choreografie, dus de creatieve sector is niet nieuw voor mij." Omdat ze zich verder wil ontwikkelen dan alleen op wetenschappelijk gebied, besloot Vi daarom ‘de kunst in te gaan’. “Tijdens mijn eerste opleiding werkte ik veel met remote sensing data – gegevens die worden verzameld om fysieke kenmerken van een gebied te meten en te monitoren – dus ik visualiseerde al veel data. Moving Image ligt wat dat betreft het dichtst bij wat ik hiervoor deed. Daarnaast voel ik een intrinsieke motivatie om kunst en wetenschap met elkaar te combineren en om te reflecteren op mijn wetenschappelijke achtergrond. Wat is nou waarheid? Wat zijn feiten? De theorielessen in onder andere media en filosofie helpen mij hierbij.”
AKI staat bekend om de vrijheid
Vi realiseert zich dat ze deze bachelor op een hele andere manier moet benaderen dan ze gewend was. “Ik moest leren om te studeren zonder hiërarchische structuren”, legt ze uit. “Hier mogen we feedback geven op docenten en grotendeels zelf kiezen welke richting we op willen. Bij de AKI heb ik geleerd dat feedback niet per se kritiek is en dat je er juist heel veel aan kan hebben.” Tijdens haar opleiding stapt ze regelmatig uit haar comfortzone en probeert ze dingen die ze niet per se zelf zou hebben gekozen. “Dat is heel waardevol voor je persoonlijke én artistieke ontwikkeling.” Ook is Vi blij met de vrijheid die ze krijgt om haar eigen pad te kiezen. “Daar staat AKI ook wel een beetje om bekend. Een vriendin van mij studeert in Duitsland. Vergelijken we onze lessen met elkaar, dan valt het op dat zij veel minder te kiezen heeft.”
Schaatstraining als onderzoeksinstrument
Hoewel ze net het eerste jaar heeft afgesloten, is Vi al een hele ervaring rijker. Van februari tot en met maart 2024 verbleef ze in IJsland, om daar samen met composer en sound artist Baz Laarakkers mee te werken aan een duo-onderzoeksproject bij het SIM Residency Reykjavik. Vi: “Daar had ik dus echt geluk mee. Op de eerste plaats omdat ArtEZ mij deze kans gunde en op de tweede plaats omdat het voor mij niet vanzelfsprekend was dat ik mocht deelnemen aan dit artist-in-residence programma, omdat ik hier eigenlijk al een kunstdiploma voor nodig had.” Toch kreeg het duo groen licht en werkte ze twee maanden lang aan hun eigen artistieke onderzoeksproject.
De komende drie jaar zie ik als een grote experimentele speelplaats waar ik moet leren om te mogen verdwalen.”
Hoe ze terugkijkt op deze tijd? “Super”, zegt Vi. “Als kunstenaar kon ik tijdens deze residentie onderzoeken hoe ik mijn achtergrond in schaatsen kan gebruiken als onderzoeksinstrument voor mijn beeldende kunst. Ik verkende er verschillende soorten ijs en bestudeerde de multi-temporele groeistructuren van het ijs, oftewel: structuren die in verschillende tijdsperiodes zijn ontstaan. Verder probeerde ik ook antwoord te vinden op de vraag: hoe verhoudt mijn lichaam zich tot land? Al schaatsend op het ijs voelde ik deze processen door me heen gaan. Dat was voor mij de brug waar ik naar op zoek was.”
Met de voeten in het veld
Haar reis naar IJsland leverde haar niet alleen veel inzichten op, maar ze werkte er ook samen met andere wetenschappers, bouwde haar netwerk uit én kreeg de kans om zich langere tijd aan een persoonlijk project te verbinden. “Het was zo’n mooie kans om echt met je voeten in het veld te staan en buiten de schoolmuren te leren”, zegt Vi. “Ik volgde ondertussen gewoon online lessen en stond in nauw contact met mijn docenten. Dat maakte het mogelijk om deze kans te pakken.” Veel van wat ze in IJsland leerde, gebruikt ze nu ook als input voor andere opdrachten. “We hebben onder andere een magazine gemaakt dat we binnenkort gaan publiceren.” Haar plan is om de komende jaren terug te keren naar IJsland en meer onafhankelijke projecten op te pakken. “Het is de perfecte plek voor verder onderzoek. Daarnaast is het natuurlijk een prachtig land met eindeloos mooie landschappen.”
Leren los te laten
Hoe ze de komende drie jaar verder voor zich ziet? Vi: “Als een grote experimentele speelplaats waar ik moet leren om te verdwalen. Door mijn eerdere opleiding en mijn schaats- en dansachtergrond, ken ik maar een perspectief. Ik wil leren om meer los te laten en vaker op een subjectieve manier naar dingen te kijken. Daarnaast heb ik me als redacteur aangesloten bij ArtEZ' kunstonderzoeksplatform APRIA, dus daar ligt de komende tijd ook mijn focus.”
Meer informatie over de bachelor Moving Image
Volg Vi
