Megan zoekt verbinding tussen kunst en publiek
- Beeldende Kunst
- Vormgeving
“In de maatschappij bestaat het beeld dat je de beste versie van jezelf moet zijn, dat het altijd beter kan. Als je mijn LinkedIn-profiel bekijkt, ben ik een modelpersoon. Ik heb alles goed voor elkaar, maar achter dat profiel gaat een andere werkelijkheid schuil. Vol emoties en kwetsbaarheid”, vertelt Megan Baarda (23). Ze zit in het laatste jaar van de opleiding Docent Beeldende Kunst en Vormgeving aan de Academie voor Art & Design van ArtEZ in Zwolle. Haar afstudeerwerk is heel persoonlijk: “In mijn videografische zelfportretten toon ik de emoties en gevoelens die normaal gesproken niet zichtbaar zijn.”
Tijdens de opleiding heeft Megan zich erg ontwikkeld. Niet alleen in technieken en vaardigheden, maar ook als mens. "Ik ben mezelf flink tegengekomen, omdat ik de neiging heb om veel te veel tegelijk te doen. Ik was voorzitter van een festival, had werk bij ArtEZ en wilde dat allemaal graag doen. Ik heb geleerd mijn eigen grenzen beter aan te geven en focus aan te brengen in wat ik doe”, vertelt Megan. Ze raakte tweeënhalf jaar geleden overwerkt en heeft onder meer met haar mentor en een aantal docenten veel gesprekken gehad over hoe Megan haar grenzen beter kan bewaken. "Ik doe nu vijf jaar over de opleiding. Er is veel ruimte om mezelf te ontwikkelen, dat maakt deze opleiding zo mooi. Ieder traject is anders, het is echt maatwerk. Ik had me nooit zo kunnen ontwikkelen als die ruimte er niet was. Dit is echt een plek om jezelf te leren kennen. Wanneer je op jezelf vertrouwt en blijft bedenken wat je zelf wilt vertellen, dan kom je er. Je moet staan voor wat jij wilt.”
Van rust naar persoonlijk
Megans werk is in grote mate beïnvloed door de periode waarin ze overwerkt raakte. “Aan het begin van de opleiding maakte ik veelal video’s en audiofragmenten die rust, balans en eenvoud uitstraalden. Vaak van het Friese landschap, ik ben daar opgegroeid. Het was een soort van sublieme ervaring van rust voor mij. Dat was alles waar ik behoefte aan had. Totdat er iets knapte en nu maak ik veel persoonlijker werk”, vertelt ze.
Al sinds het eerste jaar maakt Megan installaties die uit verschillende media bestaan, zoals videowerk en geluidsfragmenten, maar ook geschreven teksten. "Ik ga graag naar musea om inspiratie op te doen, daardoor heb ik een kastje met lades in mijn hoofd met verschillende kunstenaars en werkvormen. Daar put ik uit in mijn werk. Natuurlijk krijg je op de opleiding veel media aangeboden, maar je doorloopt toch je eigen proces. Onderzoekt dat zelf, de docent reikt je vooral mogelijkheden aan”, zegt ze. Omdat je het na de academie ook zelf moet kunnen, zonder docent, moet je volgens Megan ook zeker je eigen gevoel volgen.
Finals werk
Megans werk, dat tijdens de finals te zien is, bestaat uit twee werken: ‘Gevoelsgezichten’ en ‘Gevoelsgezichten II’. Het eerste deel is een reeks van drie videografische zelfportretten die emoties laten zien die Megan niet makkelijk toonde: eenzaamheid, rouw en verdriet. "Alle video’s hebben een vage gloed over zich, zodat je niet direct ziet dat ik het zelf ben. Het is de suggestie van een persoon. Wie het is, doet er ook niet toe. Het gaat om de emoties die er zijn. Ik wil de toeschouwer vooral laten nadenken”, vertelt Megan.
Megan Baarda, Gevoelsgezichten, 2023. Installatie bestaande uit drie video’s. Foto: Nico van Maanen.
Het tweede deel van Megans werk ontwikkelt zich juist de andere kant op: scherp beeld en veel directer. Het is een indringend zelfportret dat een spiegel van Megans gevoel laat zien. "Het is een één-op-één dialoog tussen de toeschouwer en mij. Kunst kan goed helpen bij meer openheid creëren voor het kwetsbaar opstellen. Al die verwachtingen die er zijn in de maatschappij, ik wil met mijn werk openbreken dat mensen daar zoveel mee bezig zijn.”
Het accent ligt op maken
Voor Megan is de verbinding tussen publiek en kunst van groot belang. Dat is zowel in haar eindwerk als in haar loopbaan terug te zien. “Ik wist altijd al dat ik in de beeldende kunst verder wilde. Al vanaf de middelbare school. Ik heb heel bewust gekozen voor deze opleiding en heb zelfs de vooropleiding gedaan. Ook om mijn ouders te laten zien dat ik het echt wilde en kon”, zegt ze.
“Het accent ligt bij deze opleiding echt op het maken, dat vind ik heel mooi. Om les te kunnen geven in beeldende vorming, moet je weten wat het proces van maken is. Uiteindelijk heb ik me niet alleen als maker of docent ontwikkeld, maar vooral als verbinder. Ik werk inmiddels als educatiemedewerker bij Museum de Fundatie in Zwolle, daar komt de wereld van kunst en van educatie samen. Ik heb gaandeweg ontdekt dat dat mijn wereld is. Het is heel organisch verlopen. Ik wil zeker verder in de museumwereld, het publiek verbinden met kunst, dat vind ik mooi. Daarin leer je over jezelf en anderen.”
