“Labels zijn killing voor je creativiteit”
- Muziek
Ze verhuisde naar Nederland om Jazz & Pop te studeren aan het ArtEZ Conservatorium in Arnhem. Daar zou ze allemaal nieuwe dingen leren, en die nieuwe dingen zouden haar een betere zangeres maken. Maar toen Elsa Steixner eenmaal begonnen was aan de opleiding, moest ze die verwachting loslaten. Het inzicht dat ze ervoor in de plaats kreeg, was veel beter dan dat: “Ik realiseerde me dat alles wat ik nodig had om een goede muzikant te zijn, allang in me zat. Elke dag werd ik een beetje meer mezelf.”
“Het belangrijkste dat ik tijdens de opleiding Jazz & Pop heb geleerd, gaat helemaal niet specifiek over zang. De mensen die ik hier heb leren kennen en wat ik leer door met elkaar te spelen en in gesprek te gaan, daar ben ik het meest dankbaar voor.” Elsa Steixner komt uit Wenen. Ze deed een vooropleiding muziek in Leipzig, toen ze daar van een docent de tip kreeg om een bachelor in Nederland te volgen. “Het muziekonderwijs zou er progressiever zijn dan in Duitsland of Oostenrijk, met meer mogelijkheden om je eigen muzikale identiteit te ontwikkelen. Dat sprak me aan. Ik ben twee keer naar Nederland afgereisd. Één keer om toelating te doen voor de opleiding Jazz & Pop, en toen nog één keer om hiernaartoe te verhuizen.”
Werken aan je sterke punten
Natuurlijk heeft ze tijdens haar opleiding muzikale vaardigheden opgedaan en geleerd hoe ze haar stem het beste kan gebruiken. Maar Elsa ging pas echt vliegen toen een docent haar vertelde dat ze haar sterke punten moest omarmen en ontwikkelen. “Voor die tijd had ik helemaal geen waardering voor alles wat me makkelijk afging. De moeilijke dingen, dáár moest je op focussen, dacht ik. Nu snap ik dat het andersom is. Dat wat makkelijk voor je is, dat is júist wat je bijzonder maakt.”
“Ik hoef geen labels op mijn muziek te plakken”
Elsa schreef haar afstudeeronderzoek over de noodzaak van genre in populaire muziek: wat is genre, hebben we het nodig, zouden we ook zonder kunnen? De vraag of Elsa haar eigen muziek kan omschrijven, vindt ze een gemene: “Mijn muziek is wat het is, het is wie ik ben. Bovendien hou ik niet van hokjes. In de muziekindustrie wordt er vaak op gehamerd dat je in een hokje moet passen, omdat dat commercieel interessanter is. Maar ik denk dat het killing is voor je creativiteit wanneer je daar van tevoren al mee bezig bent. Ik heb liever dat mensen naar me komen luisteren en pas achteraf misschien eens denken: hé, ik hoorde jazz, wat soul, en een beetje singer-songwriter.”
Vooroordelen over jazz
Elsa staat sinds anderhalf jaar op het podium met haar band, bestaande uit Julian Bazzanella (piano), Daniël Louis (drums) en Jakob Lang (contrabas). De pianist en de drummer zijn ook student Jazz & Pop, de contrabassist komt uit Wenen. Met de eerste twee woont Elsa samen: “We zijn heel close en hebben veel plezier, dat hoor je terug in de muziek. Ik wil dat mijn muziek vooral uitnodigend is, toegankelijk voor iedereen. Niet alleen voor de elite. Jammer genoeg komt dat elitaire juist in de jazz soms om de hoek kijken. Het heeft het imago superingewikkeld te zijn; dat je heel sophisticated moet zijn om jazz te begrijpen.” Het zijn allemaal vooroordelen die komen kijken bij een bepaald muziekgenre. Elsa omzeilt ze door geen label op haar muziek te plakken en dat pakt goed uit: “Laatst speelden we het releaseconcert voor ons debuutalbum, A Day on Solid Ground, waarbij ook een muziekjournalist aanwezig was. Na de show kwam ze naar me toe om te vertellen hoe gaaf ze het vond dat er zo veel jonge mensen in het publiek zaten. Dat ze niet eens doorhadden dat ze naar een vorm van jazz luisterden. Dan is het genre dus ondergeschikt aan je muziek. Heel leuk om te horen!”
De luxe van de ArtEZ Concertzaal
Haar finals concert ziet Elsa niet als een examen, maar meer als een mooie gelegenheid om op te treden met zo veel mogelijk vrienden en andere muzikanten: “Als ik zelf in een club zou spelen, dan heb ik het geld niet om zo’n show neer te zetten. Tijdens de finals kun je voor de laatste keer genieten van de luxe van de ArtEZ Concertzaal, gebruik maken van de geluidsmannen die je met van alles kunnen helpen, en al het andere eromheen. Ik kijk er echt naar uit.” Met diezelfde ontspannen houding gaat Elsa na haar afstuderen het werkveld in: “Ik weet dat ik zo veel mogelijk wil spelen. Verder heb ik mijn toekomst nog niet uitgestippeld, maar ik sta overal open voor. Als er een mooie kans voorbijkomt en ik moet ervoor naar Spanje verhuizen, dan doe ik het waarschijnlijk. Ik weet wat ik wil doen, en welke situaties bij me passen. Na vier jaar studeren aan de opleiding Jazz & Pop kan ik zeggen dat ik ken mezelf goed ken, dus ik kan op mijn gevoel vertrouwen.”
Elsa barst van de tips voor aankomend studenten:
"Maak muziek met de mensen die je leuk vindt. Als je samen muziek maakt, ga je ook een sociale connectie aan. Als één van die twee niet werkt, dan werkt de ander vaak ook niet. Zoek dus de samenwerking met medestudenten en docenten op waarmee het klikt, dat brengt je verder."
"In jaar drie en vier van de studie krijg je veel keuzes in de studie. Je kunt hier makkelijk in verdwalen als je voor jezelf geen pad hebt uitgestippeld. Niet dat dat pad nooit kan veranderen, maar blijf trouw aan jezelf. Maak alleen keuzes die voor jou goed voelen, en vergelijk je eigen pad niet met de bezigheden van al je medestudenten, want dan raak je makkelijk afgeleid."
"Je zult tijdens de studie vaak horen: bouw een netwerk op. Mij wordt vaak gevraagd hoe het komt dat ik zo'n groot netwerk heb, maar het is niet alsof ik met een notitieboekje en een pen door het leven ga om daar actief aan te werken. Mijn tip is om oprechte interesse in de ander te hebben én om te durven die te laten zien. Zo verzamel je vanzelf de mensen om je heen die jouw netwerk gaan vormen."
Meer over de opleiding Jazz & Pop in Arnhem
