Reinier Postma, 1/5, huisblogger ArtEZ Business Centre
Crossmedia Design, Enschede
Introductie
Afgelopen jaar ben ik afgestudeerd aan de AKI ArtEZ in Enschede, waar ik de opleiding Crossmedia Design heb gestudeerd. Ik doe doorlopend onderzoek naar hoe we de private en publieke ruimte zien en gebruiken. Met tijdelijke ingrepen maak ik zichtbaar waar we in de vaart van alledag ongemerkt aan voorbij gaan, en nodig uit om met mij hier bij stil te staan. Deze visuele en performatieve ingrepen ontregelen alledaagse situaties, leiden tot ontmoetingen en openen ogen.
Ik ben iets meer dan 25 jaar geleden ben ik geboren in het Friese dorp Joure. Een klein dorp wat mensen vaak kennen van de grote snelweg rotonde en zijn bijhorende files. Genoeg over rotondes! Ik heb namelijk niet Civiele Techniek gestudeerd, maar Crossmedia Design aan AKI ArtEZ in Enschede. Komend jaar ga ik verslag doen van mijn leven na de academie.
Voordat ik begon aan mijn studie in Enschede heb ik Mediavormgeving gestudeerd op het ROC Friese Poort in Drachten. Tijdens deze studie en de ervaringen die ik destijds heb opgedaan bij verschillende reclamebureaus, heb ik geleerd om huisstijlen en campagnes voor commerciële doeleinden te maken. Het werken aan deze commerciële opdrachten, gaf mij echter niet volledige voldoening. Op de kunstacademie heb ik ingezien dat ik het belangrijk vind dat ik iets voor de maatschappij kan betekenen door middel van mijn concepten en ontwerpen. Dit is terug te zien in mijn afstudeerproject ‘Alles voor de kunst!’, waarbij ik aan de hand van vijf acties rondom vijf publieke kunstwerken in Enschede onze omgang met kunst in de publieke ruimte, en daarmee onze omgang met publieke ruimte onder de aandacht bracht.
De situatie in Enschede rondom openbare kunst is zorgwekkend. Dit zijn de vijf kunstwerken waarvoor ik actie heb gevoerd. De Hegge-auto’s van Ton Harmsen, drie stalen frames overgroeid met struiken in de herkenbare vorm van een Kever, Renault 4 en Citroën DS. De Citroën DS is tien jaar geleden verdwenen en nooit meer teruggezien. ‘Dubbele Verdikking’, een oorspronkelijk wit beeld van Frans Peeters was inmiddels grotendeels groen gekleurd. Het kunstwerk was al jaren niet meer schoongemaakt. Dan het werk ‘Cone 8’ van Paul Devens, dit werk bestaat uit acht oranje objecten maar inmiddels zijn er nog vijf te zien. Één object is verdwenen en twee zijn niet meer zichtbaar omdat deze volledig zijn begroeid. Vlakbij het centrum van Enschede staat een standbeeld van Alfons Ariëns. In het verleden stond dit beeld op een deftig gazon maar tegenwoordig kan je letterlijk je auto naast het beeld parkeren. Tot slot de fontein van Jan van Eijl, deze fontein staat inmiddels al tientallen jaren droog. Het besluit om de kraan dicht te draaien is genomen door agenten van het naastgelegen politiebureau. Agenten zouden last hebben gehad van het gekletter.
Het project en de publieke kunstwerken hebben veel aandacht gekregen. Zo raakte ik tijdens mijn acties in gesprek met burgers over de kunstwerken. Had ik een interview met Tubantia over mijn acties.
Werd een gemeenteraadslid van D66 woedend nadat hij ontdekte dat ‘Cone 8’ niet zichtbaar was geworden door zijn vragen in de gemeenteraad maar door mijn interventies.
Door de zoekactie naar de verdwenen Citroën DS heb ik het kunstwerk weer teruggevonden. Samen met de gemeente en de kunstenaar ben ik bezig om dit kunstwerk terug te halen. Hierover zal ik in de volgende blog meer vertellen. Tijdens de Open Monumentendag heb ik nogmaals aandacht gevraagd voor de kunstwerken. Samen met geïnteresseerden heb ik een fietstocht langs de beelden gemaakt. Over deze fietstocht en mijn afstudeerproject had ik een interview met Rob Janssen van 3FM.
Wat verwachtte je toen je startte met je opleiding?
Tijdens mijn studietijd op het ROC Friese Poort in Drachten heb ik me vooral beziggehouden met grafische vormgeving. Het was voor mij destijds een logische stap om hiermee door te gaan, daarom besloot ik Graphic Design te gaan studeren aan de HKU in Utrecht. Na drie maanden heb ik mij weer uitgeschreven bij deze opleiding. Ik voelde dat ik nog niet klaar was om naar een kunstacademie te gaan. Ik heb een tussenjaar genomen om te gaan ontdekken wat voor mij de beste vervolgstudie zou zijn. In dit jaar heb verschillende cursussen gedaan en veel geëxperimenteerd met fotografie en collage. Ik kwam erachter dat ik niet alleen een passie had voor grafische vormgeving maar nog wilde ontdekken welke discipline het beste bij mij zou passen. Daarom heb ik mij destijds aangemeld voor Crossmedia Design, een brede opleiding, waar ik les zou gaan krijgen van een architect, illustrator, fotograaf, filosoof, grafisch ontwerper en vele andere docenten met verschillende achtergronden. Ik ging er vanuit dat ik tijdens mijn studie vanzelf erachter zou komen welke kant ik als ontwerper of als kunstenaar op zou willen gaan.
Wat heb je geleerd en wat had je graag anders willen zien?
Tijdens mijn studie heb ik aan veel projecten gewerkt. Van een installatie van ventilatoren tot aan een fietstocht naar het zuiden om erachter te komen wat het begrip ‘thuis’ betekent. De projecten die ik heb gedaan lijken in eerste instantie heel verschillend maar ik kwam erachter dat ze ook veel gemeen hebben. Gaandeweg de studie werd ik er mij bewust van wat mij interesseert als ontwerper.
Ik doe namelijk doorlopend onderzoek naar hoe we de private en publieke ruimte zien en gebruiken. Met tijdelijke ingrepen maak ik zichtbaar waar we in de vaart van alledag ongemerkt aan voorbij gaan en nodig uit met mij hier bij stil te staan. Deze visuele en performatieve ingrepen ontregelen alledaagse situaties, leiden tot ontmoetingen en openen ogen.
In de toekomst wil ik blijven werken aan projecten die van belang zijn voor de maatschappij. Achteraf had ik tijdens mijn studie meer bezig willen zijn met hoe ik dit na de kunstacademie in praktijk ga voortzetten. Daarentegen heb ik mijn studietijd gebruikt als veilige periode om te experimenteren en te ontdekken waar mijn interesse ligt. Nu is er genoeg tijd om na te denken hoe ik deze projecten kan gaan realiseren.
Welk advies zou je graag aan studenten willen meegeven die nu met hun opleiding starten?
Mijn advies voor studenten die nu met hun opleiding beginnen is: neem initiatief! Vergeet niet dat je een studie uiteindelijk helemaal voor jezelf doet. Wanneer jij energie en tijd steekt in je werk, zul je merken dat je snel gaat ontwikkelen. Ga vooral veel maken, probeer alles uit. Zo weet je ook wat je niet leuk vindt. Neem ook tijd om je werk te bespreken met klasgenoten en docenten, maar doe dit ook met mensen van andere opleidingen. Ik besprak mijn werk veel met Fine Art studenten, dit heb ik als waardevol ervaren.
Naast werk maken zou ik ook eens de bibliotheek bezoeken. Tijdens mijn studie heb ik mij veel verdiept in andere ontwerpers, kunstenaars en filosofen. Lees boeken, tijdschriften, luister naar een podcast, bekijk documentaires en ga eens naar een lezing. Op deze manier ontdek je wat je interessant vindt en kom je er sneller achter waar je zelf werk over zou willen maken.
Wat zijn je plannen voor aankomend jaar?
Komend jaar wil ik aan de slag gaan met nieuwe projecten. Ook wil ik mijn project ‘Alles voor de kunst! voortzetten en financiering proberen te regelen voor dit project. Daarnaast heb ik een nieuwe werkplek in Utrecht. Hier heb ik een ruimte in een loods samen met andere creatieve makers. Ik deel mijn ruimte samen met twee vrienden. Samen met hun ga ik aan de slag met artistieke sociale projecten in buurten en wijken. Dit doen we vanuit ‘Creative Tinkers’, dit is een belangenorganisatie van mensen met hetzelfde ambacht, de community werker. Vanuit Creative Tinkers proberen we sociale, economische en maatschappelijke invloed uit te oefenen op de lokale samenleving. Met als resultaat: sterke communities. Op dit moment werk ik samen met een vriend aan een project in een appartementencomplex in Amsterdam Slotervaart. We zijn hier ingeschakeld door de woningcorporatie om na te denken hoe we samen met bewoners de gangen in dit appartementencomplex kunnen vormgeven. Naast deze projecten wil ik mij gaan inschrijven als zelfstandig ondernemer om in de toekomst aan de slag te gaan met andere projecten. Om zeker te zijn van een vast inkomen ben ik ook op zoek naar een baan voor twee dagen in de week. Daarnaast wil ik jullie vragen om mij te helpen bij mijn zoektocht naar een kamer in Utrecht. Ben jij iemand of weet jij iemand die een betaalbare kamer of studio beschikbaar heeft in Utrecht of in de omgeving hiervan? Laat het mij dan weten.
Hoe kijk je tegen ondernemen aan, en wat betekent het voor jou en je werk?
Tijdens mijn studie heb ik gewerkt aan verschillende opdrachten, deze opdrachten kwamen meestal toevallig op mijn pad en dit was dan mooi meegenomen. Nu ben ik afgestudeerd en is ondernemen ineens veel belangrijker geworden. Ik wil namelijk aan de slag gaan als zelfstandig ondernemer. Hoe ga ik dit aanpakken? Dit zal ik de komende periode gaan uitvinden. Hoe vraag ik fondsen aan of zijn er ook andere manieren om financiering voor een project te regelen? Daarnaast zal ik moeten gaan netwerken om aan nieuwe opdrachten te komen. Erg spannend allemaal maar ook ontzettend leerzaam.
Waar zou je graag willen staan over vijf jaar?
Ik hoop dat ik over vijf jaar kan rondkomen van mijn eigen onderneming en dat ik een interssant portfolio heb opgebouwd met projecten die iets hebben toegevoegd aan de maatschappij. Daarnaast hoop ik dat ik interessante mensen heb ontmoet waarmee ik samen kan werken. Ook zou ik in de komende vijf jaar een master willen volgen. Welke weet ik nog niet precies. Het lijkt mij erg leuk om naast te werken aan projecten, ook les te kunnen geven.
Reinier Postma - Cross Media Desgin AKI Enschede
Last year I graduated from the AKI ArtEZ in Enschede where I studied Crossmedia Design. My ongoing research concerns how we view and use private and public space. With temporary interventions I reveal the things that we easily overlook in the hubbub of everyday life and I invite others to contemplate them with me. These visual and performative interventions disrupt everyday situations, lead to fresh encounters and open people’s eyes.
