naar verhaaloverzicht
16 april 2024

Als artisteducator kun je allerlei kanten op

Bij de opleiding Artisteducator in Theater in Arnhem krijg je als student de kans om je eigen pad te bewandelen. Vierdejaars student Violet Münstermann (24) zit in de organisatie van het MEANWHILE-festival, het jaarlijks terugkerend theaterfestival in Arnhem waar studenten hun werk aan een breed publiek presenteren. "Ik heb ontdekt dat ik leidinggeven best leuk vind", vertelt Violet.

Een theaterfestival op poten zetten is een behoorlijk intensieve klus, zo merkt Violet. "Als voorzitter bereid ik de wekelijkse vergaderingen van de werkgroep voor. Daarnaast houd ik me bezig met de invulling van het programma, onderhoud ik contacten met de makers en benader ik mensen uit het werkveld voor de bar talks, waarin zij door studenten bevraagd worden’, zo somt ze op. “Gelukkig doe ik dat allemaal niet alleen: de werkgroep bestaat uit zo’n tien studenten en twee docenten.”

Violet merkt dat ze door het organiseren van het festival haar competenties op het gebied van organiseren en plannen ontwikkelt. “Ook heb ik ontdekt dat ik het leuk vind om de leiding te nemen en te delegeren. En dat ik graag het overzicht houd.”

Eigen interesses

Tijdens het festival presenteren studenten uit alle jaarlagen van de opleiding hun werk aan medestudenten, familieleden, onderwijsprofessionals en geïnteresseerde Arnhemmers. Wat hebben deze jonge artisteducators volgens Violet met elkaar gemeen? “Vooral dat zij in hun kunst de eigen interesses en intrinsieke motivatie als vertrekpunt nemen. En dan vanuit hun enthousiasme anderen meenemen.”
Ze vervolgt: “Tijdens de opleiding word je niet alléén opgeleid voor het maken van voorstellingen of het geven van lessen. Het gaat erom dat je jezelf leert kennen als theatermaker. En dat je een eigen visie ontwikkelt op educatie. En natuurlijk ook dat je zelf iets maakt, bijvoorbeeld een educatief programma, workshop, lecture performance of voorstelling."

Het draait er vooral om dat je je individuele kunstenaarschap leert inzetten. Je krijgt ook veel vrijheid om je eigen leerproces vorm te geven; er wordt steeds een beroep gedaan op je eigenaarschap. Daardoor bewandelt iedere student een eigen pad.”

Violets ontwikkeling

Zelf leerde Violet tijdens de opleiding onder meer om zichzelf minder te ‘saboteren’. “Voorheen had ik vaak een bepaald idee over hoe een eindproduct moest worden, waardoor ik steeds blokkeerde. Dankzij de nadruk die er in de opleiding gelegd wordt op het proces, in plaats van op het resultaat, heb ik geleerd dat meer los te laten. Hierdoor voel ik mij vrijer om te creëren.”
Violet ontdekte ook dat zij ervan houdt om performatieve voorstellingen te maken. “Ik zoek de abstractie en heb niet zo de behoefte om een verhaal van A tot Z aan het publiek uit te leggen”, zo verklaart zij.
Daarnaast kwam ze erachter dat ze veel belang hecht aan ‘een vragende houding’. “Tijdens de opleiding leren we om met theater aan te sluiten bij anderen, zodat wij hen vervolgens kunnen stimuleren om hun eigen kunstenaarschap te ontwikkelen. Tijdens een van mijn stages liep ik mee met een kinderfilosoof in het basisonderwijs. Toen heb ik ervaren dat zo’n vragende houding voor mij een hele goede ingang is om op mensen af te stemmen.”

Persoonlijke signatuur

Doordat studenten binnen de opleiding veel vrijheid krijgen, ontwikkelen ze allemaal hun eigen voorkeursvormen binnen het theater, ziet Violet. “Ik heb bijvoorbeeld medestudenten die heel graag met muziek werken, terwijl anderen een voorkeur hebben voor fysiek spel. Elke student heeft een persoonlijke signatuur.”
Die diversiteit komt ook op het festival tot uitdrukking, vertelt ze. “De presentaties, workshops en voorstellingen bevatten uiteraard allemaal theatrale elementen, maar zijn verder erg verschillend.”
Zelf maakte Violet een performance met woordkunstenaar Mees Warmerdam. “Deze gaat onder meer over hoe vrouwen naar hun lichaam kijken en hoe zij het ervaren”, vertelt zij. Om dit thema handen en voeten te geven, startten de twee makers/spelers met een bronnenonderzoek. “Daarna zijn we vrij snel de vloer opgegaan om materiaal te maken. Vervolgens hebben we daaruit gekozen wat we wilden laten zien tijdens het festival.”

Jan Arndt, student van de bacheloropleiding Jazz & Pop in Zwolle bezocht MEANWHILE en maakte er deze vlog over!

Terugkend, wat was het mooiste moment dat Violet meemaakte bij het organiseren van dit festival? “Dat was de eerste de eerste dag, toen de ruimte was aangekleed, het publiek kwam en het festivalgevoel aanwezig was”, zo zegt zij.

Na het afstuderen

Violet staat aan het eind van haar opleiding. Ze vindt dat zij een hoop geleerd heeft en veel ervaring heeft opgedaan. “Ik heb bijvoorbeeld twee maanden in Belfast de rol van een artisteducator onderzocht, liep stage in het voortgezet onderwijs en ook nog als regieassistent.” Toch heeft zij het gevoel dat er nog steeds veel te ontdekken valt. “Ik wil me graag verder ontwikkelen. Daarom zou ik na mijn afstuderen graag een tijdje op projectbasis werken, om verschillende werkplekken beter te leren kennen.” Daarnaast timmert Violet aan de weg met Sad People, een collectief dat zij met vier medestudenten heeft opgericht. “We gaan ons concept verder ontwikkelen en onder de aandacht brengen.”

Tip voor toekomstige studenten: voel de klik

Violet had altijd al een passie voor theater, vertelt ze. Zo volgde zij als jong meisje lessen in toneelschrijven en -spelen. Wat raadt zij scholieren met dezelfde passie aan die een keuze voor een vervolgopleiding moeten maken? “Ga bij verschillende opleidingen auditie doen! Natuurlijk, dan voel je je kwetsbaar. Maar besef: ze moeten niet alleen jou leren kennen. Het is minstens even belangrijk dat je zelf een klik voelt als je ergens meerdere jaren wilt gaan studeren.”

Meer Violet