Saron vluchtte op haar vijftiende naar Nederland, waar ze in twee jaar haar havodiploma bij het voortgezet algemeen volwassenenonderwijs (vavo) haalde. Op haar achttiende begon ze aan de opleiding Social Work op de Hogeschool Utrecht. Daarnaast was ze in het weekend ambassadeur op de IMC Weekendschool, waar ze vroeger zelf lessen volgde. “Bij IMC Weekendschool ben ik als ervaringsdeskundige mijn eigen project gestart: nieuwkomers laten zien wat je kunt bereiken na twee jaar hard werken. Vertellen wat mogelijk is en perspectieven bieden. Want die perspectieven zijn hard nodig”, zegt Saron.
De kunsteducatiewereld in
Naast de onderwijswereld, kwam Saron ook in aanraking met de theaterwereld. Ze werd gewezen op een vacature voor een rol van een Eritrese vrouw in een stuk van Herman van Veen. De voorstelling ging over cultuurverschillen, maar had een humorvolle insteek, waardoor mensen iets op een luchtige manier konden leren en er begrip ontstond. Toen Saron in die voorstelling speelde, wist ze dat ze iets met theater en educatie wilde doen. Bart Bleijerveld, een docent aan ArtEZ waar ze eerder mee gewerkt had, wees haar op de mogelijkheid om de studie Artisteducator in Theater te doen.
Er ging een wereld voor mij open.”
“Waar er bij mij een wereld voor me open ging, moest mijn vader het enthousiasme nog vinden. Hij was in Eritrea zelf regisseur, maar zag het niet als een serieus beroep of een serieuze opleiding voor een vrouw. In Eritrea is het echt een mannenwereld. Toen we op de open dag van ArtEZ waren, waar eerstejaars hun werk lieten zien, waren mijn vader en ik verkocht. Hij vond de baankansen heel belangrijk en die zijn hoog bij deze opleiding, omdat je je ook als docent kwalificeert.”
Je coacht in één keer een heel publiek.”
Saron deed auditie bij Artisteducator in Theater in Arnhem, werd aangenomen en stopte met haar opleiding Social Work. “Bij Social Work leer je iemand coachen, maar bij Artisteducator in Theater in Arnhem coach ik in één keer een heel publiek. Dus ik kan nu op een groter vlak coachen. En ik leer alles over theater(maken). Eerst volgde ik gewoon aanwijzingen op, maar bij ArtEZ leer ik over het gebruik van ruimte en tijd in de performance. Je deelt ook alles met je medestudenten, dus we zien elkaar groeien.”
Iedereen kan auditie doen
“Veel van de jongeren met wie ik in de klas zat bij Social Work, zouden deze opleiding ook zo tof vinden. Ik dacht al snel: Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ook zij weten dat ze auditie kunnen doen? Het voelt voor velen nog als een te hoge drempel, alsof je een stuk van Shakespeare moet voordragen tijdens je auditie. Maar dat hoeft helemaal niet. Je mag ook een rap van Tupac doen, dat maakt niet uit.”
“En: voor de opleiding zouden deze jongeren echt een aanwinst zijn. We kijken vaak met een bepaalde blik naar zaken, omdat we dat zo gewend zijn. Maar door veel mensen met verschillende koffers bij elkaar te zetten, leren we ook naar verschillende perspectieven kijken. Dan spreken we elkaars taal’’, vertelt Saron.
En zoals dat bij Saron gaat, blijft het niet alleen bij gedachten. Sinds haar tweede jaar bij ArtEZ maakt ze deel uit van een groep waar ze elkaar en de opleiding uitdagen om met een steeds breder perspectief naar diversiteit te kijken.
Ride or die-familie
“Gelijkwaardigheid is bij ArtEZ heel belangrijk en dat merk je. Zo staat de deur van het kantoor van ons opleidingshoofd altijd open. Je kan er gewoon naar binnen met vragen of ideeën en er wordt altijd geluisterd. Ook toen ik zwanger was en aangaf door te willen met de opleiding werd ik meteen geholpen. Ze zeiden: ‘we geloven in jouw artisticiteit en we helpen je het programma aan te passen zodat het past’. Toen voelde ik echt dat ik hier alles kan zeggen. ArtEZ is een ride or die-familie.”
Zelf je schooljaar vormgeven
Het derde en vierde jaar mag je door eigen keuzes te maken zelf invullen. Zo koos Saron ervoor om stage te lopen bij het Afrika Museum en de module Bonding By the Beat te volgen. “Als je maar goed beargumenteert waarom je iets wil doen, is bijna alles mogelijk. Het gaat erom dat je je eigen makerschap leert ontdekken. Niet alleen wij leren, ook onze docenten. Er was bijvoorbeeld een module waar docenten een stuk maakten en de studenten mochten coachen. Dat zegt mij dat de docenten hun leven lang blijven leren en écht voor dingen openstaan.
Onze docenten geven ons geen kritiek, maar aanwijzingen.”
Genieten van ArtEZ
Voor de toekomst heeft Saron nog 1001 plannen. Veel theater maken, maar ook theaterscholen openen waar niemand zich vervreemd voelt. En mensen in azc’s helpen door middel van theater en door plezier met ze te maken. Saron denkt zelfs aan een functie bij het Ministerie van Onderwijs. “Maar nu? Nu ga ik vooral lekker van ArtEZ genieten, want de tijd hier gaat veel te snel.”
