Diede Bongertman: “Ik heb mezelf vaak afgevraagd of ik wel artistiek genoeg was.”
- Vormgeving
Ze wilde na het vwo graag een ander soort onderwijs volgen. Weg uit het keurslijf, geen standaard collegebanken en vooral ‘veel vette dingen maken’. En maken deed Diede Bongertman (29) tijdens haar opleiding Graphic Design in Zwolle, maar dan wel nét even anders.

Door persoonlijke omstandigheden besloot Diede al op jonge leeftijd op zichzelf te gaan wonen. Ze had altijd al een sterke mening en maakte tijdens haar middelbareschooltijd een wat rebelse periode door. Dat er soms mensen waren die hun vraagtekens hadden bij haar keuze voor de kunstacademie, vond ze totaal niet belangrijk. “Ik wist gewoon zeker dat ik met deze opleiding op een hele toegepaste plek terecht ging komen. En hoewel de eerste twee jaar best uitdagend waren, kijk ik er heel goed op terug en vertel ik er graag over.”
Je krijgt bij ArtEZ een leeg canvas aangereikt, dat je vervolgens zelf mag inkleuren.”
Maak jezelf los van wat je kent
Wat ze bedoelt met uitdagend? Je wordt op ArtEZ losgemaakt van wat je kent, legt Diede uit. “Je krijgt les van docenten die er geen moeite mee hebben om hun eerlijke mening te geven. Daar moest ik aan wennen, maar kijk ik nu heel goed op terug. Ik heb daardoor een bepaalde arbeidsethos ontwikkeld waar ik nu van profiteer. Wat ik ook tof vond, was dat we een duidelijk curriculum kregen maar dat wel zelf mochten invullen. Je wordt daardoor heel erg uitgedaagd om over je keuzes na te denken.”
Programmamaker bij de bibliotheek
Ze zit op dit moment helemaal op haar plek bij de bibliotheek in Zwolle (Stadkamer), waar ze werkt als programmamaker. “In een notendop ben ik verantwoordelijk voor allerlei maatschappelijke projecten die er vanuit de bieb worden opgezet”, legt Diede uit. “Bijvoorbeeld: hoe stimuleren we mensen uit de wijk – die niet per se van lezen houden – om toch vaker naar de bibliotheek te komen? Daar verzinnen wij dan allerlei projecten omheen. Ik fungeer daar als een soort art director.” Daarnaast werkt ze ook op freelancebasis als gastdocent, voor onder andere studentenprojecten. “Dan ben ik eigenlijk een beetje de docent die ik zelf vroeger had.”

In haar functie als programmamaker is Diede niet bezig met vormgeving, maar maakt ze vooral ideeën. “Tijdens mijn opleiding ontdekte ik dat niet ik die typische maker was die ik altijd voor ogen had. De boodschap, dáár wil ik het over hebben. Achteraf snap ik ook waarom ik mijn werk op ArtEZ bijna nooit op tijd af had, ik was veel te veel bezig met het verhaal eromheen.” Volgens Diede bestond haar tijd op ArtEZ vooral uit zichzelf afpellen en weer opbouwen. “Dat proces waar je als student doorheen gaat, vond ik heel sterk aan de opleiding.”
Netwerk opbouwen
Met haar diploma op zak koos ze niet voor het geijkte pad, maar besloot ze om plaats te nemen aan de andere kant van de tafel en het sociaal domein te gaan verkennen. Ze deed een tijdje welzijnswerk en was actief op scholen. “Het eerste jaar na mijn afstuderen heb ik gebruikt om mijn netwerk in de sociale sector op te bouwen, zodat ik het later kon verenigen met mijn grafische achtergrond”, vertelt Diede. “Plus: ik wilde gewoon heel graag aan het werk.” Echter, na paar jaar rondzwerven in het sociaal domein, begon haar creatieve kant toch weer aan haar te trekken. “En nu doe ik iets waarin beide werelden samenkomen.”
Ik zou ook willen zeggen: wees niet zo onzeker en vraag je niet de hele tijd af wat anderen van je vinden. Daar was ik soms veel te veel mee bezig."
Met een schat aan ervaring van school
Doelend op de tijdsdruk die studenten volgens Diede tegenwoordig steeds meer voelen, vindt ze het belangrijk om hen – ook in haar werk als gastdocent – aan te moedigen het wat rustiger aan te doen. “En ik zou ook willen zeggen: wees niet zo onzeker en vraag je niet de hele tijd af wat anderen van je vinden. Daar was ik soms veel te veel mee bezig. Ik ben best wel down to earth en stelde mezelf vaak de vraag: Ben ik wel artistiek genoeg? Kan ik dit wel?” Volgens Diede is het op zo’n jonge leeftijd praktisch onmogelijk om al te weten wat je met de rest van je leven wil. Het is vooral van belang dat je het interessant vindt wat je doet, en dat je het leuk vindt om een beetje te ‘zwemmen’ en zelfstandig te werken. “Je krijgt een leeg canvas aangereikt dat je zelf moet inkleuren. Ten opzichte van een reguliere opleiding vraagt een kunstopleiding meer inspanning. Je gaat iets aan, maar komt vervolgens wel met een schat aan ervaring van school af. Mijn open blik, mentaliteit en mijn skills heb ik echt op ArtEZ ontwikkeld.”
Meer over de bachelor Graphic Design in Zwolle