GESPOT: Docent Beeldende Kunst & Vormgeving alumnus Johan Steller vertelt Metropolis M over zijn herinterpretatie van het gotische beeldtaal
- Beeldende Kunst
- Vormgeving
Elk jaar brengt het magazine Metropolis M een Graduation Special uit, met daarin werk van verschillende finals-studenten die afstuderen als beeldend kunstenaar. Johan Steller (Docent Beeldende Kunst en Vormgeving Zwolle) is één van de alumni die in de special staat. Metropolis M stelde Johan de vraag: "Wat is het verhaal achter je werk?"
Hoewel de kerken steeds harder leeglopen ziet Johan Steller (1999) ook een herwaardering voor zaken zoals ambachtelijkheid, decoratieve overdaad en het verlangen naar iets hogers – dingen die hij juist met de kerk associeert. In Stellers werk komen het seculiere en het profane samen, hij vermengt het christendom met talloze materialen tot indrukwekkende beelden.
Verspreid in de ruimte staan drie sculpturen. Als kronkelige pilaren torenen ze boven de bezoekers uit. Bij elke sculptuur dient een boomstronk als sokkel die handmatig in vorm is geschaafd en zwart gekleurd door beits en de brander. Vanuit die basis gaan de sculpturen de hoogte in via los op elkaar gestapelde segmenten. Ze hellen hier en daar naar links of rechts. Ze lijken maar net hun balans te bewaren.
De beelden vormen een eenheid in vorm en de sfeer die ze ademen. Ze zijn verweerd, alsof ze eeuwen erosie hebben doorstaan. Het lijkt gepast te fluisteren in hun bijzijn. Wie beter kijkt herkent kathedralen en andere religieuze motieven. De kop van een heilige kijkt vanuit een van de sculpturen op ons neer. Dan slaat ontzag om in verwondering. Met aandacht en vernuft blijken de sculpturen een samenvoeging van een overdaad aan materialen en elementen. Karton, gips, pur, piepschuim, verf, kaarsvet, zelfs een bloempot bieden eindeloze variatie in kleur en textuur.
Ook dat is de gotiek, stelt Steller. In de reformatorische gemeenschap waar hij opgroeide was de gotische beeldtaal weliswaar ver te zoeken, het christendom was een vast gegeven. Als kunstenaar voelt hij de noodzaak zich tot het christendom te verhouden, maar zijn werk is niet religieus noch een kritiek daarop. Hij eigent het zich toe, het voedt zijn werk, maar hij geeft er zijn eigen draai aan. Hoewel Steller in zijn eerdere werk letterlijke verwijzingen maakte naar heiligen en Bijbelverhalen, zijn deze elementen gaandeweg de basis geworden van een meer abstracte beeldtaal die niet spreekt over het hogere, maar de sfeer ervan ademt.
Auteur: Floor van Luijk