Het avontuur aangaan in Zuid-Afrika

“Ik werk inmiddels zo'n anderhalve maand onder de Afrikaanse zon. Als ik kijk naar alles wat ik heb meegemaakt voelt het eerder als een half jaar. Touren, scripts bewerken, filmen en fotograferen, lesgeven, repeteren; alles komt voorbij. Ik mag onderdeel uitmaken van een fantastisch team met een inspirerende missie.”

Jungle Theatre Company

Jungle Theatre Company maakt onder andere educatieve voorstellingen voor kinderen. Deze verhalen zijn allemaal gebaseerd op African Folktales. Oftewel Afrikaanse folklore. Het terugbrengen van deze verhalen, deze cultuur, is een belangrijke missie na de kolonisatie in Zuid-Afrika. Kinderen komen via Jungle Theatre Company in aanraking met de inheemse verhalen van Afrika én theater.

Ik ben dankbaar hier deel van mag uitmaken.

Jikki vindt haar stage fantastisch. Ze geniet van het directe contact met het publiek, de reacties van de kinderen in de arme buurten van Kaapstad en daarbuiten en van de stukken die ze zelf maken, gebaseerd op de oorspronkelijke cultuur van Zuid-Afrika. De repetitie van River of Life, het stuk waar ze nu aan werken, is net afgelopen. Het is een voorstelling over de vernietiging van het milieu, en hoe de dierenwereld daarop reageert. Het is openluchttheater met eenvoudige middelen dat dicht bij de bevolking staat.

Breed takenpakket

Haar takenpakket is breed: ze assisteert de regisseur bij repetities en werkt mee aan het script, gaat mee op tournee, geeft theaterles, helpt mee met opbouwen, fotografeert en filmt. Dit weekend speelt de groep op het African Folk Festival; de rekwisieten in de decorruimte zijn bijna allemaal weg.  Op de achtergrond zwaait een collega. Een totaal andere omgeving dan haar opleiding in Zwolle. Maar zonder die studiekeuze zat ze hier niet.

Eigen initiatief

Jikki heeft een belangrijke eigenschap om de opleiding tot een succes te maken: eigen initiatief. Dat blijkt ook uit de wijze waarop ze deze stage bemachtigde. Toen haar docent Boris haar aanraadde ook eens in het buitenland te gaan kijken, kwam ze op het Jungle Theatre Company. Jikki: “Toen ik me online oriënteerde bij Vincent Meyburgh, de leider van de groep, hoorde ik mezelf al snel vragen of ze een stagiaire zochten.’ Are you keen?’, was zijn antwoord; ‘You bet’ was het mijne. “  

Maar zo’n stage kost geld. ArtEZ heeft een studiebeurs voor stages buiten Europa: de Holland Scholarship. De motivatiebrief was snel geschreven. In september 2021 begon Jikki met de aanvraag en een half jaar later ontving ze positief bericht. “Zo’n stage brengt je buiten de kaders van je opleiding, en is daar tegelijkertijd de kern van. Je leert er zoveel, het is zó inspirerend om in deze buurten te werken, vooral met kinderen. Je ziet wat je bij hen teweeg kunt brengen, als ze worden aangesproken in de inheemse taal. Zo kun je ze echt bereiken. Het is een eerlijkheid die bij volwassenen vaak verloren is gegaan. Theater is verbondenheid met elkaar. Waar gaan we naartoe? Waar komen we vandaan? Ik vind het interessant om onderdrukte verhalen van voorouders bloot te leggen die door kolonialisten en door het christendom zijn weggedrukt.’ Ze blijft nog een aantal maanden, maar daarna wacht het vierde jaar, terug op school.

Die opleiding past bij haar. Toneel was niet nieuw, toen ze begon, ze had altijd al op de planken gestaan. Maar ze voelde dat ze meer wilde, meer grip op het maakproces, meer eigen inbreng.  Haar omgeving bevestigde haar daarin. In het studieprogramma Docent Theater moet je zelf aan de slag. Niks klassikaals, binnen bepaalde kaders ontwerp je je eigen proces. Is daar niet heel veel moed voor nodig? Wat als je zelf geen ideeën hebt? Jikki: ‘De docenten draaien geen vast lesprogramma af, maar passen zich aan aan wat jij zelf wilt leren. Als je zelf blanco bent, dan is de ondersteuning ook minder toereikend. Dat geldt vooral in jaar 2 en 3, als je werkt aan de bouwstenen. In het eerste jaar word je intensiever begeleid. Er zijn wel studenten afgehaakt in mijn jaar, misschien ook door de Corona epidemie, maar de docenten laten je nooit vallen.’

Toekomstplannen

Na haar vierde jaar, dat in september begint, wacht de beroepspraktijk. De lesbevoegdheid na de bachelor is een goede fall back -option voor de studenten. Maar zeker niet vijf dagen in de week voor de klas, zegt Jikki. Want ook de kunstsector lokt.

Hoe dan ook zal Jikki zelf een plek willen faciliteren waar mensen elkaar verhalen kunnen vertellen, verloren werelden tot leven kunnen komen, culturen elkaar kunnen ontmoeten. "Op ArtEZ leer ik om in een veilige omgeving kennis en ervaring op te doen. Waar ik een beroep op kan doen als ik iets nodig heb om van daaruit mijn vleugels uit te slaan. Het is een plek waarin ik word gefaciliteerd mijn eigen wensen en toekomstplannen mogelijk te maken. Dus het is wel een match, ArTEZ en ik.’ Ze grinnikt. ‘Ik zou het iedereen aanraden. Stel je zelf open en ga het avontuur aan."

• Ontdek de bachelor Docent Theater Zwolle