naar verhaaloverzicht
18 oktober 2023
De ruimte pakken voor het experiment met architecten Veerle Elshof en Jens Wind
Voor haar finals project 'Verborgen Realiteit' heeft Veerle een nieuwe woon- en werkplek ontworpen, gebaseerd op het oude boerenerf van haar grootouders, een belangrijke plaats uit haar jeugd. “Ik ben altijd gefascineerd geweest door deze plek, waar ik van jongs af aan al kom,” vertelt ze. “Het erf diende als achtergrond van het dagelijkse leven van mijn familie: werken, wonen, leven, het was alles op één plek. Toen ik begon met mijn afstudeerproject, wist ik helemaal niet wat ik wilde doen. Ik begon met het idee om een herbestemming voor de boerderij te ontwerpen. Maar naarmate ik daarmee bezig was, dacht ik bij mezelf: waarom deze plek? Deze is al bijzonder zoals die is: kan ik het karakter van de plek niet gebruiken als silhouet voor iets nieuws? Dus mijn opgave werd totaal anders. Deze les van jezelf de tijd gunnen voor een project is iets wat ik geleerd heb in deze opleiding. Dat de opleiding je de ruimte en tijd geeft om te experimenteren en je eigen stem te vinden in de architectuur is heel prettig.”
Het belang van atmosfeer in architectuur
“Nadat ik mijn opgave duidelijk voor mezelf had, bezocht ik het erf, waar nu een andere familie woont, vaak opnieuw,” vertelt Veerle. Ze observeerde de plek urenlang. Door middel van het herbeleven van haar herinneringen aan die plek en het maken van tekeningen wilde Veerle erachter komen waarom de plek haar zo vertrouwd deed voelen. Veerle: “Ik heb altijd een voorliefde gehad voor atmosfeer in de architectuur, want door atmosfeer kun je architectuur echt ervaren, en worden we onbewust beïnvloed. De atmosfeer op het erf heb ik aan de hand van zeven verschillende thema’s onderzocht. Door goed waar te nemen met een gevoelig oog en oor nam ik het bijzondere in het alledaagse waar dat iedere plek verborgen in zich draagt. Met deze methode heb ik een eigen woon- en werkplek voor de toekomst ontworpen. Dit heeft geresulteerd in zeven atmosferische schilderijen met bijhorende verhalen die verschillende plekken van mijn woon- en werkplek laten zien.”
De architect als bricoleur
Ook Jens zocht in zijn afstudeerwerk 'Herberg in de Natuur' naar een soort 'verinnelijkte' relatie, of persoonlijke band, met een locatie. “Het afstuderen moest een proces worden waarin ik een gereedschapskist zou ontwikkelen met instrumenten die ik later in de praktijk weer zou kunnen gebruiken”, zegt Jens. “Daarom koos ik ervoor om de bricoleur als voorbeeld te gebruiken: de architect als iemand die iets ontwerpt en maakt met alleen gereedschappen en materialen die in de directe omgeving van de locatie beschikbaar zijn. Daar zat mijn fascinatie in.”
De les van jezelf de tijd gunnen voor een project is iets wat ik geleerd heb in deze opleiding. Dat de opleiding je de ruimte en tijd geeft om te experimenteren en je eigen stem te vinden in de architectuur is heel prettig."
Jens kwam toevallig een bootjesvijver uit de jaren vijftig tegen op landgoed De Dellen, wat besloot te gebruiken voor zijn afstudeerproject. “In het onderzoekonderdeel van het project zag ik dat er behoefte was aan een plek, een herberg, waar mensen tot rust kunnen komen op het landgoed. Een pleisterplek. Vervolgens ben ik gaan zoeken welke materialen en gereedschappen uit de directe omgeving hier beschikbaar waren waarmee een gebouw van deze bak gemaakt kan worden,” vertelt Jens. De volgende stap voor Jens: aantonen dat het gebouw ook écht gemaakt kan worden. “Dus ben ik de details uit gaan werken. Ik heb er overnacht en heb veel maquettes en schetsen gemaakt. Alles is voortgevloeid uit de materialen en gereedschappen die op locatie aanwezig waren. Uiteindelijk heb ik alles gevat in verschillende ontwerpen, die ik wil laten zien aan de beheerders van het landgoed en waarvan ik de stille droom heb dat die gerealiseerd worden.”
Als de Harry Potter-school
Ook voor Jens was de mogelijkheid om te experimenteren tijdens de opleiding van cruciaal belang voor zijn afstudeerwerk. “Je wordt vrijgelaten om dingen vanuit intuïtie te doen, wat ik erg fijn vind”, legt hij uit. “Dat het er mág zijn en dat het mág ontstaan in plaats van dat je een script moet volgen. Ik denk dat die vrijheid uniek is aan het volgen van een master architectuur op een kunstacademie. Maar wat het belangrijkst voor mij is geweest, is dat de academie erg raakte aan de praktijk. Tijdens de opleiding werkten we bijvoorbeeld al, waardoor we de dingen die we tijdens de studie leerden, gelijk konden toepassen in de praktijk.”
Dat het er mág zijn en dat het mág ontstaan in plaats van dat je een script moet volgen. Ik denk dat die vrijheid uniek is aan het volgen van een master architectuur op een kunstacademie.”
Bezoek de afstudeerexpo
Tot en met 28 oktober kun je de afstudeerexpo van de master Architectuur bezoeken op de eerste verdieping in het Rietveldgebouw, onderlangs 9, Arnhem. Meer informatie over de afstudeerexpo vind je in de agenda van artez.nl. De expo is vrij toegankelijk, dus wandel gerust binnen. Naast het werk van Veerle en Jens vind je hier ook het werk van de andere afstuderende masterstudenten Architectuur. Je kunt ook de afstudeerplannen van alle studenten ook bekijken via de website van de master Architectuur.
