Kiara Dispa

Artisteducator in Theater

Bachelor

Stages

Bonte hond: is een jeugdtheatergezelschap in Almere, waar ik stagiair educatiemaker was. Dit hield in dat ik hielp educatie te ontwikkelen rondom voorstellingen en bijvoorbeeld ook zelf als dramadocent langsging bij scholen om een les rondom een voorstelling te geven.
International School Laren: is een middelbare school die aan internationale leerlingen het International Baccalaureate aanbiedt. Hier volgde ik mijn onderwijsstage, wat inhield dat ik zelfstandig, in het Engels, lessen gaf aan verschillende klassen met leerlingen van 12-16 jaar.
Linea Rekta: is een geëngageerd theatergezelschap dat actueel theater maakt met de nieuwe generatie. Hier liep ik stage als regie-assistent bij de voorstelling ‘Enigma’ die ging over het levensverhaal van Alan Turing.
VSO Mozarthof (Voortgezet speciaal onderwijs): is een school voor ZML waar leerlingen met een verstandelijke beperking in de leeftijd van 12-20 jaar onderwijs volgen. Op VSO Mozarthof staat ZML voor Zoveel Mogelijk Leren. Tijdens mijn afstudeerjaar was dit voor mij zowel een werk- als stageplek als dramadocent.
(Module) Common Synch, in deze module onderzochten we met makers van het Wilde Westen uit Utrecht, termen als ‘embodiment’ en hoe met een ander theater te creëren in het hier en nu van een moment. Dit deden we door middel van improvisatieavonden waar eenieder die van buitenaf aan wilde sluiten welkom was. Hierdoor kwamen veel verschillende doelgroepen samen, van ISK-leerlingen tot wijkbewoners tot ArtEZ studenten.
(Module) Theater = Ritueel, is de module waarin we onderzochten hoe een ritueel raakt aan theater of de performance kunst en in hoeverre theater een ritueel is.

Voorstellingen & projecten

Before Life: is een voorstelling die ik maakte over zes mensen in wording, die in het hiervoormaals worden gegooid. Blindelings volgen ze wat hen overkomt, totdat een stem vertelt dat het anders kan. Wat doe je dan, blijf je doorgaan in wat vertrouwd voelt, in wat de rest doet of kies je ervoor onwetend het leven in te stappen? Deze voorstelling was een samenwerking met zes studenten van de acteursopleiding MBO Rijnijssel in Arnhem.
PROP speelt PORTIE: Alles propt en niets past. Als je het niet snapt wil ik het best uitleggen. 3 komt na de 2 en 7 een paar seconden later. Enorm, gigantisch en iniminiminisuper klein. En later gaan we dood omdat begraafplaatsen anders voor niets zijn geweest. Wat dan? Wat als? Wat is het plan? Wat ga je doen dan? Deze voorstelling is onderdeel van het X-OVER afstudeerproject.
(Afstudeeressay) Dear art and science, shall we connect?: is de titel van mijn afstudeeressay waarin ik het belang onderzocht van het combineren van kunst en wetenschap in onderwijs. De afgelopen jaren waande ik mij namelijk zowel in een vriendschap bubbel van wetenschappers uit Wageningen, als kunstenaars uit Arnhem. De wetenschappers gaven aan veel kennis te krijgen over hun vakgebieden, maar in hun onderwijs te missen hoe dit in de praktijk te brengen. Terwijl ik zelf juist het gevoel had op mijn opleiding, dat ik veel in de praktijk moest verrichten zonder een basis van kennis te hebben om te weten waarom ik de dingen doe zoals ik ze doe. Het riep frustratie bij mij op dat deze twee vormen van onderwijs niet samen leken te gaan. Dit symboliseert voor mij ook een groter probleem in de maatschappij: hoe binair denken leidt tot polarisatie. Iets is bijvoorbeeld licht of donker en daarmee lijkt het samengaan van twee ogenschijnlijke tegenstellingen bijna uitgesloten. Zodra dit ook wordt toegepast op mensen in relatie tot elkaar, wordt verbinding uitgesloten, wat ik zorgwekkend vind gezien maatschappelijke conflicten die zich hierdoor steeds maar blijven herhalen.

Vanuit de noodzaak tot verbinding tussen twee ogenschijnlijke tegenovergestelde werelden, ontstond mijn afstudeerwerk, waarbij ik mijn essay schreef als theoretische basis voor een onderzoek samen met alumni Maria Theodorou van Wageningen University & Research. We creëren op dit moment samen de performance ‘The Library of Our Scientific Artistic Mind’, waarin we in de praktijk onderzoeken hoe onze twee werelden samen te brengen. We stelden onszelf de vraag wat er gebeurt als een wetenschapper en een kunstenaar zich in hetzelfde brein bevinden en vermengen in de performance feitelijke kennis uit mijn essayonderzoek en Maria haar wetenschappelijke kennis, met het delen van onze gevoelens en gedachten. Het is interessant te onderzoeken hoe onze werelden samen komen, omdat het ook onszelf confronteert met onze eigen manier van zwart-wit denken en ons uitdaagt in het onderzoeken van verbindingen met elkaars manier van werken en vakgebied.

Wie ben jij als maker/kunstenaar?

Theater gaat voor mij, net als het leven, over een gezamenlijke verantwoordelijkheid om het bewust vorm te geven. Zelf neem ik die verantwoordelijkheid door als speler te acteren in het hier & nu en als maker bewust na te denken en te kiezen hoe ik het geheel wil vormgeven. Als maker vergroot ik de realiteit of de gedachten en gevoelens die ik heb, om het daarmee tastbaar voor mezelf en een ander te maken. Het liefste vanuit werelden waarin alles en iedereen bijvoorbeeld wit is, de spelers in het brein van iemand anders leven, de mensen gek lopen, alles symmetrisch is of er continue een mediterraans deuntje pingelt op de achtergrond. Een wereld waarin er één element is uitvergroot tot in het detail, waardoor het minimalisme op de focus van één element, uitgewerkt kan worden tot het aannemen van velen verschillende vormen. Dit onderzoek ik graag samen met een ander, omdat ik het van belang acht je eigen perspectief, gedachten en gevoelens, te blijven bevragen via/met die ander, zodat je niet vastgeroest raakt in eigen overtuigingen.

Hoe vul jij het begrip Artisteducator in Theater in?

Voor mij heeft theater per definitie een mogelijkheid tot leren. Al dan niet over wat je voelt, je plek in de wereld, over je gedachten, andere mensen, de omgeving waarin je leeft of maatschappelijke problemen. Er kan al één ding zijn in een theatrale omgeving dat nieuw voor je is en dan heb je wat geleerd. Die theatrale omgeving kan een theaterzaal zijn, een dramalokaal op een middelbare school, een bunker midden in een grasveld, een oude kerncentrale of het café waarin iemand opeens op een tafel gaat staan. Als Artisteducator in Theater zie ik het als mijn verantwoordelijkheid om in al deze omgevingen het voortouw te nemen in het creëren van een veilige basis voor samenwerking met/tussen de aanwezigen. Mijn geloof is dat vanuit die veiligheid theater een weg kan zijn om mensen uit te nodigen zich open te stellen voor elkaar, juist ook voor de ander die onbekend is. Je hoeft namelijk niet hetzelfde te zijn, of elkaar te begrijpen, om met elkaar de ruimte te kunnen delen en te verbinden. Dat is voor mij waar het zijn van een Artisteducator in Theater over gaat, om op een luchtige, speelse wijze, die leer- en ontmoetingsruimte te faciliteren.

Waar haal jij inspiratie uit?

Het zijn voor mij de kleine, ogenschijnlijk onbelangrijke dingen in het leven die voor mij geluk en inspiratie brengen. Denk aan het even stilstaan tijdens een wandeling om met ogen dicht en gezicht gericht naar de zon van warmte te genieten. Of het kopen van een mooie, fijn schrijvende pen. Het dragen van een vest van iemand van wie je houdt, waardoor je even een gevoel van samenzijn hebt, het luisteren van muziek in de trein of op de fiets, het zien van iemand die van een ijsje geniet of het kijken naar een onderzoek presentatie van een medestudent. Het zijn vaak tijdens die momenten, van innerlijke rust en genieten, dat er een energie in mij loskomt van waaruit inspiratie voor nieuwe ideeën ontstaat.

Wat zijn je ambities en toekomstplannen?

In de toekomst zou ik graag alles wat ik de afgelopen jaren heb gedaan combineren. Het liefste ook buiten de Nederlandse grenzen om. Een ultieme droom is een performance maken, waarmee ik waar dan ook ter wereld de straat op zou kunnen. Om gesprekken te starten, over thema’s zoals die van mijn afstudeerwerk, van waaruit we onze verschillende verhalen kunnen verbinden. Al is het alleen maar door elkaars aanwezig te erkennen en te accepteren dat we anders mogen zijn van elkaar. Dat maakt het juist zo interessant voor mij om vele anderen te ontmoeten. Naast zelf maken en spelen, ben ik ook geïnteresseerd in hoe in onderwijs een individu in diens (persoonlijke) ontwikkeling te ondersteunen via het aanbieden van theater. Ook zou ik graag blijven kijken buiten theater om, denk aan verdiepen in pedagogie, starten van een eigen onderneming of het leren van talen.

Kortom: ik kan en wil niet kiezen. Het enige wat ik kan kiezen zijn steeds nieuwe focuspunten, om op die manier mijzelf altijd nieuwe uitdagingen te blijven geven en te verdiepen in verschillende vlakken van het werkveld. Mijn wens is een plek te vinden of te creëren waarin ik al het bovenstaande kwijt kan. Er is vast zo’n plek waar ik het bestaan nog niet vanaf weet, en dat ik dat niet hoef te weten tot het zover is door middel van het opdoen van ervaring, voelt voor mij als vrijheid.

Bella Ciao

To develop a complete mind: Study the science of art; study the art of science. Learn how to see. Realize that everything connects to everything else.

This page was last updated on May 21, 2025