Manouk Hofman

Artisteducator in Theater

Bachelor

Stages

Maas Theater en Dans: educatiemaker en theaterdocent van groep 1 t/m 8.
Notre Dame Des College Ubbergen: theaterdocent havo 1 & 4 en theatermaker bij de toneelgroep.
MBO Theaterschool Rotterdam: maker van voorstelling BERUSTET.
Art & Conclict Transformation Belfast (Noord Ierland): 2 maanden werkte ik als Artisteducator met een gemengde vrouwengroep in de interface gebieden van Belfast. Met hen onderzocht ik Embodied Awareness. Deze oefeningen en gesprekken droegen bij aan ‘’IMAGINE Peace Barriers-project’’ dat interactie en wederzijds begrip tussen gemeenschappen wil stimuleren.
Het Theaterschip: regieassistent en spelleider bij schoolvoorstelling Wat Doe jij?, met studenten van MBO-theater Rijn IJssel

Voorstelling & projecten

(Voorstelling) Voordat de zon onder gaat door performancecollectief BAST: een bosrand speelde samen met de vijf performers van BAST een beeldende symfonie. Een voorstelling over de verhoudingen tussen mens en natuur en hoe beiden zich soms camoufleren om in leven te blijven.
(Afstudeervoorstelling) Het Universum Had Een Pauze Nodig (En toen was daar een poos).

Samen met medemaker Anna van der Pol.
(Afstudeer essay) ‘’The Importance of Embodied Awareness’’: How embodied awareness is not only essential for theatre but also for education, self-awareness and encourages meaningful connections.

Wie ben je als maker/kunstenaar?

Observatie is mijn startpunt. Iets schuurt, iets botst, iets kraakt. Een vrouw die te hard lacht in de trein. Een kapot bushokje met bloemen ernaast. Een stilte die net te lang duurt. Een politicus die ‘’het raakt me persoonlijk’’ zegt met een stem als printergeluid. Iemand die sorry zegt zonder het te menen. Of juist iemand die niks zegt terwijl het moment erom vraagt. Een man die doet alsof hij weet waar hij is. Een hond die niet meer vooruit wil.
Een gesprek dat nergens over gaat, maar waar je toch van moet huilen. Dat soort dingen. Dingen waar je op gaat kauwen.
Mijn werk komt voort uit hoe de wereld op mij inwerkt. Via nieuws, straatgeluiden, gewoonten, gedrag. Ik zet dat graag op de vloer. Soms schrijf ik een rap. Vanuit het perspectief van een zak naturel chips. Die niet meer genoeg is, in deze consumptiemaatschappij. Kritiek, maar met een omweg. Maar ook via kleine dingen. Ongemakkelijke gewoontes. Pijn die ergens schuurt. Met een vleugje humor. Met stilte. Met vreemde situaties. Ik schrijf graag. Wat ik zie en hoor, komt vaak eerst op papier. Mijn observaties en bevindingen verwerk ik in teksten. Soms wordt dat dus een rap. Soms iets anders. Het helpt me om te begrijpen wat ik zie.
Ik zoek naar hoe we leven. Hoe we proberen, falen, vasthouden aan gewoontes zonder te weten waarom.

Hoe vul jij het begrip Artisteducator in theater in?

Grote kans dat ik hier over een paar maanden alweer anders op antwoord, als ik echt in het werkveld sta en weet hoe het er daar aan toe gaat. Maar goed, voor nu denk ik dit. Voor mij gaat het om aanwezig zijn. Echt aanwezig. Met de ander, in het moment. Kijken wat er gebeurt en daar iets mee doen.
Ik heb dat vaak gevoeld als theaterdocent, in allerlei verschillende contexten. Het moment waarop je ziet dat iemand eigenlijk geen zin heeft, of denkt dat hij het niet kan of wil en jij toch ergens iets weet los te peuteren. Dat vind ik leuk. Het daagt me uit en het zet me op scherp. Natuurlijk maak ik een plan. Ik kom niet zomaar binnenvallen. Er zijn leerdoelen, ik heb iets voorbereid. Maar ik laat altijd ruimte over. Ruimte voor wat ik niet kon verzinnen. Want het loopt toch nooit zoals je dacht.
Het gaat voor mij over de balans. Tussen weten waar je ongeveer heen wilt en durven afwijken als het nodig is. Ruimte geven om te zoeken. Niet werken met goed of fout. Eerder, wat heb je nou eigenlijk ontdekt? Wat is er gebeurd? Daar zit het leren.
En het is als Artist Educator natuurlijk ook belangrijk om je eigen fascinaties niet te vergeten. Die probeer ik graag te delen met de mensen die ik voor me heb. Enthousiasme steekt aan. Je geeft iets van jezelf, wat hopelijk weer zorgt voor een soort domino-effect. Als je iets geeft, krijg je iets terug. Zo werkt het, meestal.

Hoe ben je tot je afstudeerwerk gekomen?

Het begon met iets kleins. Een gevoel dat ik er wel was, maar mezelf niet voelde. Alsof ik op de automatische piloot liep. Dingen deed zonder het echt door te hebben. Ik zag het ook bij anderen. Lichamen die bewegen, maar dan zonder aandacht.
Toen kwam Political Animal Voices, een project bij ons in jaar 2. Ik schreef een essay over in het moment zijn. Over ervaren vanuit een dier. Toen dacht ik daar niet veel over na, maar nu zie ik dat ik toen al bezig was met embodiment en zintuiglijkheid. Sindsdien stond mijn zintuig voor zintuiglijkheid aan. In de zomer van 2023 merkte ik het overal. Ik keek anders naar ruimtes. Wat deden ze met mij? Wat voelde ik? In mijn kamer in Arnhem gooide ik alles om. Andere indeling, meer kleur, zelfs geur. Het veranderde hoe ik me voelde. Ik vroeg me af waarom. Waarom voel je je ergens prettig en ergens anders niet? Wat doet een plek met je?
Ik nam die vragen mee naar Belfast. Daar werkte ik met vrouwen die hun verhalen vertelden. Ik voelde hoe ver weg je soms van jezelf kunt raken. Dat liet me niet meer los, dus begon ik te lezen. Merleau-Ponty, Max van Manen, Arjen Wals. Hun woorden gaven taal aan wat ik al zag. Zo groeide mijn essay. Vanuit een vaag gevoel naar een heldere vraag: wat is ‘’Embodied Awareness’’ eigenlijk en welke rol speelt dat in hoe we ons voelen en verbinden? En hoe betrek ik dit tot mijn Artist Educatorschap?

Waar haal jij inspiratie uit?

Ik observeer graag mensen. Klinkt misschien een beetje vreemd, maar ik denk dat meer mensen die hobby hebben dan ze toegeven. Ik haal mijn inspiratie uit van alles. Uit het nieuws, uit artikelen die blijven hangen, uit films als Festen van Thomas Vinterberg en uit boeken van Paulien Cornelisse, over taal en gewoontes die je ineens overal ziet. Uit de fotografie van Martin Parr, die het alledaagse weet te vangen. Uit documentaires over ‘’gewone’’ mensen, maar het net niet zijn. Uit het werk van Alex van Warmerdam, waar het normale kantelt. En uit muziek van Kae Tempest, waar het persoonlijke en politieke bijna vanzelf door elkaar heen lopen.

Kun je iets meer vertellen over je stage?

Ik heb vier maanden gewerkt met studenten van het MBO Rijn IJssel in Arnhem en met Sandra den Dulk. We toerden langs verschillende middelbare scholen in Deventer en Overijssel met de voorstelling Wat doe jij?, over pesten, groepsdruk en meelopen. De voorstelling werd gespeeld voor brugklassen, daarna speelden we hem nog een keer en mochten de leerlingen het gedrag van de personages aanpassen om te zien hoe dat dan de situatie veranderde. Mijn rol was regieassistent en spelleider. Ik speelde mee, voerde het gesprek met de klas en begeleidde de tweede speelronde waarin leerlingen het spel konden stilzetten en bijsturen.

The body is our general medium for having a world

This page was last updated on May 21, 2025