Max Werkman

Het werk van Werkman

Hoe groots is de natuur en wat onderscheidt zich van deze natuur? Een goede vraag die in deze tijd gesteld kan worden. Waar liggen de grenzen van de natuur? Het zijn vragen die Kunstenaar Max Werkman bezighoudt. In zijn werk onderhandeld hij via beeld met de toeschouwer over de opvattingen en systemen genaamd onze samenleving.

Werkman wil in zijn werk een vervreemding toepassen die de bezoeker deelgenoot maakt in zijn ervaring van de absurditeit van die werkelijkheid.

Door het alom aanwezige sluimeren van een gemonetariseerde wereld die Werkman wil demonteren.

Hij deconstrueert die wereld en creëert met alledaagse elementen ongekende situaties waarin de kijker wordt geconfronteerd met de conditionering van zijn eigen waarneming en zijn bevooroordeelde positie moet heroverwegen.

Het zijn intens persoonlijke momenten uit het bestaan, die bij hem vragen oproepen over de absurditeit der dingen. Hij wil die ervaringen delen met de toeschouwer.

Hij stelt via zijn werk vragen over de rechtvaardigheid en vanzelfsprekendheid van beklemmende thema's kenmerkend aan het kapitalisme, zoals het eten van vlees en de schuldvraag die daarbij komt. Al eerder maakte hij werk over identiteit, en stelde hij hierbij de vraag; “In hoeverre kan ik zijn wie ik ben en hoeveel moet ik zijn wat van mij verwacht wordt.”

In het werk dat toen werd tentoongesteld, zagen we 80 kilo gesmolten chocolade verwerkt als vloer waarin lichaamsdelen en het hoofd van Werkman leken weg te zinken. Dit werk refereerde aan de geschiedenis en de cacaoplantages met de daarmee verbonden slavenhandel. De hiermee samenhangende, onuitwisbare en vernederende geschiedenis die de mens met zich meesleept, zonder er zelf part nog deel aan te hebben.

Vaak zijn het bijzondere objecten die in hun oorsprong niet onopgemerkt kunnen blijven, terwijl ze wel absurdistische of vormend in zijn werk worden toegepast.

In zijn atelier kun je dan ook veel bijzondere dingen vinden. Het is eigenlijk een rariteitenkabinet. Onder het bureau staat een soort scanner “Miss Elly” als je er een boek onderlegd wordt deze met een monotone vrouwenstem voorgelezen. Ergens in een hoek staan honderden conservenblikken, rollen koperdraad uit de industrie en grote transformatoren, oude beeldschermen en een kinderpop waar de armen door het spelen van een kind afgebroken zijn. Een beeldscherm is aan de nek van de romp samengegroeid en vormt het hoofd.

 Er staat een grote glazen fles uit een laboratorium, waar planten in groeien. Er hangt opgespannen huid van een mens lijkt het wel. Dit blijkt gemaakt van dun aangebracht latex dat een vel vormt, aan een torso van de kunstenaar zelf. Een industriële elektromotor en een zak met 50 kilo poeder cacao, een soort oud versleten jasje dat lijkt op de kleding van concentratiekamp gevangen uit de Tweede Wereldoorlog.

 Er zijn onnoemelijk veel aparte dingen. Max verzameld inspirerende voorwerpen die hij op de schroot in de industriële wereld en in kringloopwinkels, afvalcontainers en rommelmarkten vindt. Hij is in die spullen op zoek naar een unheimisch gevoel.

Het bij de toeschouwer oproepen van dit ongemakkelijke gevoel, maakt volgens Werkman een voor de kijker denk- en associatie wereld open, die een nieuwe invalshoek toelaat en vragen stelt.

 Het gebruik van ongebruikelijke combinaties van voorwerpen en materialen ontstaan installaties die de toeschouwer een beetje moeten ontwrichten en in verwarring brengen. Hij geef met deze installaties een reactie op de consumerende mens en hoe ons handelen ten aanzien van de natuur gevolgen heeft. Belangrijk om je hierover zelf vragen te stellen; vind hij. Ineens is er dat gigantische vel PVC plastic dat op een enorme tafel op de oprit ligt.

Een vacuüm, verpakt geplastificeerde boom. Dit enorme werk van minstens acht meter lengte toont en levende boom als product, door subtiel gebruik van de euro sleuf waarmee verpakkingen in de supermarkt worden opgehangen, ontstaat een consumentenproduct in een consumerende wereld.

Dit werk roept vragen op over de verhouding tussen mens en gebruik van producten. Zijn werken Laten zien hoe het leven zijn eigen subjectieve grenzen overschrijdt en vertelt vaak een verhaal over de effecten van mondiale culturele interactie, in de tweede helft van de 20e eeuw.

Een geplastificeerde vacuümverpakte boom, overmeesterd, verstikt en weerloos. Een overgave aan het kapitalisme en de technische mogelijkheden die de mens allemachtig maakt. Stelt het werk tegelijk niet ook vragen over waartoe de mens in staat is? Het conserveren en tegengaan van vergankelijkheid en het in standhouden van natuurlijke elementen. Dat alles altijd en overal beschikbaar moet zijn. In het antropoceen is de mens die de natuurlijke elementen beheers en volgens wetenschappers een thermische en ecologische verandering op aarde teweegbrengt.

Educatief afstudeer product

Om jongeren te verbinden met de natuur, ontwikkelde ik een docenten natuur gids. In deze docenten gids staan kunstprojecten die jongeren verbinden met de natuur. Docenten gebruiken deze als handleiding om meer met jongeren in de natuur te doen.