Laura Heutmekers

Het hedendaagse leven als performer

Scriptie

De performende mens

Het hedendaagse leven als performer vormde het uitgangspunt van het onderzoek voor mijn scriptie. Door mij te verdiepen in de leer van de dramatische kunst, de dramaturgie, heb ik ontdekt dat de basisprincipes hiervan ook toepasbaar zijn op het alledaagse leven. Daarnaast heb ik onderzoek gedaan naar de grote invloed van architectuur op het gedrag van de mens en de rol die zij spelen. Door naar het alledaagse leven te kijken met die dramaturgische blik ontvouwde zich de wereld als een groot toneel en vormden verschillende elementen in de realiteit ook invloedrijke onderdelen van het decor. Door enkele voorbeelden hiervan te selecteren en ze te vergelijken met hun vertegenwoordigers in het theater ontdekte ik de invloed hiervan op de mens als perfomer in zijn eigen leven. Zo bleek de indeling van een ruimte, de gedragen kostuums en ook het gebruik van maskers het gedrag van mensen te beïnvloeden en dus ook hun rol in het grote geheel. De resultaten van deze vergelijkingen hebben de basis gevormd voor mijn visie en de uiteindelijke vorm van mijn werkstukken. Ze hebben tot meer begrip geleid voor het belang van de architectuur in ons leven en ook hoe ik met behulp van architectuur invloed kan uitoefenen op het dagelijkse toneel.

Visie

Vanaf jongs af aan ben ik al in het theater te vinden als performer, maar ook als ontwerper. Het theater vormt een wereld op zich, met een eigen werkelijkheid en beleving.  Je werkt samen om een verhaal te vertellen in de wereld die zelf bedacht is. Het gevoel van performen en onderdeel te zijn van het verhaal geeft mij een groot gevoel van euforie. Je wordt voor een korte periode iemand anders en bent zo in staat een ander leven te leiden. Dit zorgt er voor dat je kan ontsnappen aan je eigen leven, alle zorgen en problemen raken je even niet. Deze ervaringen zorgden ervoor dat ik op een hele andere manier ging kijken naar de wereld buiten het theater. Ik herkende onderdelen van het theater in de samenleving. De architectuur van de omgeving vormde decorstukken, de kleding die gedragen wordt vormde de kostuums en het gedrag van de mensen werden de rollen die wij vervullen. Door deze manier van kijken is het voor mij mogelijk om de theaterwereld als inspiratiebron te gebruiken voor mijn ontwerpen. Dit zie je aan de manier waarop ik mijn ontwerpen presenteer en ook aan hoe mijn ontwerpproces verloopt. Veel van mijn ontwerpen leg ik vast door middel van foto’s en video’s waarin ik zelf perform. Tijdens het proces van het afstuderen heb ik veel proefontwerpen gemaakt en uitgeprobeerd. Door deze ontwerpen te testen en vast te leggen met foto en video werd het vanzelf duidelijk wat wel werkte en wat niet. Ik gebruik mijn lichaam en acteerwerk als tool om tot een totaal ontwerp te komen. Door deze expressieve manier van werken wordt het makkelijker verhalen te vertellen en problemen aan te kaarten. Daarom zijn veel van mijn ontwerpen kunstinstallaties, sieraden of kostuums.  Deze geven direct de ervaring weer en maken van de drager ook een performer. Omdat door performen de ervaring voelbaar wordt voor een persoon en er directe betrokkenheid is, ontstaat er meer begrip voor de te vertellen verhalen en problemen. In de wereld van de architectuur ervaar ik het ontbreken van een vanzelfsprekende brug tussen theater en architectuur als een enorm gemis en een gemiste kans. Door op een performatieve manier het proces in te gaan kom je tot andere antwoorden en ideeën. Tijdens mijn afstudeertraject probeer ik dan ook op deze manier en via dit proces tot een goede antwoorden te komen.

Doel

Met mijn afstudeerwerk wil ik op een performatieve manier het probleem aankaarten dat ik ervaar als performer in het hedendaagse leven. Onze omgeving heeft veel invloed op hoe wij ons gedragen en welke rol wij aannemen. Dit heeft te maken met de architectuur om ons heen, maar ook met de verwachtingen van anderen. Er wordt van mij verwacht dat ik mij op een bepaalde manier kleed en gedraag, afhankelijk van de situatie waarin ik me bevind. Hierdoor ontstaan er allemaal verschillende rollen die jij als performer speelt, passend bij dien betreffende situatie. Mensen uit verschillende generaties ervaren deze verwachtingen anders en nemen deze op een andere manier mee in hun dagelijkse leven. Uit onderzoek blijkt dat de jongere generatie veel meer moeite hebben met deze verwachtingen. Zij ervaren de verwachtingen al een last die constant meegedragen moet worden en zich opstapelt. Dit vertaalt zich fysiek in drukpunten op het lichaam. Oudere generaties ervaren deze verwachtingen heel anders; zij voelen het als een drijfveer om hun doel te bereiken, het is voor hen een duwtje in de rug. Hierdoor ontstaat er veel onbegrip tussen de twee generaties en hun ervaringen. Om beter begrip te krijgen tussen de twee generaties heb ik een kostuum ontworpen wat deze ervaring voelbaar kan maken. Door aan het kostuum bevestigde verplaatsbare gewichten kunnen de ervaringen nagebootst worden. In mijn installatie, waarbij ik gebruik maak van video en projectie, probeer ik de belasting ook invoelbaar te maken, zonder dat men het kostuum daadwerkelijk moet dragen.

This page was last updated on April 20, 2023