GESPOT: Metropolis M belicht BEAR Fine Art-alumna Mijke Abaums ode aan vrouwenkennis en protest
- Beeldende Kunst
Elk jaar brengt het magazine Metropolis M een Graduation Special uit, met daarin werk van verschillende alumni die afstudeerden als beeldend kunstenaar. Mijke Ambaum studeerde af aan BEAR Fine Art en is één van de alumni die in de special staat. Metropolis M stelde de kunstenaar de vraag: "Wat is het verhaal achter je werk?"
Op een groot scherm zie je Mijke Ambaum terwijl ze met haar moeder, zus, beste vriendin, oma en de buurvrouw daarvan, zit te borduren. ‘Zing jij weleens?’, vraagt iemand haar. ‘Eigenlijk niet’, beseft Ambaum. ‘Ik heb de muziek weleens hard aanstaan, maar dan zing ik niet mee.’ De buurvrouw van haar oma kijkt haar aan en vraagt: ‘Heb je dan niet ergens een blokkade zitten?’
Je kunt veel leren van zulke informele gesprekken, realiseert Ambaum zich: over jezelf, maar ook over sociale veiligheid. ‘Gossip houdt vrouwen en andere minderheden veilig; door het geroezemoes in de wandelgangen kunnen zij onveilige situaties signaleren.’ Met haar afstudeerwerk, Echo and Other Songs, probeert ze zulke belangrijke vormen van kennisoverdracht tussen vrouwen te archiveren.
Elders in de ruimte wordt nóg een gesprek afgespeeld, ditmaal tussen de kunstenaar en Isabelle, iemand die ze vorig jaar in Amerika ontmoette tijdens een protest tegen de afschaffing van de abortuswet. Tijdens de autorit naar huis krijgt ze de nodige protesteertips van Isabelle. Eerder organiseerde Ambaum zelf een protest op het Arnhemse marktplein, tegen straatintimidatie. Ze maakte hiervoor gekromde houten tribunebanken die samen een klein amfitheater vormen. Door de goede akoestiek hoefde Ambaum haar stem tijdens het protest niet te verheffen. ‘Protesten zijn vaak vrij hard en masculien; ik vroeg me af of het ook op een andere manier kon’, vertelt ze daarover.
Het meest opvallend zijn misschien wel de twee autostoelen die midden in de ruimte staan. De kunstenaar merkte in Amerika dat ze volledig afhankelijk was van auto’s van anderen om veilig thuis te komen. Hoewel velen zullen denken dat dit in Nederland niet aan de orde is, getuigt Ambaums ervaring van een andere realiteit. ‘Als je in de regio woont en de bus maar tot zeven uur ’s avonds rijdt, moet je moeder je toch echt komen ophalen.’
Op die autostoelen, hier verheven tot symbolen van veiligheid, stikte Ambaum de geweven lappen textiel die we eerder door de handen van het vrouwengezelschap zagen gaan. Te zien zijn onder andere beelden van vrouwen uit de Griekse mythologie, zoals Cassandra: een sterveling die de toekomst kon voorspellen maar door niemand werd geloofd. ‘Het algemene beeld van vrouwen is nog steeds dat zij niet de waarheid spreken’, zegt Ambaum. Met haar werk wil ze vrouwenstemmen archiveren en vieren.
Auteur: Marsha Bruinen, schrijver over kunst en filosofie en webredacteur bij Metropolis M.