Willemijn den Harder
Meer dan plant
‘Meer dan plant’ is een onderzoek naar hoe mensen zich verhouden tot planten en welke invloed artistieke beeldende ervaringen hierop hebben. Hoe verhouden wij ons tot planten? Welke rol dichten wij onszelf toe en wat voor invloed heeft dat op ons handelen? En hoe kan kunst een speelveld bieden om deze relatie te bevragen en te onderzoeken? Door middel van een online-cursus en twee workshops midden in de plantaardige natuur heb ik gezocht naar een antwoord op deze vragen.
“Kunst biedt een uniek speelveld om de relatie tussen mensen en planten te onderzoeken. Vanuit een nieuwsgierige, onderzoekende houding kun je dat wat onvoorstelbaar was, voorstelbaar maken.”
Achtergrond
In mijn werk als kunstenaar en educator staat de meer dan menselijke wereld centraal. Ik laat de schoonheid van de plantaardige natuur zien aan een ieder die hierbij stil wil staan, ik stimuleer de zintuigelijke waarneming in mijn lessen en stel ik vragen die uitnodigen tot beschouwing en reflectie. Maar tegelijkertijd maak ik mij ook zorgen over de plantaardige natuur. Wanneer ik de krant opensla en weer een vernietigend rapport lees over de huidige ecologische crisis kan ik niet anders dan begaan zijn met de positie van de niet-menselijke entiteiten op aarde.
Vanuit die liefde voor de plantaardige natuur, vanuit een zorg over alles wat verdwijnt en vanuit de wil om de blik van de consumerende egocentrische moderne mens te verbreden is het onderzoek ‘Meer dan plant’ ontstaan. Als kunstenaar zie ik het als mijn taak om de ander te bevragen. Ik doe het niet per se goed of beter dan de ander, ik heb ook geen pasklare antwoorden voor de problemen die ik hiervoor schetste, en daarom stel ik vragen. Tegelijkertijd zie ik kunst als een manier om wat onvoorstelbaar is voorstelbaar te maken. Kunst biedt de vrijheid om nieuwe perspectieven bloot te leggen en te onderzoeken. In het onderzoek ‘Meer dan plant’ focus ik mij op een hernieuwde relatie met planten door middel van artistieke beeldende interventies. Zonder opgeheven vingertje, zonder oordeel, vanuit een intense liefde voor alles wat leeft.
Urgentie
In de afgelopen eeuwen heeft de westerse mens zichzelf benoemd tot het centrum van het universum. Vanuit zowel de joods-christelijke traditie als de Griekse filosofie is de mens bovenaan de ladder komen te staan van alles wat leeft. De mens regeert als enige handelende actor over niet-menselijke entiteiten die worden gezien als slechts het decor, een gebruiksobject. Maar is deze positie van de mens wel langer houdbaar nu het ecosysteem waarin we leven verwoest wordt door menselijk handelen?
In het onderzoek ‘Meer dan plant’ nodig ik de participanten uit om te onderzoeken hoe zij zich verhouden tot planten. Tegelijkertijd zetten de artistieke beeldende ervaringen aan tot bewustwording over de rol die wij als mens innemen ten opzichte van de plantaardige natuur. Vaardigheden als waarnemen, verbeelden, analyseren en conceptualiseren dragen bij aan het geven van een nieuwe betekenis aan de werkelijkheid.
“Op het moment van je opdracht werd ik met de verhouding die wij als mensheid hebben met de natuur geconfronteerd. Ik voel zoveel schaamte van waar ik vandaan kom en ik weet nog niet zo goed hoe het nieuwe dan vorm moet krijgen”
Toekomst
Het onderzoek ‘Meer dan plant’ heeft duidelijk gemaakt welke belangrijke rol kunst kan spelen in het verkennen van onze relatie met planten. Na de Master hoop ik dit onderzoek zeker door te zetten en meer workshops te geven rondom deze thematiek.
Wil je samenwerken, doorpraten over het project ‘Meer dan plant’ of zie je mogelijkheden voor de workshop 'Meer dan plant' op jouw locatie? Neem dan gerust contact met mij op.
“Het is alsof je op je buik op de grond gaat liggen en een poosje naar de wereld gaat kijken. Het verandert je perspectief.”
Deze pagina is voor het laatst gewijzigd op 30 juni 2022
Sta jij op deze pagina? En heb je een opmerking? Mail naar de redactie.