Tosca Sommerdijk

Stages

• Artisteducator/ regie-assistant, moON productions ‘Paradise Circus Now’ (maart 2024 – september 2024) + Productie tour Theaterfestival De Parade (geen stage)
• Programmeur Theater a/d Rijn Arnhem (oktober 2023 – maart 2024) + Vervolgtraject na de zomer
• Kinderbegeleider ‘Wolfgang het Wonderjong’, Theater Alliantie & Toneelgroep Oostpool (december 2022 – april 2023)
• Docent jaar 3, De Theaterhavo/vwo Rotterdam (november 2022 –2023 april)
• Het Wilde Westen Utrecht, Common Stage (september 2022 – januari 2023)
• Kinderbegeleider ‘De Verschrikkelijke Jaren 80’, Topkapi Films (mei 2021)

Afstudeervoorstelling

Wie maakt mij grenzeloos?

Residentie bij Studio DOOP in Schoonhoven (februari 2024)

Wie ben je als maker/kunstenaar?

Ik ben een maker die graag vertrekt vanuit het persoonlijke, om me vervolgens via het persoonlijke met ‘de ander’ te kunnen verbinden. Want voor mij geldt: hoe specifieker, hoe universeler. In mijn werk vertrek ik graag vanuit een veelheid aan bronnen: van Greta Thunberg naar Medea van Spinal & Steen naar Lady Gaga en van The Notebook naar Puccini. Om deze vervolgens aan stukken te schuren en even radicaal als liefdevol te onderzoeken en benutten. Ik ben een tekstuele en filosofische maker en ik haal inspiratie uit makers als Dries Verhoeven, Naomi Velissariou en Laura van Dolron. Deze bronnen kwamen bijvoorbeeld samen in mijn afstudeeronderzoek ‘Wie maakt mij grenzeloos?’. Een onderzoek wat ik deed in residentie bij Studio DOOP in Schoonhoven.

Naast het maken van performances en voorstellingen houd ik me graag bezig met het maken van andersoortige programma’s. Zo organiseerde ik een ontmoetingsavond rondom theatertekst bij Theater a/d Rijn genaamd ‘De Speelzaal: zo’n avond waarop we theaterteksten gaan lezen en uitproberen op de vloer’. Op deze avond bracht ik drie jonge schrijvers en makers en zes performers samen. Samen gingen ze live op de vloer aan de slag met de tekst. Om samen te experimenteren en onderzoeken; over hoe die samenwerking nou kan werken, over de magie van werken met tekst. Dit concept kwam voor uit: 1, De wens dat er meer aandacht is voor theatertekst (want dat is waar voor velen de liefde voor theater ooit begon) 2, De wens dat er meer laagdrempelige culturele activiteiten zijn in Arnhem 3, De wens meer samen te werken met al deze creatievelingen.

Wat heb je geleerd in je opleiding waardoor je dit werk hebt kunnen maken?

Op ArtEZ leerde ik verder te kijken dan m’n neus lang was. Of eigenlijk, om niet eens te kijken naar dat wat ik ruik maar naar een volledig nieuw gerecht waarvan ik nog niet eens wist dat het bestond. Ik leerde hoe breed het Artisteducatorschap kan zijn, van kinderbegeleiding naar nagesprekken begeleiden naar voorstellingen maken op mbo’s naar programmeren. Ik leerde me open te stellen. Ik leerde luisteren. Ik leerde kijken. En ik leerde vooral mezelf kennen, en die zelfkennis in te zetten om in contact te treden met de ander. Verbinding werd mijn kernwoord.

Kun je iets vertellen over je stage?

In mijn vierde jaar mocht ik op twee super waardevolle en leerzame plekken stage lopen. Ik liep stage als programmeur bij Theater a/d Rijn en ik liep stage als regieassistent/ Artisteducator bij moON productions. Bij Theater a/d Rijn klopte ik aan omdat ik nagesprekken en een ontmoetingsavond rondom theatertekst wilde vormgeven. Vervolgens werd dit een programmeurs stage, maar we beseften al gauw dat de term ‘programmamaker’ misschien meer passend was. Ik ontdekte dat ik het programmeren als kunstwerk kon zien. Net zoals bij een voorstelling moet je een mooi palet samenstellen; welke scenes passen bij elkaar? Wat is de balans tussen tekst, muziek, dans. Welke voorstellingen bieden we aan in het totaalaanbod? Wat is de balans tussen verschillende disciplines? Etc. Daarnaast gaf ik vorm aan een ontmoetingsavond rondom theatertekst genaamd ‘De Speelzaal: zo’n avond dat we teksten gaan lezen en uitproberen op de vloer’. Op deze avond bracht ik drie schrijvers, drie regisseurs en zes performers samen om live op de vloer aan de slag te gaan met die teksten. Ik bracht studerenden, afgestudeerden en bekende mensen samen, vanuit verschillende hoeken en vanuit verschillende interesses. Het werd een geweldige avond. Zo’n avond waarop alles vanzelf lijkt te gaan, alles op z’n plek lijkt te vallen en de tijd oneindig lijkt.

Op het moment ben ik met Theater a/d Rijn aan het onderzoeken hoe mijn vervolgtraject daar vorm te geven, om mij verbonden te blijven houden als programmamaker. Momenteel ben ik verbonden aan het mede vormgeven van een festival voor en door jongeren, het opzetten voor een project voor nieuwkomers en het organiseren van verschillende kick offs van Arnhemse feestdagen.

Wat zijn je ambities en toekomstplannen?

Ik wil me heel graag blijven ontwikkelen als programmamaker. Ik wil blijven onderzoeken hoe dat kunstwerk te maken, hoe de verbinding te creëren tussen aanbod, publiek, de stad, de makers… Ik wil blijven onderzoeken hoe te verbinden. Daarnaast zou ik heel graag meer met kinderen werken na mijn afstuderen. In jaar 1 en jaar 3 liep ik stage als kinderbegeleider op een filmset en bij een grote productie en dat gaf me zoveel energie, vrolijkheid en inspiratie. Ik wil onderzoeken hoe met deze groep te blijven werken. Voorstelling voor hen programmeren? Voor hen maken? Met hun maken? Filosofie met kids doen? Naar de kinderboerderij? Een project rondom duurzaamheid? Ik wil onderzoeken wat ik kan komen halen en vooral kan komen brengen naar deze doelgroep vanuit mijn theater brein.

En, zoals ik als zeventienjarige ooit in mijn eerste motivatiebrief voor een auditie al schreef: ik wil blijven spelen. Met lego, collages, vrienden, onbekenden, modder. Met teksten, liedjes, programma’s maken, voorstellingen maken, nagesprekken modereren, festivals bezoeken. Ik wil blijven rennen over straat om drie uur s ’nachts. Ik wil Hamlet blijven nadoen op die ene zomernacht op zolder. Ik wil op residentie gaan en huilen omdat ik me verloren voel. Ik wil mijn grenzeloosheid blijven onderzoeken. Ik wil blijven zingen met autotune en alle mogelijkheden van die app blijven uitproberen. Ik wil, ik wil… Ik wil blijven spelen.

Waar haal je je inspiratie uit?

 Ik haal mijn inspiratie uit alles wat ik om me heen zie, hoor, ruik, voel, meemaak. Een willekeurig instagram filmpje kan mij helpen het web van andere bronnen in mijn hoofd ineens aan elkaar te verbinden, waardoor alle losse ervaringen ineens samenvallen en als bronmateriaal kunnen dienen. Die ene zin uit dat ene liedje van Spinal & Steen, die brief van Don Duyns, de scenografie van die voorstelling, dat boek van Kae Tempest (of Eckhart Tolle, of dat ene Soft Porn boek, en dat script van Lena en en en….), en die ontmoeting met die Jehova’s getuige op de kade, die verzameling verkeersborden in Leuven, dat ene gesprek met die ene docent, die Shibari workshop van vorige week, die stapel mannelijke barbies in de kringloop, en ga zo maar door… Ik verwerk ze op verschillende manieren, soms komen ze heel letterlijk tot uiting, soms blijven ze hangen als echo.

Waarom ben jij van waarde voor het werkveld?

Al vanaf jongs af aan dwaal ik rond in theaterland. Op festivals, in schouwburgen, kleine zalen, decorwerkplaatsen, naaistudio’s enzovoorts… Ik ben een super nieuwgierig, leergierig en enthousiast iemand en leerde super veel door hier vanaf jongs al veel rond te lopen. In de veelheid kan ik focus vinden, richting kiezen, helpen richting geven. ‘verbinding’ als kernwoord. Ik vind deze eigenschappen een waarde voor het werkveld. Ik vertrek vaak vanuit mijn individuele interesse, en ga vervolgens op onderzoek. Herkennen mensen dit? Waar zit het m precies in? Welke behoeftes leven er? Welke partijen zijn hier al mee bezig? Waar kan ik van dienst zijn? Wat kom ik halen en wat kom ik brengen?

A story doesn’t cultivate empathy just by virtue of its having been thought up; it must be engaged with to become powerful; the story must be read, the song must be listened to, in order to acquire it’s full charge.

Deze pagina is voor het laatst gewijzigd op 7 mei 2024

Sta jij op deze pagina? En heb je een opmerking? Mail naar de redactie.