Bijdragen aan inclusiviteit en diversiteit met interieurvormgeving
- Vormgeving
- Architectuur en...
Erik Niesing kwam tot zelfrealisatie tijdens een project in het vak Interieurontwerpen van de hbo-opleiding Interieurvormgever AD (Associate Degree) aan ArtEZ Academie voor Art & Design in Zwolle. “We moesten een expositie ontwerpen en samenstellen”, blikt hij terug aan de vooravond van de afronding van de opleiding. “Tijdens dit proces kwam ik erachter dat ik een interieurvormgever wilde worden die bijdraagt aan inclusiviteit en diversiteit. Door de opleiding heb ik echt ontdekt wat ik belangrijk vind als ontwerper.”
“Alle vakken bij elkaar hebben me erg geholpen in mijn ontwikkeling”, vervolgt Erik. “Vanaf het eerste jaar begin je opnieuw vanaf de basis, met vakken als vormstudie en tekenen. Dit om echt te ontdekken wie jij bent als ontwerper. Wat zijn je sterke punten? Vanaf daar ontwikkel je je verder.”
Inclusief bouwen
Deze ontwikkeling maakt van studenten professionele ruimtelijk ontwerpers gespecialiseerd in de atmosfeer en beleving van binnenruimtes. “Mijn specialisme daarin is interieur zo ontwerpen dat het mensen samenbrengt. Ik ben van mening dat inclusief bouwen niet stopt bij bijvoorbeeld genderneutrale toiletten, rolstoeltoegankelijkheid en toegankelijkheid voor minder- en slechtzienden. Architectuur moet uitnodigend zijn voor iedereen en ervoor zorgen dat mensen in gesprek gaan over bepaalde onderwerpen, zelfs wanneer ze tegenovergestelde normen en waarden hebben. Ongelijkheid in inclusiviteit en diversiteit komt voort uit een systeem, bijvoorbeeld uit een genderrolverdeling die van jongs af aan wordt aangeleerd. Hierdoor zie je vaak dat mensen onder andere uit de LGBTQI+-gemeenschap worden uitgesloten omdat ze als anders worden gezien. Hoe fijn zou het dan zijn als architectuur ervoor kan zorgen dat er een plek is waar mensen samenkomen en waar dit systeem geen rol speelt?”
Het is zo belangrijk dat mensen een plek hebben waar ze geaccepteerd worden en de ruimte, aandacht en liefde krijgen die ze verdienen.
Deze karakteristieke eigenschap van Eriks werk komt vanzelfsprekend tot uiting in zijn finals-project. In het voormalig stadsarchief aan de Molenstraat in Kampen heeft hij de ruimtes zo ontworpen dat mensen hier hun ruimte kunnen claimen om zich te kunnen uiten. Erik: “Ik kon mijn eigen ontwerp goed linken met Kampen: zo kwam in 2020 een middelbare school uit Kampen in het nieuws omdat ouders er een anti-homoverklaring moesten ondertekenen. Mijn project is met name bedoeld om een dialoog te krijgen met de gemeente Kampen over waarom het noodzakelijk is dat mensen die buiten de norm vallen, gelijke aandacht verdienen.”
LGBTQI+-gemeenschap
Vanwege zijn eigen achtergrond, Erik is een queer, cis man, focust Erik zich op de LGBTQI+-gemeenschap. “In mijn ontwerp is het pand opgedeeld in de vier fases van acceptatie: ontkenning, verzet, emotie en acceptatie. In deze laatste fase kun je je plek claimen, het podium eisen”, legt hij uit. “Op de eerste etage heb ik ook een tijdelijke woonruimte gecreëerd voor mensen die zich naar aanleiding van het claimen van hun ruimte zich realiseren dat de omgeving waarin ze zich nu bevinden, niet de juiste is. Dit kan ook functioneren als crisisopvang. Uit mijn onderzoek bleek dat het belangrijkste van een crisisopvang voor mensen uit de LGBTQI+-gemeenschap een ruimte is waarin ze veilig zichzelf kunnen zijn. Dit is iets waaraan het in hun eigen omgeving vaak ontbreekt.”
Vogueing
Naast zijn plannen voor het pand heeft Erik ook vijf podia buiten het pand ontworpen. “Dit zijn vijf podia verspreid door deze Kampense wijk waarop mensen kunnen performen,” vertelt Erik. “Deze vijf podia zijn gebaseerd op de stijlkenmerken van vogueing: een dansstijl die is ontstaan in de black gay community eind jaren zeventig in New York. Vogueing is iets wat de gay community typeert. Het extravagante. Het doel ook hiervan is om mensen – letterlijk – een podium te geven om zich te uiten en om op die manier een dialoog te krijgen met de gemeente over inclusiviteit.”
Hoe aannemelijk het is dat zijn ontwerpen gerealiseerd zullen worden, is moeilijk te zeggen, denkt Erik. “Ik heb tijdens de opleiding geleerd om praktisch na te denken over ontwerpen. Het leuke zou dan ook zijn als het wordt opgepikt, bijvoorbeeld door een toeschouwer die langskomt op de finals-expositie. In eerste instantie is het bedoeld voor mijn afstuderen, maar we kunnen het opsturen naar de gemeente.”
Plek voor acceptatie
Erik is immers nog niet uitgestudeerd: hij stroomt in in het derde jaar van de bachelor Interieurarchitectuur aan ArtEZ Academie voor Art & Design in Zwolle. Het uiteindelijk doel? “Dat ik via mijn werk bijdraag aan inclusiviteit en diversiteit. Mensen worden nog altijd niet geaccepteerd om wie ze zijn. En het is juist zo belangrijk dat deze mensen een plek hebben waar ze geaccepteerd worden en de ruimte, aandacht en liefde krijgen die ze verdienen.”
Bekijk meer werk van Erik op artez.nl/finals
Meer info over de Associate Degree Interieurvormgever