E. Simke Havinga

Ruimte als therapeut in het overbruggen van het onverwachte 

Hoe kan de ruimte als therapeut dienen? 

In mijn scriptie probeer ik de bovengenoemde vraag te beantwoorden. Hiervoor schets ik allereerste een beeld waarom de ruimte een ondersteunende rol kan bijdragen aan de zorgsector.

In de samenleving zijn er velen die psychisch discomfort ondervinden. Het voorthelpen van psychisch welzijn is te vergelijken met het behalen van de oever aan de andere zijde van een snelstromende rivier. Een rivier waar we continu overweldigd worden door psychisch discomfort en niet zelfstandig van de ene oever naar de ander kunnen komen. De omgeving, bestaande uit personen en ruimte, kan begeleiden om dit te verlichten of zelfs te overbruggen. Iemand zou een reddingsboei kunnen toegooien om je weer terug naar de oever te trekken. Deze ‘verlichtende’ handeling kan echter enkel plaatsvinden als iemand op het juiste moment en op de juiste plek voorbijkomt. Men kan geen verwachtingen stellen als het op de interpersoonlijke zorg aankomt; het (ver)wachten kan slopend zijn. De hulp kan zich ook in een ongewenste variant voordoen. Denk aan het ontvangen van feedback terwijl men enkel een luisterend oor wil.

De ruimte kan ook als interventie dienen, verlichting bewerkstelligen. Als we in onze snelstromende rivier staptreden toevoegen, dan is het al gemakkelijker om naar de andere oever te komen. Ruimtelijke elementen bieden een tijdelijke verlichting. Een plek om te kunnen herladen. Het kan hiernaast een subtiele aanzet tot overbrugging in gang zetten, zodra we het deel maken van onze fysieke leefomgeving. Een moment van bewustwording, van bezinning kan volgen, waarna controle over het gedachtegoed mogelijk is.

De verzorgende ruimte 

In mijn ontwerp ‘De Trechter’ bevindt de focus zich op de verbinding tussen de wijk en het gezondheidscentrum. Het hoofddoel van het ontwerp is om een plek te vormen om het wachtproces comfortabel te maken aangezien er grote druk ligt op de interpersoonlijke zorgsector. Een subdoel is dan ook om de druk op de interpersoonlijke zorgsector af te halen, evenzo om het taboe met betrekking tot de psychologische zorg te veranderen.

In het ontwerp maak ik gebruik van ruimtelijke elementen. Deze heb ik in mijn visie benoemd als: (1) activering, (2) ruimtelijk discomfort verbonden aan ontlading en (3) het overzicht dat na de zoektocht komt. Door de veelzijdigheid van de drie ruimtelijke elementen, die dag en nacht toegankelijk zijn, kan iedereen uit de omgeving halen wat zij trachten nodig te hebben. Dit wordt bijvoorbeeld vormgegeven middels de herinneringen; het graven in een zandbak verandert naar het graven in een moestuin. Ook benut ik symboliek en vrije associatie, waardoor de ruimte kan dienen als verzorger en/of als therapeut. Een plek waar mensen naar terug kunnen keren om zich (een stukje) beter te voelen. Er is plek om te spelen, te sporten, te kletsen of even een moment voor jezelf te vinden.

De titel ‘De Trechter’ is ontleend aan het ophopen van kennis, ruimtelijke middelen, zowel als psychische en fysieke klachten. Zodat deze vervolgens uitgepluisd kunnen worden om tot een goed behandelingstraject te leiden, mede in de variant van een ontwerp.

Passie voor interieurarchitectuur en meer 

Ik ben het traject van de interieurarchitectuur bewandelt zonder verwachtingen. Gedurende de opleiding werd het mij steeds duidelijker dat de verbinding tot de zorgsector mij zeer aanspreekt. De passie tot het werkveld van interieurarchitectuur groeide sterk over de academische jaren heen. Ik heb geleerd dat als architectonische vormgever ik veel mogelijkheden heb om bij te dragen aan de leefomgeving. Het is mogelijk om middels ruimte een transitie te sturen zodat weloverwogen keuzes gemaakt kunnen worden, zodat psychisch discomfort zo gering mogelijk blijft. Ik hoop een transitieruimte in de leefomgeving te realiseren die als plek kan dienen, waar je telkens weer doorheen kunt, om te herladen en positiviteit in te kunnen slaan. De omgeving is in mijn optiek een spiegel van de vrijheid en positiviteit die ik wil dat mensen in zichzelf vinden.

Mijn streven als vormgever zal blijven om behulpzaam te zijn, voor anderen te zorgen: de kennis die ik vergaar hoop ik vervolgens over te dragen, zodat deze levenslang zal meegaan, zal meegroeien, doorgegeven en aangepast worden.

Deze pagina is voor het laatst gewijzigd op 20 juni 2024

Sta jij op deze pagina? En heb je een opmerking? Mail naar de redactie.