Leven met de diagnose ongeneeslijke kanker: voor patiënten in de palliatieve zorg is dit een harde dagelijkse realiteit. Hoe geef je nog vorm aan een betekenisvol leven als de toekomst onzeker is? In dit project onderzoeken we hoe Art-Based Learning (ABL) – een kunsteducatieve manier om met aandacht naar kunst te kijken – patiënten kan helpen bij het vinden van nieuwe betekenis en richting in deze fase van hun leven.

Foto: Carla van de Puttelaar, Tactile Light series, 2016
In dit project werken onderzoekers uit de museale wereld en uit de medische context samen. Ze onderzoeken hoe Art-Based Learning kan worden opgenomen in onderwijs voor professionals. Daarbij kijken ze hoe zorgmedewerkers en kunstprofessionals meer ruimte kunnen krijgen in hun werk, zodat zij mensen met gevorderde kanker beter kunnen ondersteunen. Het uiteindelijke doel is dat patiënten in deze moeilijke levensfase zelf met Art-Based Learning kunnen werken, als een manier om betekenis te geven aan hun situatie.
Een team van onderzoekers, kunstenaars en zorgprofessionals doet participatief onderzoek naar wat belangrijk is bij het ontwerpen van een kunsttentoonstelling voor mensen met gevorderde kanker. Samen met patiënten, kunstenaars en zorgprofessionals brengen we wensen, gevoeligheden en ontwerpcriteria in kaart. De inzichten worden uitgewerkt tot een praktische handleiding voor toekomstige makers, zorgteams en onderzoekers.
Daarnaast voeren de onderzoekers een exploratieve studie uit naar factoren die het zingevingsproces van patiënten beïnvloeden. Ze analyseren ervaringen van patiënten: wat helpt hen om betekenis te ervaren, en wat belemmert dat? Op basis daarvan stelt het consortium een volledige lijst met conclusies en adviezen op. De resultaten worden verwerkt in een nieuw educatief programma voor palliatieve zorg en kunstonderwijs.
Dit onderzoeksproject sluit aan op eerder onderzoek naar contingente ervaringen, narratieve betekenisgeving en op een pilotstudie naar de haalbaarheid van Art-Based Learning in de palliatieve zorg. Benieuwd naar de bevindingen van dit eerdere onderzoek? De resultaten zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Palliative Medicine:
