Onderwijsinnovatievoucher

Negen vouchers in schooljaar 2025/2026

Ide André (Fine Art)

Met de onderwijsinnovatievoucher wil docent Ide André een nieuw vak ontwikkelen voor het vierde studiejaar van de opleiding Fine Art, gericht op het voorbereiden van studenten op het werkveld na hun afstuderen. Dit vak, genaamd Field, helpt studenten het brede en dynamische netwerk van de kunstwereld te verkennen, zonder zich specifiek te focussen op praktische vaardigheden zoals boekhouding of het schrijven van een aanvraag. Door gesprekken te voeren met alumni en onderzoek te doen bij andere kunstacademies, brengt Ide in kaart wat studenten missen in hun voorbereiding en hoe dit vak daar op kan inspelen. Het doel is om een duurzaam en klassikaal vak te ontwikkelen waarin studenten samen ontdekken en reflecteren op de verschillende mogelijkheden die het kunstveld biedt ná ArtEZ.

De docent stemt de ontwikkeling regelmatig af met collega’s, leidinggevenden en werkgroepen om aansluiting bij het curriculum te waarborgen en om draagvlak te creëren. Ook wil Ide actief gaan deelnemen aan verschillende onderwijsvernieuwingsbijeenkomsten om het vak inhoudelijk te versterken. De eerste versie van Field wordt naar verwachting in het tweede semester van studiejaar 2025-2026 getest. 

Thalia de Jong (Docent Moving Image)

Onderzoek doen naar de bespreekbaarheid van geld binnen het huidige onderwijs op de AKI, voor het ontwerpen van een nieuw vak. Docent Thalia de Jong heeft een duidelijk doel voor ogen met de onderwijsinnovatievoucher. Het nieuwe vak, G€LD, moet vanaf schooljaar 2026-2027 onderdeel worden van het AKI-curriculum. Dit vak richt zich expliciet op ondernemerschap en financiële vaardigheden die volgens haar nu nog onvoldoende aan bod komen bij de AKI.

In het studiejaar 2025-2026 wordt G€LD als pilot aangeboden binnen de Learning Community van de AKI, waarbij tweedejaars studenten onder andere leren hoe ze offertes en begrotingen moeten maken. Mensen uit het werkveld delen tijdens deze pilot hun ervaringen met financiële uitdagingen en de lessen die zij daarvan hebben geleerd. Het doel is studenten te laten zien dat praten over geld niet eng hoeft te zijn en hen praktische tools mee te geven. Daarnaast wil Thalia inzicht krijgen in de mate waarin studenten al durven en kunnen praten over geld. 

Voor schooljaar 2026-2027 wordt het vak uitgebreid met opdrachten voor echte opdrachtgevers en krijgen studenten de taak om zelf contacten te gaan leggen in het werkveld. Ook worden de pilotresultaten gebruikt om het vak verder te verbeteren en het managementteam en de curriculum ontwikkelingsgroep te adviseren. 

Elit Marom en Marjolein Vogels (Dance Artist)

Docenten Marjolein Vogels en Eilit Marom vragen voor de tweede keer de onderwijsinnovatievoucher aan. Waar ze vorig jaar zijn gestart met de Development Track — een op maat gemaakt traject dat vierdejaarsstudenten ondersteunt in hun ontwikkeling tot freelance dance artist — biedt deze tweede voucher de mogelijkheid om het programma verder te verdiepen en uit te breiden, en dat doen ze onder de naam Freelance Track. 

Op basis van eerdere evaluaties wordt het programma inhoudelijk aangescherpt met meer focus op community building, mentale ondersteuning en ondernemerschapsvaardigheden. Nieuw is het buddyprogramma met alumni en een fysieke bijeenkomst om verdieping te stimuleren. De digitale leeromgeving wordt uitgebreid en geïntegreerd in het Maakpodium, het nieuwste platform voor professionele kennisdeling, dat na afstuderen ook toegankelijk blijft. Studenten dragen actief bij aan deze bibliotheek en ook aan nieuwe afleveringen van de podcast Field Talks. 

Het traject helpt dansstudenten om hun artistieke signatuur te versterken, zelfstandig projecten op te zetten en een professioneel netwerk op te bouwen. Door het al in het derde jaar te introduceren, krijgen studenten een beter begrip van de inhoud en doelen. De docenten begeleiden het proces via online en live sessies, waarbij uitwisseling en reflectie centraal staan. 

Hendrik-Jan Grievink (Graphic Design Arnhem)

Om de studenten van Graphic Design Arnhem op een speelse methode te helpen bij zelfprofilering, onderzoek en maatschappelijke positionering, wil docent Hendrik-Jan Grievink de onderwijsinnovatievoucher inzetten voor het ontwikkelen van de Design Alchemy Game. 

Het spel maakt gebruik van de metafoor van chemische elementen: studenten verzamelen ‘creatieve atomen’. Elk atoom vertegenwoordigt een onderzoeksthema, vaardigheid, persoonlijke waarde of interessegebied. Door reflectie, onderzoek en samenwerking verbinden studenten deze atomen tot ‘conceptuele moleculen’ die hun unieke profiel vormen. Dit helpt hen om zichzelf helder en overtuigend te profileren naar opdrachtgevers en samenwerkingspartners en versterkt hun positie in het creatieve werkveld na het afstuderen. 

In het schooljaar 2025-2026 wordt het spel samen met studenten en docenten ontworpen, getest en worden de eerste stappen gezet m.b.t. integratie in het curriculum. Het project omvat ook workshops, een podcast-aflevering en een evaluatie. Het spel wordt modulair en flexibel ontwikkeld, eerst fysiek en wellicht in vervolgtraject ook digitaal. Door de spelvorm voelen ondernemerschapsvaardigheden natuurlijk aan binnen de creatieve praktijk. Het einddoel is een gevalideerd prototype dat breed inzetbaar is binnen ArtEZ.

Ingrid van Zanten en Roos Krootjes (Master Interieurarchitectuur)

Opleidingshoofd Ingrid van Zanten en programmacoördinator Roos Krootjes merken dat studenten van de masteropleiding Corpo-real, Interieurarchitectuur, het nog steeds lastig vinden om hun perspectief op de toekomst helder te krijgen, en om te begrijpen dat dat perspectief veel breder kan zijn dan alleen het vinden van een baan of stage. Zeker na het afronden van een masteropleiding is het belangrijk om te kijken naar het voortzetten van onderzoek of het positioneren van jezelf met de uitkomsten van dat onderzoek. Dat gaat verder dan alleen zoeken naar een vacature bij een traditioneel bureau.

Met de extra financiering van de onderwijsinnovatievoucher kunnen ze studenten en alumni op meerdere manieren ondersteunen. Bijvoorbeeld door hen op meer structurele basis bijeenkomsten met alumni aan te bieden, door bredere perspectieven op een ‘carrière’ te integreren in workshops over ondernemerschap of door hen te trainen in het aanvragen van aanvullende financiering voor onderzoek dat ze uitvoeren. Zoals eerder genoemd, willen de twee een bestaand, maar mogelijk verouderd onderdeel van het curriculum versterken en vernieuwen, door de hierboven genoemde elementen eraan toe te voegen.

Lenn Cox en Julia Berg (Master of Critical Fashion Practice)

Met de onderwijsinnovatievoucher willen Lenn Cox en Julia Berg het gesprek over ondernemerschap in de creatieve sector eerlijker en opener maken. Het dient als vervolg op het project dat ze in 2024-2025 hebben gedaan - ook met behulp van de onderwijsinnovatievoucher - waarin de twee hebben gekeken naar hoe ondernemerschapsonderwijs er nu uitziet binnen Critical Fashion Practices, en vooral of dat wel past bij wat ze belangrijk vinden.

Studenten leren vaak wel hoe ze kritisch moeten denken, maar krijgen weinig handvatten voor hoe ze hun beroepspraktijk financieel kunnen volhouden na de studie. De opleiding wil daarom het begrip cultural workership verder ontwikkelen: een manier van werken waarin makers kritisch, verantwoordelijk én realistisch kunnen zijn over geld en onzekerheid. 

Samen met studenten en alumni maakt het team een publicatie met verhalen, interviews, tools en strategieën over werken in het culturele veld. Dit wordt ook gebruikt als lesmateriaal, binnen én buiten de opleiding. In de lessen gaan studenten oefenen met deze tools en organiseren ze gesprekken en activiteiten met alumni. Er komt ook een event waar studenten en culturele makers ervaringen en oplossingen uitwisselen over ondernemen in een moeilijke sector. De publicatie en het event helpen om vooroordelen over succes en zelfstandigheid te doorbreken. Alles wordt ontwikkeld in samenwerking met de studenten zelf. Zo krijgt het thema ondernemerschap een vaste plek in de opleiding, zonder dat het ten koste gaat van creativiteit of autonomie. 

Esther Schopman (Masteropleidingen Muziek)

Onderzoeker en docent Esther Schopman gaat de onderwijsinnovatievoucher gebruiken voor het verder doorontwikkelen van het project Sound City binnen de masteropleiding Muziek in Zwolle. Tijdens dit project leren studenten hoe ze hun muzikale talent kunnen inzetten in de samenleving, bijvoorbeeld door samen te werken met buurtorganisaties of culturele instellingen. 

Na eerdere pilots wordt Sound City nu een vast onderdeel van het eerstejaars curriculum. Esther ontwikkelt hiervoor lesmateriaal, organiseert workshops met kunstenaars uit het sociaal domein en bouwt aan samenwerkingen met organisaties zoals Museum de Fundatie. Studenten leren daarnaast hoe ze zichzelf beter kunnen presenteren en hoe ze kunnen samenwerken met mensen buiten de kunstwereld. Er komt ook extra aandacht voor ondernemerschap, zoals het zien en benutten van kansen, omgaan met onzekerheid en het opzetten van je eigen projecten. 

Studenten vullen aan het begin en eind van het project een vragenlijst in om te kijken hoe ze zich ontwikkelen. De resultaten helpen hen te reflecteren op hun groei en behoeften. Door dit project leren studenten kansen te zien, waarde creëren en omgaan met onzekerheid in hun toekomstige werkveld. Esther evalueert het project samen met betrokken docenten, studenten en partners en deelt haar kennis via presentaties en bijeenkomsten.

Bas Jansen en Bas Könning (Minor Crossover Creativity)

Met de onderwijsinnovatievoucher willen de docenten Bas Jansen en Bas Könning het succes van vorig jaar verder uitbouwen en verdiepen binnen de minor Creating Creativity. Zo willen ze studenten actiever gaan betrekken bij ondernemende en organiserende rollen binnen de minor, zoals het opzetten van exposities, performances en workshops, en ook door nieuw lesmateriaal te ontwikkelen rond profilering, samenwerken en zichtbaarheid. Hierbij willen Bas en Bas meer als coach en begeleider optreden in plaats van zelf alle taken uit te voeren.

Verder willen de twee het onderwijs in ondernemersvaardigheden versterken, door onder andere de creatieve ondernemersdag te evalueren en uit te breiden, alumni te betrekken via intervisie en praktijkgerichte sessies en samenwerkingen te onderzoeken met lokale creatieve netwerken zoals ZWINC en Creative Works Regio Zwolle.

Esther van Steenis (Toneelschool)

Op de Toneelschool vindt het ondernemerschapsonderwijs nu vooral plaats in het derde en vierde jaar, maar dat blijkt vaak aan de late kant. Daarom onderzoekt Esther van Steenis hoe studenten al vanaf jaar één beter voorbereid kunnen worden op het werkveld. Ze wil een doorlopende leerlijn gaan ontwikkelen voor alle vier de studiejaren, met aandacht voor netwerken, samenwerken, artistieke plannen maken en de zakelijke kant van het vak. Onderdeel daarvan is het programma Mapping the Workfield, waarin studenten hun netwerk leren verkennen en inzetten. De bestaande onderdelen worden beter inzichtelijk gemaakt en waar nodig gebundeld. Esther haalt ervaringen op bij studenten en alumni, vergelijkt met andere toneelscholen en bouwt het nieuwe programma op met wat studenten écht nodig hebben. 

Met de onderwijsinnovatievoucher krijgt ze tijd en ruimte om dit alles zorgvuldig te onderzoeken, ontwikkelen en testen. Het doel is om het vernieuwde programma per schooljaar 2026/2027 op te nemen in het officiële curriculum (OER). 

Voor het schooljaar 2024-2025 ontvingen acht docenten een voucher. Lees meer.