Carline Dedden

“Een vriendin van mij…’’ 

Narratief en co-creatief werken binnen seksuele vorming op het mbo 

Inleiding  

"Een vriendin van mij…" is mijn afstudeeronderzoek voor de master kunsteducatie. Ik werk op de mbo-opleiding Gespecialiseerd Pedagogisch Medewerker en wij hebben geen seksuele vorming binnen het curriculum, iets dat ik graag wilde aanpakken. Seksuele vorming is een groot en overkoepelend vak, daarom koos ik ervoor om dit proces en onderzoek binnen mijn klas te focussen op het thema consent. Kennis en vaardigheden over consent zijn voor iedereen belangrijk, ongeacht leeftijd, gender of seksuele geaardheid.  

In dit onderzoek heb ik met mijn eerstejaars mentorklas co-creatief gewerkt binnen dit thema. De studenten schreven allemaal een verhaal over consent, en dit mocht op fictieve of non-fictieve wijze. Door de ruimte binnen deze werkvorm ontstond er een veilige omgeving om over dit thema te schrijven en werd in sommige verhalen de zin "Een vriendin van mij…" gebruikt. Dit is te vergelijken met "asking for a friend," waarbij je als verteller het verhaal van je afhoudt en je spannende vragen of thema’s kunt bespreken zonder het op jezelf te betrekken. Deze verhalen hebben we samen geanalyseerd en deze analyse hebben we als basis gebruikt voor het creëren van artistiek werk dat een plek kon krijgen binnen de school. Dit werd uiteindelijk een T-shirtlijn, waarbij elk T-shirt op de voorkant een zelfgemaakt logo over consent heeft en op de achterkant staan woorden uit ieders verhaal. Zo werden het gedragen verhalen over consent.  

Visie 

Om aan te sluiten bij de belevingswereld van de deelnemer(s) binnen een artistieke interventie vind ik het belangrijk om bij de beginsituaties van mijn deelnemer(s) stil te staan.  In het mbo-onderwijs is het helpend om de student vanuit ‘samen’ aan te spreken en te vragen naar diens belevingswereld, bevindingen en feedback. Binnen dit onderzoek heb ik hier extra op ingezet door co-creatief te werken. Door wederzijdse interesse in elkaars creatieve ideeën ben ik deze samenwerking aangegaan met de klas. Zelfs de momenten dat we pauzes inlasten, overlegde ik; zij waren mede-eigenaar van dit proces. Dit zette de student in een autonome en actieve houding, maar ik bleef wel de regisseur van de veiligheid. Ook dit is en blijft belangrijk binnen het werken met een thema zoals dit. 

“De jongeren van nu hebben de expertise over hun eigen leefwereld en generatie. Dat mag veel meer worden ingezet binnen (kunst)onderwijsontwikkeling. ” 

Urgentie  

De cijfers over seksueel grensoverschrijdend gedrag onder jongeren stijgen, en dit vind ik zorgelijk. Grenzen aangeven kan enorm lastig zijn, vooral als je zestien jaar oud bent. Niet iedere thuissituatie biedt de ruimte om hierover te leren of te praten. Daarom pakte ik dit thema op en maakte ik ruimte voor het verhaal van de studenten.   

Doel  

Een van mijn doelen is om ervoor te zorgen dat seksuele vorming, per thema zoals consent, relaties of intimiteit, een plek kan krijgen binnen het curriculum van mijn werksetting. Ik denk dat dit goed kan passen binnen het vak Loopbaanleren, waarbij de studenten les krijgen van hun mentoren. Het lijkt me een geweldige uitdaging om mentoren te coachen in het proces van het behandelen van een thema binnen seksuele vorming. Natuurlijk kunnen docenten het spannend vinden om zo’n project aan te gaan, maar de ruimte die het werken met fictie en non-fictie biedt, kan ook voor hen ruimte en veiligheid creëren. In mijn aanpak wordt de student uitgenodigd om mee te denken, (anoniem) te schrijven en samen tot creatieve uitingen te komen. Binnen mijn mentorklas werkte de aanpak die ik in mijn onderzoek inzette en het lijkt me interessant om te onderzoeken of mijn methode ook zou werken binnen andere beginsituaties, zoals mbo-opleidingen Bouw of Beauty, zou werken. Wellicht komen er totaal andere verhalen en artistieke werken naar voren, en hier ben ik erg benieuwd naar. Dit te onderzoeken lijkt me erg boeiend en ik heb al contacten gelegd met andere afdelingen. 

Deze pagina is voor het laatst gewijzigd op 26 juni 2024

Sta jij op deze pagina? En heb je een opmerking? Mail naar de redactie.