Annemieke Broersma

Leefbaar object

Scriptie

Ruimte geven, ruimte nemen
Je zit met een warme kop thee op de bank, een fijn moment in je eentje, niemand praat tegen je of vraagt je iets, je hebt even rust. Maar stel dat er is nooit iemand is, die je iets vraagt of tegen je praat, nooit iemand die een arm om je heen slaat en nooit iemand bij wie je je hart kan luchten. 

De avond is aangebroken op diezelfde bank waar je eerder een kop thee alleen dronk, drink je nu een borrel met vrienden en familie. Er wordt gepraat, gelachen en de aanwezigheid van hen voelt als een warme deken. Maar stel dat er altijd mensen om je heen zijn, geen enkel moment voor jezelf, iedereen wil iets van je en hun aanwezigheid voelt juist beklemmend. 

De geschetste situatie laat zien dat de relatie tussen alleen en samen ontzettend gecompliceerd en dubbelzinnig is. In de huidige maatschappij wordt dit namelijk veelal als twee afzonderlijke dingen gezien. Maar is dit ook zo? De eerdergenoemde voorbeelden laten mij een grijs gebied van overlapping en kadering zien, in de relatie van het alleen en samen zijn. De betekenis of indeling van dit grijze gebied kan zowel een gevoelskwestie zijn als een kwestie van ruimtelijke indeling.

Daarom zijn er twee belangrijke vragen in deze complexe wisselwerking tussen alleen en samen zijn: Hoe kan ruimtelijke vormgeving ons de mogelijkheid geven om zowel alleen als samen te kunnen zijn? En waar moet deze wisselwerking tussen alleen en samen plaatsvinden, als deze voor iedereen toegankelijk moet zijn?

Visie

Ken je dat moment? Je zit met een warme kop thee op de bank, een fijn moment in je eentje, niemand praat tegen je of vraagt je iets, je hebt even rust. Maar stel dat er nooit iemand is, die je iets vraagt of tegen je praat, nooit iemand die een arm om je heen slaat en nooit iemand bij wie je je hart kan luchten. 

Op diezelfde bank waar je eerder een kop thee alleen dronk, drink je nu een borrel met vrienden en familie. Er wordt gepraat, gelachen en de aanwezigheid van hen voelt als een warme deken. Maar stel dat er altijd mensen om je heen zijn, geen enkel moment voor jezelf, iedereen wil iets van je en hun aanwezigheid voelt juist beklemmend. 

De geschetste situaties laten zien dat de relatie tussen alleen en samen ontzettend gecompliceerd en dubbelzinnig is. Als ontwerper ben ik geïnteresseerd in deze complexiteit en de dubbelzinnigheid van de relatie tussen het alleen- en samen. In de huidige maatschappij wordt dit namelijk veelal als twee afzonderlijke dingen gezien, maar is dit ook zo? De eerdergenoemde voorbeelden laten mij een grijs gebied van overlapping en kadering zien, in de relatie van het alleen en samen. De invulling en betekenis van dit grijze gebied kan zowel een gevoelskwestie, als een kwestie van ruimtelijke indeling zijn.

Er zijn twee belangrijke vragen in deze complexe relatie: Hoe kan ruimtelijke vormgeving ons de mogelijkheid geven om zowel alleen als samen te kunnen zijn? En waar moet deze wisselwerking tussen alleen en samen plaatsvinden?

Deze vragen heb ik onderzocht aan de hand van de behoeftes, in het afzonderen en het ontmoeten, van de bewoners van de wijk Oud-Assendorp. Of te wel de afwisseling van het alleen en samen zijn. Aan de hand van de behoeftes en het onderzoek heb ik een plek, voor de wijk, vormgeven waar iedereen, te allen tijde, de keuze heeft om alleen of samen te zijn.

Doel                                                                                                      

Met dit project heb ik de leefbaarheid en toegankelijkheid van de openbare ruimte willen vergroten. De openbare ruimte wordt vandaag de dag vaak enkel vormgeven van bovenaf en er vooraf van betekenis te voorzien zonder te kijken naar de behoeftes van de gebruikers.

In dit onderzoek zijn de straten van Oud-Assendorp vrijgemaakt en volgepropt met parkeerplekken, die de leefruimte van de wijk opslokken. Zo ontstaat een ruimte die niet gebruikt kan worden waarvoor zij bestemd is: toegankelijk zijn voor alle doelgroepen en allerlei doeleinden. Doordat de openbare ruimte niet gebruikt kan worden op deze manier ontstaat er een drempel die ervoor zorgt dat mensen vrijwel geen gebruik meer maken van de openbare ruimte, buiten het parkeren van de auto. Die ontoegankelijkheid zorgt dat men meer binnenshuis, op privéterrein blijven. En daar is de afwisseling tussen het alleen en samen zijn niet voor iedereen vanzelfsprekend. 

Door de geschreven en ongeschreven regels van de openbare ruimte los te laten, verder te kijken dan naar enkel ons eigen belang en onderzoek te doen in de praktijk en hier het gesprek aangaan met de bewoners en gebruikers om hun behoeftes te bepalen kan de openbare ruimte opnieuw die toegankelijke plek voor iedereen worden.
De plek die de mogelijkheid biedt tot zowel ontmoeting als afzondering.

Deze pagina is voor het laatst gewijzigd op 24 juni 2022

Sta jij op deze pagina? En heb je een opmerking? Mail naar de redactie.