Ga naar de hoofdcontent Pijl naar rechts pictogram

Lieke Bergkamp

Graphic Design
Bachelor
Lieke Bergkamp
Lieke Bergkamp

Groen Bedrog

Scriptie

Streven naar een eerlijke mode-industrie

Mijn scriptie ‘Streven naar een eerlijke mode-industrie’ is een onderzoek naar de vraag in hoeverre greenwashing de opkomst van duurzaamheid in de mode-industrie beperkt en wat de grafisch ontwerper hier tegen kan doen.
De keuze voor dit onderwerp kwam voort uit mijn persoonlijke interesse in mode en duurzaamheid. Tijdens het winkelen ontdek ik steeds vaker duurzaamheidsclaims bij producten. Echter blijkt dat veel van deze duurzaamheidsclaims niet eerlijk zijn, maar gebruikt worden om de consument te misleiden. Dit wordt ‘greenwashing’ genoemd. Als grafisch ontwerper vind ik het belangrijk dat consumenten niet misleid worden met duurzame claims in de mode-industrie.

Voor mijn scriptie heb ik onderzoek gedaan naar een antwoord op de vraag: In hoeverre beperkt greenwashing de opkomst van duurzaamheid in de mode-industrie? Hiervoor heb gekeken naar verschillende betrokkene die te maken hebben met het onderwerp greenwashing. Zo heb ik gekeken naar modebedrijven die doen aan greenwashing, maar ook naar bedrijven die er juist wel in slagen om op een eerlijke manier duurzame kleding te produceren. Ook heb ik onderzoek gedaan naar verschillende voorbeelden van modeontwerpers die zich bezighouden met duurzaamheid in de mode-industrie. De rol van de consument komt ook aan bod in mijn scriptie. Hiervoor heb ik onderzoek gedaan naar consumentengedrag rondom duurzaamheid. Tot slot onderzocht ik de rol  van de grafisch ontwerper. Hierbij zal ook te zien zijn welke rol de grafisch ontwerper kan spelen in het tegengaan van greenwashing.

Visie

Het verlangen naar duurzame producten groeit steeds meer. Veel modebedrijven doen hierdoor aan greenwashing, een marketingtruc om duurzamer over te komen dan ze in werkelijkheid zijn.Als grafisch ontwerper vind ik het belangrijk dat consumenten niet misleid worden met duurzame claims in de mode-industrie.

Binnen het onderzoek voor mijn scriptie ben ik erachter gekomen dat de grafisch ontwerper een grote rol kan spelen in het tegengaan van greenwashing in de mode-industrie. De grafisch ontwerper kan niet alleen helpen bij het overbrengen van informatie op een duidelijke manier. Design is namelijk meer dan alleen iets vormgeven, zoals Victor Papanek schreef in zijn boek ‘Design for the Real World’ in 1971. Ontwerpers kunnen hun creatieve denkvermogen inzetten voor een betere wereld. Zo kunnen zij zorgen voor verandering. De grafisch ontwerper is misschien niet in staat om de wereld te veranderen, maar wel om mensen in beweging te brengen. Ontwerpers kunnen problemen aan de kaak stellen en zo zorgen voor bewustwording. Dit kan een eerste stap zijn voor verandering.

De grafisch ontwerper kan dus mensen aan het denken zetten, informatie overbrengen en zelfs mensen activeren. Toch viel mij tijdens mijn onderzoek op dat er nog niet genoeg gedaan wordt door grafisch ontwerpers op het gebied van duurzaamheid in de mode-industrie, en dan met name over greenwashing. En dat terwijl het wel belangrijk is om iets te doen tegen greenwashing. Deze misleiding brengt namelijk negatieve gevolgen voor de opkomst van de mode-industrie met zich mee. Zo zorgt het ervoor dat mensen die iets goeds willen doen door duurzame kleding te kopen, juist onderdeel worden van het probleem. Zij kopen namelijk iets wat duurzamer lijkt dan het is. Daarnaast zorgt greenwashing ervoor dat veel consumenten geen vertrouwen meer hebben in duurzaamheidsclaims in het algemeen. Hierdoor worden ook echt duurzame producten minder snel gekocht.

Daarom besloot ik als grafisch ontwerper aan de slag te gaan met dit onderwerp. Dit is de campagne ‘Groen Bedrog’ geworden. Deze campagne bestaat uit meerdere onderdelen. In de ruimte zullen verschillende gegreenwashde kledingstukken te zien zijn. Deze zijn bestempeld als ‘Groen Bedrog’. De kledingstukken geven informatie over de vervuiling door de mode-industrie. Aan de kledingstukken hangt een folder waarin een handleiding te zien is. De handleiding leert de bezoeker om greenwashing te herkennen. Deze folder kan de bezoeker meenemen en verspreiden op andere kledingstukken die zij verdenken van greenwashing.

Doel

Naast zorgen voor bewustwording over greenwashing, is het doel van mijn campagne om ervoor te zorgen dat mensen greenwashing herkennen. Hoe meer mensen van greenwashing afweten en hoe meer mensen dit herkennen, hoe minder deze producten verkocht zullen worden. Uiteindelijk hoop ik dat dit een eerste stap is naar een eerlijkere mode-industrie, waarin bedrijven eerlijk zijn over duurzaamheid en de consument niet meer misleiden.

Deze pagina is voor het laatst gewijzigd op 24 juni 2022

Sta jij op deze pagina? En heb je een opmerking? Mail naar de redactie.