naar verhaaloverzicht
6 juli 2021

Gamen tijdens muziekles: een win-winsituatie

Als je er je persoonlijke missie van hebt gemaakt het muziekonderwijs te blijven verbeteren, dan leg je de lat hoog. Zeker als je ook nog alles goed wil doen. En dat kan onzeker maken, weet Daan van Haren. Maar juist vanuit zijn eigen ervaring kon hij een steun en toeverlaat zijn voor leerlingen die ook met onzekerheid kampten. En daar groeide zijn eigen zelfvertrouwen weer van. Een win-winsituatie, met als resultaat Daans afstudeerproduct: een muziekgame.

In 2011 ging Daan aan de HKU Muziektechnologie studeren. Hij studeerde af in de richting compositie en muziekproductie, en heeft, zoals hij zelf zegt, “veel geleerd over studiotechniek en compositietechnieken”. Dat legde een basis voor een zzp-carrière als componist voor media. “Dat heb ik een aantal jaar gedaan, maar er was niet voldoende werk. Bovendien miste ik het samenwerken met mensen. Daarom ben ik Docent Muziek op Maat gaan doen.”

Meer van deze tijd

Op de opleiding ontdekte Daan al snel zijn passie voor het docentschap. “Toen ik begon dacht ik na over hoe mijn eigen schooltijd was geweest en wat ik anders zou doen. Ik was al bezig met intrinsieke en extrinsieke motivatie en hoe dat werkt. In mijn eerste week merkte ik al dat men op ArtEZ opvattingen over onderwijs had die aansloten bij mijn eigen gedachten: wat vrijer en wat meer van deze tijd.” In zijn tijd als leerling was muziekonderwijs niet echt sprankelend. Dat wilde Daan anders doen. “Ze noemen dat duurzaam muziekonderwijs – dat is onderwijs dat beklijft en dat je de rest van je leven met je meedraagt.”

Rust werkt goed

Het was wel spannend om voor een groep pubers te staan, vertelt Daan. “Tel daarbij op mijn natuurlijke drang om het lesgeven heel goed en anders te willen doen. Dat kan mij onzeker maken. Maar het werkte goed dat ik zo rustig ben. Ik herinner me docenten van vroeger die all over the place waren en dat werkte voor mij toch minder. Ik was blij dat ik mezelf kon zijn en dat ik op die manier wel de aandacht van de groep kon vasthouden.” Het mooiste moment van zijn tijd voor de klas was toen hij ontdekte dat hij de pedagogische kant van het verhaal heel tof vindt. “Dat je iets kunt betekenen voor de kinderen en dat je een verschil kunt maken. Het is nu ook een beetje mijn missie geworden om kinderen die ook onzeker zijn een soort hart onder de riem te steken.”

Uren achter elkaar gamen

Daans afstudeerproduct is gekoppeld aan zijn werk op een cluster 2-school voor dove en slechthorende kinderen en kinderen met een taalontwikkelingsstoornis. In dat kader kwam hij terecht op een website met informatie over duurzaam muziekonderwijs, en vond hij een artikel over gamen. “Erg interessant,” zegt Daan. “Want ik vroeg me altijd af hoe het kon dat kinderen soms niet gemotiveerd waren voor bijvoorbeeld school, maar wel uren achter elkaar kunnen gamen. Hoe zit dat met die motivatie?”

Stapje voor stapje

Het onderzoek naar games dat Daan voor zijn studie deed, gaf hem antwoord op die vraag. “Games zijn heel interessant opgebouwd: Je begint met iets heel simpels, dat sowieso lukt, en vervolgens ga je stapje voor stapje vooruit. Zo heb je steeds succeservaringen.” En die zijn belangrijk, volgens Daan: “Zo’n succeservaring motiveert je om weer verder te gaan. Dan merk je aan de kinderen dat het hun gevoel van eigenwaarde stimuleert. Want muziekles kan voor een puber ook een heel moeilijke les zijn, bijvoorbeeld als je voor de klas moet zingen. Dan geef je jezelf wel heel erg bloot. Daar zit voor mij als docent een grote uitdaging. En voldoening als het allemaal lukt.”

Educatieve game: Tadish!

Samen met een paar vrienden ontwikkelde Daan het spel Tadish! Het is een spel dat je leert ritme beter te begrijpen. Het wordt gekoppeld aan muzieknotatie, en leerlingen zien de noten en horen een stem die de noten uitspreekt. Vervolgens moeten ze aanklikken wat ze horen. “Het spel wijst zichzelf en leerlingen kunnen er zelfstandig mee aan de slag. Het is een game die voor veel doelgroepen geschikt is, dus ook voor mijn ‘eigen’ doelgroep: de kinderen met een taalontwikkelingsstoornis.” Hij testte de game zelf in zijn klas. “Iedereen was gemotiveerd en toen ik een tijdje later weer aan de slag ging met muzieknotatie merkte ik dat ze nog veel wisten. Het beklijfde dus echt.”

Technologie in de klas?

“Ik heb een muziektechnologische achtergrond. Tegenwoordig wordt er veel elektronische muziek geluisterd. Dat wil ik graag de klas in brengen. Sommige docenten zijn daar wel mee bezig, maar het is nog lang niet zover. Ik wil kinderen graag laten kennismaken met de technologische middelen om die muziek te maken. Ook het leren via een game, zoals ik met mijn eindproduct heb gemaakt, is volgens mij een mooie toekomst beschoren.” Een paar van Daans vrienden zijn programmeur, andere zijn grafisch ontwerper, en hun expertise kon hij goed gebruiken bij de ontwikkeling van Tadish. “Met mijn educatieve en mijn muziekachtergrond willen we nu educatieve spellen gaan maken. Het product van mijn onderzoek is daar het beginpunt voor.”

La tres illustre compagnie du Chat Noir - foto Willem Melssen

Volg Daan

Instagram 

LinkedIn