naar verhaaloverzicht
23 september 2020
"Met mijn model kun je het proces dat de student heeft doorlopen beoordelen"
Als klein kind op ballet was ze altijd degene die uit de maat danste. Dus het gevoel voor muziek heeft er niet van het begin af aan ingezeten. Maar gelukkig is dat veranderd. En tegenwoordig is muziek haar grootste hobby. Zo groot dat Myrthe Nijeboer is afgestudeerd aan de opleiding Docent Muziek in Enschede. Een opleiding die haar paste als een handschoen. “Ik ga het hier zeker missen.”
Al van jongs af aan was Myrthe geïnteresseerd in muziek. Ze wilde dan ook graag op muziekles. Helaas kwam dat er niet van, tot ze voor haar elfde verjaardag een keyboard kreeg zodat ze pianolessen kon volgen op de muziekschool. Myrthe: “Daar ben ik na drie jaar alweer mee gestopt. Ik vond de lessen op de muziekschool niet leuk, omdat ik dan noten moest lezen. Ik vond het veel leuker om het pianospelen zelf aan te leren door bijvoorbeeld via YouTube liedjes uit te zoeken en door veel te luisteren naar muziek.”
Conservatorium
Ze bleek heel aardig te kunnen spelen. Dat zag ook een mentor van school, want die raadde haar aan om uit te zoeken of het conservatorium niet iets voor haar was. Zo kwam ze op ArtEZ terecht. “Precies de goede plek voor mij! De vakken waren zeer divers, het was echt een combinatie van muziek en lesgeven, en daarnaast moest je veel samenwerken met klasgenoten. Ik vond bijna alles leuk.”
Zelf lesgeven
Een van de vakken die haar goed bevielen was de Werkplaats Muziekschrijven. Dat is naast Gehoorpracticum en Muziekgeschiedenis een vak binnen de Werkplaats Muziektheorie. Bij dit vak ging het over muziektheoretisch onderwijs – een speciale manier van aanpakken, waarbij de studenten vooral dóen in plaats van heel veel luisteren naar de docent. Het is meer studentgericht in plaats van docentgericht. “In mijn derde jaar werd ik door het toenmalige hoofd van de opleiding Marja Reinders gevraagd of ik in de toekomst lessen zou willen geven binnen de Werkplaats Muziekschrijven.”
Composities maken
De Werkplaats Muziekschrijven streeft ernaar de studenten de muziektheorie te laten verwerken door bijvoorbeeld het maken van eigen composities. Dat betekent dat de studenten echt aan het werk gaan. Vandaar ook de naam ‘Werkplaats’. “Dit is een concept van ArtEZ. Het wordt toegepast in Zwolle en Enschede bij de opleidingen Muziektherapie en Docent Muziek.”
In de composities die ze maken, moeten studenten theoretische aspecten verwerken. In haar onderzoek bekeek Myrthe hoe die composities beoordeeld worden. “En ik heb onderzocht hoe een beoordelingsmodel eruitziet waarbij de productbeoordeling inzichtelijk is én waarbij het proces dat de student heeft doorlopen inzichtelijk en beoordeelbaar is.”
Proces
Als docent binnen de Werkplaats Muziekschrijven moet je je smaak eigenlijk kunnen uitzetten, vertelt Myrthe. “Want dat is het eerlijkst. De ene docent kan een compositie geweldig vinden terwijl een andere docent deze compositie verschrikkelijk vindt. Toch moet de docent een zo eerlijk mogelijke beoordeling geven. Daarbij kijkt hij onder meer of de muziektheoretische aspecten goed verwerkt zijn – vorm, melodie, enzovoort – en welk proces een student heeft doorlopen.”
De objectiviteit waarborgen
Het blijkt dat het heel lastig is om de eigen geschreven composities van studenten te beoordelen. Het is bijna niet te doen om muziek objectief te beoordelen. Toch heeft het onderzoek waardevolle informatie opgeleverd en worden resultaten in de toekomst misschien toegepast binnen de Werkplaats Muziekschrijven. Om de objectiviteit te waarborgen worden composities in het model bijvoorbeeld door meerdere docenten beoordeeld. Dat klinkt arbeidsintensief, maar daarvoor is een geautomatiseerde beoordeling ingevoerd.
Beoordelingsmodel
In haar derde jaar liep Myrthe stage en gaf ze lessen voor de Werkplaats Muziekschrijven aan eerstejaars. In overleg met haar docenten heeft ze toen haar onderzoek ook gericht op de Werkplaats. Zodat ze intern werd opgeleid tot docent van de Werkplaats. “Ik heb voor mijn onderzoek gezocht naar een probleem waar ik als student zelf tegenaan liep: je krijgt als student wel de beoordeling van je compositie, maar niet hoe die beoordeling tot stand is gekomen. Daarnaast was het voor jou als student niet duidelijk of het proces dat je had doorlopen werd meegenomen in de beoordeling. Een cijfer krijgen voor je composities is belangrijk, maar nog belangrijker is weten waaróm je dat cijfer hebt gekregen.” Met het model dat Myrthe ontwikkelde wordt het proces meegewogen. Een student met veel ervaring die weinig groei laat zien wordt anders beoordeeld dan bijvoorbeeld een student met weinig ervaring die veel groei laat zien.
Hechte band met medestudenten
Op ArtEZ is het contact met de docenten goed en gemoedelijk, vindt Myrthe. De docenten willen je echt helpen, er is weinig afstand en de sfeer is prettig. “Afgezien daarvan zijn het nog eens goede docenten ook.” Ook de studenten onderling hebben veel en goed contact. “Een mooi voorbeeld daarvan vind ik de muziekproductie die de vierdejaars elk jaar maken en waaraan de hele opleiding meewerkt. Dat zorgt natuurlijk voor een enorm hechte band.”
En nu?
Nu Myrthe is afgestudeerd vindt ze het jammer dat de opleiding klaar is. “Ik ga de periode op ArtEZ als student zeker missen. Maar gelukkig kom ik terug. Ik ga een master volgen aan de HKU in Utrecht en daarnaast ga ik komend schooljaar aan de slag als docent op ArtEZ. Binnen de Werkplaats Muziekschrijven, natuurlijk.”
