Toen Mina Rassouli (1993) zich aanmeldde voor Comic Design liep ze tegen een aantal obstakels op: ze had een ICT-opleiding gevolgd, maar nauwelijks ervaring als tekenaar of schrijver. Bovendien was ze het Nederlands niet machtig. Een handjevol schetsen, een interessante visie en haar onstuitbare motivatie overtuigde de commissie. Ze maakte het medium snel eigen, zo bewijst haar afstudeerwerk Maybe I’m Going Home, een fijnzinnig beeldverhaal dat dient als opmaat naar een graphic novel over haar leven en familiegeschiedenis. Een verhaal over migratie en het leven in de bufferzone tussen plekken en culturen.
In Maybe I’m Going Home volgen we Rassouli die landt in Sofia, Bulgarije, waar ze een bezoek brengt aan haar familie in het huis waar ze opgroeide. We maken kennis met haar ouders, haar twee broers en haar grootvader. Er wordt gegeten, daarna rijdt ze met haar grootvader naar het graf van haar grootmoeder om er een boeket bloemen neer te leggen.
Het wat alledaagse verloop van het verhaal wordt verrijkt door sfeervolle illustraties die plekken en personages een eigen karakter geven. Nu en dan onderbreken ze de vertelling en wijzen ons op de gerechten die geserveerd worden (Naan, Kabuli Palaw) of geven ze informatie over de tafelgasten (Mum, 50% Turkish-Bulgarian; Dad, 100% Pashtun-Afghan). Ondertussen worden tussen beeld en spaarzaam taalgebruik allerlei spanningen voelbaar: hoe haar vader korzelig Rassouli’s keuze te studeren bekritiseert, hoe Rassouli zich dan zwijgzaam voegt naar haar rol en haar broers van tafel gaan. Als in dagdromen verschijnt soms even haar grootmoeder tegen wie Rassouli openhartig spreekt.
In het verdere verloop van de graphic novel wordt Rassouli’s eigen leven afgewisseld met dat van haar grootmoeder, die ze goed kende. Het was een zelfstandige vrouw die het communistische Bulgarije verliet en universiteitsdocent werd in Kabul, hoofdstad van het vrije Afghanistan van voor de coup van 1978. Ze zag het land veranderen en reisde in 1992 terug naar Bulgarije. De memoires van haar grootmoeder eindigen op het moment dat Rassouli geboren wordt in Bulgarije. Vlak voordat Rassouli naar ArtEZ ging overleed haar grootmoeder. Ze hadden elkaar niet meer zo vaak ontmoet als vroeger, maar Rassouli ziet haar weerspiegeld in haar eigen verlangen om voorbij de horizon te kijken.
Auteur: Floor van Luijk
