naar verhaaloverzicht
20 mei 2022

Met theater het onmenselijke menselijk maken

Of hij nu een voorstelling maakt, voor de klas staat of onderzoek doet, de mens is altijd het startpunt in het werk van student Docent Theater Timo Lourens. Van een roekeloze student die alles leuk vond, ontwikkelde de vierdejaars zich tot een maker die weet wat hij wil: het onmenselijke menselijk maken.

Met zijn achtergrond in de mbo-jeugdzorg lijkt het geen toeval dat mentale issues vaker terugkomen in het werk van Timo Lourens, finals-student Docent Theater bij ArtEZ in Zwolle. “Ik groeide zelf veilig gehecht op, een enorm voorrecht. Met de eerste vijftien jaar en de dingen die daarin gebeuren, moeten we het als mens de rest van ons leven doen. De oneerlijkheid in kansen raakt me en tegelijkertijd is het de inspiratie voor mijn makerschap.”

Timo’s blik op docentschap

Het laatste jaar van zijn opleiding werkt Timo aan educatie, onderzoek en een artistiek product. Voor even was hij daarvoor terug op het Drenthe College, waar hij zelf ooit afstudeerde. “Als dramadocent gaf ik les aan de studenten van wie ik er vroeger zelf een was. Ik leerde ze hoe ze drama in kunnen zetten in hun sociale beroep en ik deed onderzoek naar talentontwikkeling binnen het college.” Timo ziet zichzelf niet als typische klassendocent, toch geeft hij al een dag in de week les op een middelbare school. “Docentschap zie ik meer als het coachen van leerlingen. Net zoals het in de jeugdzorg niet je rol is om de jongeren te helpen, zie ik docentschap ook meer als het begeleiden en coachen van leerlingen op hun weg.”

Breder leren kijken

Voor zijn eindvoorstelling raakte Timo geïnspireerd door de film The Father van Florian Seller. “De manier waarop Florian Seller het perspectief van een dementerende man vertelt, vind ik zó goed. In mijn werk belicht ik situaties ook graag vanuit een ander perspectief. Normaal heeft het publiek een beschouwende positie, maar hier krijg je als kijker zelf te maken met de verwarring. Het is mooi om het publiek te kunnen laten voelen hoe het is om die persoon in die situatie te zijn. Dan geef je een aanzet waarover mensen hopelijk thuis aan de keukentafel verder praten.”

“Ik wil bruggen bouwen uit het ongemak.”

De eindvoorstelling is nog in ontwikkeling, maar krijgt in ieder geval een educatief karakter. “Ik wil deze kijk op dementie als voorlichting inzetten in de zorg. Het verhaal biedt manieren om met de ziekte om te gaan, zonder alleen toe te kijken hoe iemand afglijdt. Ik vind het belangrijk om het onmenselijke menselijk te maken, een brug bouwen tussen het ongemak en de werkelijkheid. We kijken van buitenaf naar de ander, het zou goed zijn als we ons meer inleven. De een krijgt de kansen van zijn leven, de ander leeft op straat. Maar we zijn allemaal mens en struggelen allemaal. Wat zou je echt willen weten van iemand die ziek is, doodgaat of met jeugdzorg leeft? Ik laat graag de rauwe waarheid zien, geen geromantiseerd verhaal.”

Vol vertrouwen afstuderen

Terugkijkend naar de opleiding ziet Timo de vier jaar als een speeltuin van mogelijkheden. “ArtEZ leert je heel goed wie je wel en niet bent als maker. Als roekeloze, alles leuk vindende student, kreeg ik hier de handvatten aangereikt om gerichte keuzes te kunnen maken. Ik heb lelijke dingen kunnen maken, op mijn bek kunnen gaan. Lang dacht ik voor het afstuderen alle antwoorden te moeten weten, dat ik ‘af’ moest zijn. Nu zie ik het als een startpunt waar ik vol vertrouwen uit vertrek. Ik heb een gereedschapskist vol tools die ik kan gaan gebruiken.”

De vrijheid tegemoet

Tussen Timo’s klasgenoten veranderde de sfeer door de jaren heen van competitief naar collegiaal. “Het is mooi dat we dat als klas bereiken. In het begin was er veel bewijsdrang, maar nu weten we elkaar te vinden in het werkveld.” Na zijn afstuderen gaat Timo eerst op reis. “Voor de installatie ROOTS die nu te zien is op de Floriade, interviewde ik zeventig Almeerders die uit het buitenland komen, over wortelen in een ander land. Dat maakte me nieuwsgierig naar mijn makerschap in een andere context dan Nederland. Na mijn afstuderen ga ik de vrijheid tegemoet, als mens en maker.”