Het belang van een businessplan
Afgestudeerd, vol met grootste plannen, maar zonder een duidelijke richting? Het uitschrijven van een (business)plan zou de oplossing kunnen zijn. Het is een manier om kritisch en serieus naar je eigen plannen en ambities te kijken en deze scherp te stellen. Wat hoort er allemaal bij een plan? Wat zijn de conventies en valkuilen tijdens het schrijven? Alumni Tim Bongaerts en Lars Meijer schreven een reeks artikelen met slechts één doel: jouw ondernemerschap verder helpen met praktische tips.
Onze eerste associatie bij een businessplan was geld. Bij het woord ‘business’ werd ons niet direct duidelijk wat de meerwaarde zou zijn voor een kunstenaar. Wat heeft kunst immers te maken met het schrijven van plannen? Veel, zo kwamen wij erachter tijdens onze research. Een businessplan is meer dan alleen het onder elkaar zetten van je eigen ambities, maar vraagt je voornamelijk om na te denken over hoe je je plannen gaat verwezenlijken. Het schrijven van een plan helpt bij het aanscherpen van je ideeën over kunst. Hoe komt je werk bij klanten/bezoekers/publiek terecht? Het verhelderen van je doelen is daarnaast ook erg handig voor het aanschrijven van potentiële fondsen en/of geldschieters. Een uitgewerkt idee verzekerd hen ervan dat hun geld goed besteed wordt.
Toch blijft er een beetje twijfel. Het zien van kunstenaarschap als onderneming komt bij ons niet natuurlijk. Een winstoogmerk, denken in doelgroepen en marktanalyses voelen een beetje apart. Niettemin, we komen er al snel achter dat een businessplan eigenlijk niet kan ontbreken als je als zelfstandige begint. Maar waar let je op als je een plan schrijft? Wij spraken met Jessica de Jaeger, docent ondernemerschap aan de opleiding docent dans van ArtEZ Arnhem en zelfstandige in het veld. In haar lessen over het schrijven van een businessplan komt ze vaak dezelfde ideeën of misvattingen tegen:
‘In eerste instantie schrijf je een plan voor jezelf. Ik zie vaak dat geld voorbij komt als motivatie, waardoor er naar het fonds of subsidie toe wordt geschreven. Wat moet ik opschrijven zodat ik het bedrag krijg? Dat werkt niet. Het is van belang goed na te denken waarom jij aan deze onderneming begint. Dit kan met een paar simpele vragen worden beantwoord, zoals: waarom sta je op? Waar lig je van wakker? Wat vind je belangrijk? Met een ‘omdat het leuk is’ kom je niet ver, corporate schrijven of doen werkt ook niet. Vertrek vanuit je persoon, dat werkt het beste.’
Wij vroegen Jessica voor meer tips en tricks, zodat je met een gerust hart aan een businessplan kunt beginnen. We hebben ze hieronder voor je verzameld en allemaal gesorteerd:
In eerste instantie voor jezelf... Veel mensen denken dat een businessplan uitsluitend geschreven wordt voor investeerders, maar het is ook voor jezelf handig om je missie/visie helder te krijgen. Wat wil je graag bereiken? Wat zijn je lange termijn ambities? Wat is daarvoor nodig? Het zorgt ervoor dat je plannen echt vorm gaan krijgen. Onthoud dit tijdens het schrijven, dat maakt het makkelijker.
...in tweede instantie pas voor investeerders. Je schrijft een businessplan ook om anderen te overtuigen geld in jou te investeren. Dit kan aan de hand van de methode uitgelegd door Simon Sinek in de Golden Circle. Hij demonstreert het succes van Apple aan de hand van hun bedrijfsfilosofie. Waarom zijn we meer geneigd om een idee te kopen, dan een product?
Waarom jij? Zorg dat je jezelf onderscheid van anderen in je plan. Waarom jij voor deze opdracht? Hoe is jouw idee beter, hoe trek jij meer ogen, hoezo is het geld bij jou in betere handen?
Voor wie? Geldschieters of investeerders willen ook weten wie jouw publiek is. Voor wie maak jij je kunst (jezelf of iedereen dekt hier de lading niet)? Hoe ga je deze mensen bereiken?
Business Model Canvas. Als je niet goed weet hoe je je businessplan moet beginnen, probeer dan eerst het BMC. Op deze manier maak je het uitschrijven van een plan een stuk toegankelijker wanneer je eraan begint. Dit model is niet een businessplan, maar alle facetten die aan bod komen, zitten er wel in verwerkt!
Marktonderzoek. Een bekende valkuil tijdens het schrijven is een oud idee presenteren als vernieuwend. Wees je bewust van wat al gedaan wordt in jouw sector. Op deze manier verkoop je geen oude wijn in nieuwe zakken. Weet ook wie jouw concullega’s zijn, daar kun je ook van leren.
Een businessplan is geen concessie. Wij merken dat het idee bestaat dat het uitschrijven van een idee de waarde ervan reduceert. Niets is minder waar. Het plan maakt dat je idee een plek in de wereld krijgt.
Het schrijven van een businessplan kan als een hele klus aanvoelen. Misschien kijk je er tegenop omdat het zo beladen lijkt, of omdat je plan nog niet klaar is voor een plek in de echte wereld. Aan het eind van de dag is het ons inziens erg nuttig om te weten wie je medespelers in het veld zijn, of wat de achtergrond van je plannen zijn. Een plan zorgt er niet alleen voor dat fondsen overtuigd raken van je kunnen, maar vooral dat je altijd weet wat je volgende stap in je proces is. Succes!