Dylan Angelina

Ongemakkelijk maar erbij

Scriptie

Wakker worden met het gevoel van uitsluiting
Stel, dat je in New York bent en een zitplaats zoekt in het Central Park. Overal zie je bankjes in verschillende soorten en maten. Er zijn bankjes met drie armleuningen: twee aan de uiteinden en een in het midden. Je zou denken, ach, het is een extra steun voor ouderen, die moeite hebben met opstaan. Maar deze extra ‘armleuningen’, met name wanneer ze in het midden van banken zijn geïnstalleerd, zorgen er ook voor dat daklozen ervan weerhouden worden om in openbare ruimtes te slapen. Dit voorbeeld illustreert een manier van stedelijke uitsluiting.  Toegankelijkheid is iets wat iedereen moet ervaren, maar als ik mij niet uitgenodigd voel om naar die plek te komen of te blijven, dan moeten er bepaalde veranderingen komen in de maatschappij en haar ontwikkelingsplannen.
Helaas heb ik dit uitnodigende gevoel niet in elke openbare ruimte kunnen ervaren, doordat ik mij oncomfortabel voelde door discriminatie en gentrificatie of doordat de ruimte op een zodanige manier was ontworpen dat het een gevoel van indirecte uitsluiting opwekte. Om dit gevoel van uitsluiting te verminderen ben ik opzoek gegaan naar een manier hoe ik mij op mijn gemak kan voelen ondanks deze indirecte uitsluitingen.
Daarom wil ik, naast theorie over het gevoel van uitsluiting in de openbare ruimte, ook mijn persoonlijke ervaring met uitsluiting bij het onderzoek betrekken, zodat lezers een beeld kunnen krijgen van de manier hoe ik uitsluiting heb ervaren in Nederland.

Visie

De tocht naar het afstuderen begon in het 2e jaar van mijn opleiding. Ik weet nog hoe ik opzoek was naar een manier om mijn frustratie te verwoorden op een respectvolle manier. Wij moesten ons persoonlijk venster ontwikkelen en eerlijk gezegd was het heel lastig voor mij omdat ik bewust was van het gevoel van uitsluiting maar ik durfde het probleem nog niet meteen in het licht te brengen. De reden hiervoor was dat ik in die periode nog niet mentaal sterk genoeg was om over gevoelige onderwerpen te praten zoals discriminatie en uitsluiting. Mijn persoonlijk venster ontwikkelde door de schooltijd heen maar bleef in hetzelfde gebied wat betreft het behalen van inclusie in een samenleving. Ik had het over dualiteit, polarisatie in de multiculturele samenleving en is toen later verscherpt naar de vraag van hoe inclusiviteit bevorderd kan worden in de samenleving. Mijn hele maakproces vanaf het 2e schooljaar tot nu is gebaseerd op persoonlijke ervaringen, frustraties en ook inspiratie van plekken die ik heb bezocht of heb gezien. Een plek waarvan ik nooit had gedacht dat mij thuis zou laten voelen was het Superkilen stadspark in het centrum van Nørrebro tijdens een excursie in Denemarken maar ook het gebied rondom het Aarhus school of Architecture. Hier heb ik ook veel inspiratie gekregen om te begrijpen hoe sociaal maatschappelijk problemen aangepakt en omgezet kunnen worden naar kunst en/of architectuur. Voor het afstuderen ben ik gaan onderzoeken hoe inclusiviteit bevorderd kan worden en een van de manieren was om ongemak te gebruiken. Bijvoorbeeld wanneer er in een volle trein niemand met elkaar praat totdat de trein in het midden van een weiland stilstaat en het ongemakkelijk begint te worden. Alleen op dat moment praten wij weer met elkaar en is er dus interactie. Ik voel me soms ongemakkelijk vanwege mijn huidskleur.
Daarom vraag ik me af hoe ongemak gebruikt kan worden om een gesprek tussen mensen op gang te brengen. Het afstuderen betekend veel voor mij maar tegelijkertijd weinig omdat ik alleen een klein onderdeel van dit groot probleem kan aanpakken.

Doel

Mijn afstudeerproject is een onderzoek waarbij ik door middel van het resultaat van een sociaal experiment antwoord geef op mijn vraagstuk namelijk Hoe kan ongemak ingezet worden om gesprekken tussen mensen op gang te brengen. Om dit te toetsen heb ik zitobjecten gemaakt met als doel om ongemak te ervaren. Omdat ik moest begrijpen hoe ik mijn eigen persoonlijke gevoelens over uitsluiting en ongemak in het algemeen kan zien en waarnemen bij andere mensen. In dit geval heb ik bankjes gemaakt in een M-vorm. Hier kan men op zitten maar zal vrij snel merken dat het niet echt lekker zit vanwege het schuine zitvlak. Dit bankje kan door een of twee mensen gebruikt worden. Als beide personen met de rug naar elkaar toe op het bankje zitten dan raken de ruggen elkaar aan. Ik vind het interessant om te ontdekken hoe ongemak ingezet kan worden om een gesprek tussen mensen op gang te brengen, en dat mensen bij elkaar komen. Tijdens het experiment heb ik gemerkt dat iedereen toch alleen of op een bepaald manier wil zitten zodat ze op hun gemak voelen. Dus wij zoeken telkens het gemak in het ongemak.

Het resultaat en antwoord op mijn onderzoeksvraag is; Een vast patroon van de normale situatie waarin een groep mensen betrokken is moet doorbroken worden. Het resultaat van dit experiment en de zitobjecten is een middel om gesprekken (interactie) te bemoedigen, en dan ook uitsluiting bestrijden. Zo kan dan in de toekomst dit gebruikt worden om openbare plekken, verblijfplaatsen of openbare stadsmeubels te maken die dan inclusie kunnen bevorderen, want dat wil ik bereiken.

Deze pagina is voor het laatst gewijzigd op 29 juni 2022

Sta jij op deze pagina? En heb je een opmerking? Mail naar de redactie.