Ga naar de hoofdcontent Pijl naar rechts pictogram

Going Circular, Going Cellulose: nieuwe inzichten over circulaire ontwerp-principes en co-design voor circulariteit

  • Fashion
  • Onderzoek

ArtEZ Centre of Expertise Future Makers presenteert met trots de resultaten van het project 'Going Circular, Going Cellulose', een project onder leiding van Saxion Hogeschool dat in 2018 van start is gegaan. Het project is een ontwerp-gedreven, praktijkgericht onderzoek dat mode- en productontwerpers verbindt met partners uit de industrie om stoffen te ontwikkelen die zijn gemaakt van duurzame cellulosevezels. Het project is gericht op het ontwikkelen van nieuwe inzichten in co-creatie van meerdere belanghebbenden en circulaire ontwerpprincipes.

Going Circular, Going Cellulose | Buro Belén
Going Circular, Going Cellulose | Buro Belén

Belangrijkste bevindingen

Met het project zijn niet alleen nieuwe circulaire ontwerpprincipes (zoals: 'co-design for understanding') verkend, maar is ook het belang benadrukt van het creëren van relaties op basis van transparantie, empathie en vertrouwen, binnen omgevingen met meerdere belanghebbenden. Daarnaast heeft Going Circular, Going Cellulose laten zien hoe design een cruciale rol kan spelen bij het creëren van wederzijds begrip en een gedeelde taal om een geïntegreerde aanpak van co-creatie en co-design voor een meer circulair mode- en textielsysteem mogelijk te maken.

Het project leeft laten zien dat het essentieel is dat ontwerpers niet alleen een product ontwerpen, maar vanaf het begin betrokken zijn bij de materiaalontwikkeling. Op deze manier kunnen ze het ontwerpproces starten vanuit het potentieel van het materiaal en de vezels. Dit betekent dat de rol van de ontwerper verandert: het gaat niet alleen om het creëren van een mooi en esthetisch eindproduct, maar ook om flexibel kunnen inspelen op nieuwe vraagstukken en uitdagingen – en om in die complexiteit nieuwe mogelijkheden te ontwikkelen en te ontdekken. Technische uitdagingen kunnen nieuwe ontwerpmogelijkheden worden. Het betekent ook dat ontwerpers bijdragen aan een gelaagde vorm van waarde-creatie (esthetische waarde, emotionele waarde, sociaal-culturele waarde, technische waarde en/of economische waarde).

Uit de onderzoeksresultaten blijkt dat ook 'circulaire intimiteit' van groot belang is. Waarden delen en het gevoel hebben 'op één lijn te zitten'. Deze zogenaamde 'relationele nabijheid' is essentieel om mensen (figuurlijk) bij elkaar te brengen voor co-design processen voor circulariteit. Het feit dat ontwerpobjecten een cruciale rol kunnen spelen bij het creëren van een gemeenschappelijke taal en wederzijds begrip in interdisciplinaire samenwerkingen, is zeer nuttig.

De resultaten van het project worden gepresenteerd in het e-book 'Going Circular, Going Cellulose'. Dit e-book is mede mogelijk gemaakt door SIA financiering voor het Going Circular, Going Cellulose (GC)2 Top Up project.

Circulaire intimacies en aanbevelingen voor een circulaire ontwerppraktijk

De twee verschenen eindrapporten bieden diepgaande analyses en reflecties op de circulaire ontwerppraktijken en principes die tijdens het project zijn ontwikkeld.

'Circular Intimacies' (2021), geschreven door Daniëlle Bruggeman, Anja Köppchen en Freya Zaplata, presenteert de belangrijkste bevindingen en nieuwe inzichten in multi-stakeholder co-creatie, circulaire ontwerpprincipes en co-design voor circulariteit. De belangrijkste conclusies hebben betrekking op de context en onderlinge afhankelijkheid van ontwerpprincipes, de praktijk en capaciteiten van ontwerpers en hun circulaire ontwerpproces, de rol van ontwerpobjecten bij het creëren van een wederzijdse taal en begrip, de onderliggende waarden die nodig zijn voor co-creatie en co-design, de rol van esthetiek en de relatie met de gebruiker en /of drager, en de 'intimiteit' en relationele nabijheid die nodig is voor lokale, circulaire productieprocessen.

In het kader van dit project ontwikkelde Zinzi de Brouwer het rapport 'Recommendations for a Circular Design Practice: Reflections on Designing for a Circular Textile and Fashion System for Students and Emerging Designers' (2020). Dit is bedoeld voor startende ontwerpers die investeren in ontwerpen voor de circulaire economie en op hun beurt belangrijke circulaire ontwerpprincipes willen opnemen en naleven in hun ontwerppraktijken. Hierin worden transformatief ontwerpgedrag aangemoedigd dat circulaire bedrijfsmodellen optimaliseert om te functioneren, waarbij producten, diensten en bredere systemen opnieuw worden ingekaderd en opnieuw worden ontworpen.

Bekijk de video-samenvatting van het project:

Over Going Circular, Going Cellulose

Going Circular, Going Cellulose  (GC)2 was een tweejarig samenwerkingsonderzoek gefinancierd door SIA-RAAK-mkb en geleid door Saxion Hogeschool in samenwerking met ArtEZ Future Makers, met Enschede Textielstad, Alcon Advies, Permess en JB Textiles, evenals Hellen van Rees, Els Bugter (Tous les Chéris), Michelle Baggerman (Bureau Baggerman), Suzanne Oude Hengel & Milou Voorwinden, Karin Vlug & Bas Froon (UNS).

Het Going Circular, Going Cellulose project werd gepresenteerd tijdens het online event van GIST en Mode Partners 025 op 30 juni, dat zich richtte op het gezamenlijk ontwerpen van lokale circulaire textielecosystemen.

Meer ontdekken