Haite Schootstra: De bigbandcomponist die verbinding vindt bij klassiek

Buiten de lijntjes kleuren

Haite heeft van jongs af aan pianoles gehad. “Tot mijn 16e, toen wilde ik iets nieuws. Ik begon met de saxofoon. Met dat instrument is er meer mogelijk met hoe je een noot vormt.” Na de middelbare school koos hij voor de bacheloropleiding Docent Muziek in Enschede. Tijdens die studie ontdekte hij de bigbandmuziek van Count Basie. “Toen ik dat voor het eerst hoorde, was ik meteen verkocht. Er zat zoveel durf in! Daar moest ik meer van weten. Later ontdekte ik mijn voorbeelden Bob Reynolds en Sammy Nestico, die ook voor Count Basie componeerde.” In Enschede volgde hij arrangeerlessen en daar wilde hij meer mee doen. Tijdens de master in Zwolle verdiepte hij zich in het arrangeren en componeren. “Ik kleurde toen meer binnen de lijntjes. Dat is tijdens de masteropleiding echt anders.” 

Bij Jazz & Pop Zwolle is samenwerken een belangrijk onderdeel. Ik had zo de hele opleiding individueel met bigband bezig kunnen zijn, maar het trok me meer om met andere genres aan de slag te gaan

De eerste keer dat hij de andere masterstudenten van het conservatorium in Zwolle ontmoette, was het even wennen. “Ik dacht: Huh? Wat moet ik hier nu mee?” De andere studenten horen bij Klassieke Muziek, Haite als enige bij Jazz & Pop. “Maar het heeft me veel gebracht. Ik heb klassieke stukken gecomponeerd en dat is heel anders werken dan voor bigband, wat ik voornamelijk doe.” Haite vindt het belangrijk om zich breed ote scholen. “Dat is ook wel de reden waarom ik deze master niet in Arnhem, maar in Zwolle volg. Hier is samenwerken een belangrijk onderdeel. Ik had gemakkelijk de hele opleiding individueel met bigband bezig kunnen zijn, daar is genoeg in te leren, maar het trok me meer om met andere genres aan de slag te gaan.”

Vertragen en versnellen 

Klassiek en bigband hebben een heel andere werkwijze, valt Haite op. “Klassieke muzikanten willen graag de ruimte hebben om mee te denken over de dynamiek in een stuk. Ze hebben liever niet dat alles al vaststaat, ze komen zelf met ideeën.” Ook bij tempo is het anders. “Bij bigband staat het tempo van een stuk vaak vast, want met een grote bezetting is het moeilijker om te versnellen en te vertragen. Bij klassiek kun je meer wisselen tijdens een stuk en ik merk dat daardoor de muziek meer gaat leven. Bezig zijn met klassiek geeft interessante inzichten, waarbij ik kijk wat ik daarvan kan meenemen naar bigband. Zo was er ook een klassiek pianist die een lang crescendo speelde waarbij hij even terugging en daarna weer voluit speelde. Dit versterkte het effect van het crescendo enorm. Dat is ook iets wat ik vervolgens in de bigband heb gebruikt.” 

Interviews met instrumentalisten 

Zijn afstudeeronderzoek sluit aan op deze wisselwerking. “Het gaat over het contact tussen componist en instrumentalist. Vaak spreken componisten alleen onderling met elkaar en wordt de instrumentalist erbuiten gehouden. Terwijl er veel te leren is van instrumentalisten. Zij weten veel over hun instrument. Ik interview ze nog tijdens het compositieproces en vraag ze wat ze fijn vinden in een stuk, wat ze een goede manier vinden om te spelen. Daar leer ik heel veel van. Je kunt het ook uit boeken halen, maar voor mij zijn de interviews vruchtbaarder. Het is dan nog wel een zoektocht naar wat zij graag willen en wat ik graag wil, vooral wat betreft het vernieuwende in de muziek.”

Ik huiver ervoor om het te ingewikkeld te maken. Vaak zijn composities te complex. Het gaat mij om melodieën die in je hoofd blijven zitten.