naar verhaaloverzicht
13 juli 2021
"Mijn vierde jaar ging vooral over in beweging zijn"
Jolijn en haar jaargenoten studeren dit jaar met zijn veertienen af. Met haar tweeëntwintig is ze een van de jongsten. “Ik ben op mijn achttiende redelijk blanco aan de opleiding begonnen. Ik heb vooral iets gedaan wat ik leuk vond, en dat is ook al die jaren zo gebleven.”
Curriculum-wijziging
Toen ze op de opleiding kwam, was er net een curriculum-wijziging doorgevoerd. Jolijn heeft dus een heel andere opleiding gehad dan de generatie vóór haar. “Dat was erg prettig, want wij zaten met de hele opleiding, de studenten en de docenten, in een soort speeltuin ons af te vragen: wat komt hieruit? Voor mij was het vooral leuk omdat ik achttien was en geen idee had wat ik wilde doen, dat ik toch zelf de verantwoordelijkheid kreeg om maar te beginnen. Dat voelde heel vrij.”
Zelfvoorzienend en persoonsgebonden
Die curriculum-wijziging betekende ook dat haar laatste jaar anders was. “Vroeger was het vierde jaar: scriptie schrijven, stage lopen, eindproduct maken. Maar dit jaar ging het voor het eerst anders. Wij zijn het jaar gestart met de vraag: waar wil ik me mee bezighouden dit jaar? Vervolgens vul je je ‘rugzakje’ door het jaar heen met manieren waarop jij denkt dat je die vraag kunt beantwoorden.” Je schrijft dus ook niet meer per se een scriptie, maar je doet onderzoek, en hoe je dat precies doet is aan jou, vertelt Jolijn. “Dat betekent dat het jaar erg zelfvoorzienend, maar ook heel persoonsgebonden is. Ieders jaar is anders, ieders route is anders.”
Portfolio opbouwen
Het is wel nog steeds een ‘makersopleiding’, dus iedereen maakt wel een eindproduct. Maar dat kan van alles zijn. Dat mag je zelf bepalen. “De stage is veranderd in ‘werken in context’: je mag je eigen project opzetten en dat in het werkveld brengen. Dat is dus een stuk opener dan het was. Maar het is ook een stuk leuker, want het gaat niet meer om studiepunten aftikken, maar om een echt portfolio voor jezelf opbouwen.”
Culturele democratie
Het onderzoek dat Jolijn deed, besloeg het grootste deel van haar vierde jaar. Ze deed onderzoek naar de culturele democratie: dat komt uit Groot-Brittannië en zoekt ook een ingang in het Nederlandse culturele leven, en gaat over het idee dat cultuur van de hele samenleving moet zijn en dus ook voor de hele samenleving toegankelijk moet zijn. “Ik heb in mijn onderzoek proberen uit te leggen waarom dat belangrijk is, hoe dat kan werken en hoe we dat in het Nederlandse cultuurbeleid kunnen integreren. Daardoorheen gevlochten zat mijn eigen zoektocht: ik wil geen theaterdocent worden, maar waar pas ik dan wel in zo’n culturele democratie?”
In beweging komen
“Voor mijn werken in context heb ik gewerkt aan publiekswerking. Dat gaat over theater bereikbaar maken voor alle niveaus van de samenleving. Bovendien heb ik een cursus ontworpen om jongeren via theater meer aan het lezen te krijgen. Ik heb een cursus sociaal ondernemen gedaan. En voor de finals heb ik een film gemaakt: Sunkings. Al deze dingen gaan heel erg over in beweging komen – hoe kan ik me bewegen binnen de vakbeschrijving op mijn diploma, hoe kan de culturele democratie zich bewegen in het cultuurbeleid, hoe beweegt de samenleving zich richting cultuur? De finals-film gaat over jong zijn en niet oud willen worden. Het gaat over de vraag hoe twee jongeren van zestien zich bewegen in het jong zijn. Het is echt een bewegingsfilm.”
Verschillende mogelijkheden
Docent theater klinkt als iemand die voor een groep kinderen theaterles geeft. Maar dat beeld klopt niet, vertelt Jolijn. “Je wordt hier opgeleid tot kritische maatschappelijk denker die daar een creatieve uitingsvorm voor bedenkt. Dat kan voor de klas, maar dat kan ook op een heel andere manier. Een van mijn klasgenoten maakt bijvoorbeeld spektakeltheater, een andere werkt op een asielzoekerscentrum om de bewoners kennis te laten maken met de Nederlandse cultuur maar zónder taal, en een derde wil wel graag voor de klas, het liefst op een vmbo. Dat zijn drie uiteenlopende dingen die je allemaal met de opleiding Docent Theater in Zwolle zou kunnen doen.”
Toekomst
Na haar afstuderen wil Jolijn heel graag doorstuderen. Dat zegt ze al sinds haar eerste jaar. “Dat komt omdat ik studeren en student zijn heel leuk vind.” Maar eerst neemt ze een tussenjaar. “Ik heb een parttime baan bij een politiek onafhankelijke organisatie die politiek bereikbaar wil maken voor jongeren. Dat ligt mooi in het verlengde van mijn onderzoek naar hoe cultuur herkenbaar is te maken voor jongeren. Daarnaast ga ik in het buitenland creatieve projecten opzetten. Daar heb ik komend jaar ruim de tijd voor.”
Volg Jolijn
