Mirjam Kempe

De Heldenreis 

Pesten: Verbinden in plaats van bestrijden 
Vanuit mijn eigen ervaringen met pesten heb ik een looproute ontworpen voor scholieren die gebaseerd is op de theorie ‘The Hero’s Journey’ van Joseph Campbell. De scholieren worden, in een filmische setting, opgeroepen op avontuur te gaan. Ze doorlopen verschillende scenes, waarin ze de confrontatie aangaan met het thema pesten en hun eigen rol in pestsituaties. Door samen tot oplossingen te komen, zal iedereen het einde bereiken als held. Het doel van deze looproute is om de pester en het slachtoffer nader tot elkaar te laten komen en omstanders in verbinding te brengen met een pestsituatie. 

Visie 

Uit mijn onderzoek trok ik de conclusie dat het vooral op middelbare scholen nog schort aan maatregelen tegen pesten. Pesten is wel een probleem dat al tijdenlang voorkomt en littekens achterlaat bij het slachtoffer. Dit motiveerde mij om wat met dit onderwerp te doen, zonder de illusie te hebben dat pestgedrag geheel uit te bannen is. De redenen voor pestgedrag is vaak dieperliggend en staat los van het slachtoffer. Veel voorkomend is het mechanisme dat gevoelens als jaloezie, frustratie, agressie, onmacht, enzovoort, afgereageerd worden op iemand anders. Deze onderliggende emoties zullen echter nooit weg gaan en daardoor zal pesten ook nooit volledig verdwijnen. Mijn intentie is om die emoties zichtbaar te maken, zodat het pestgedrag onderdrukt kan worden. 
 
Ik heb voor mijn ontwerp 'The Hero’s Journey' theorie van Joseph Campbell als inspiratie genomen. De Heldenreis is een schematisch verhaal met fases waarbij een persoon opgeroepen wordt het avontuur aan te gaan en in de climax de overwinning behaald en terugkeert getransformeerd als held. De theorie wordt veel gebruikt in de filmindustrie en is terug te zien in films als Star Wars en The Lion King.  
 
Ik heb verschillende fases uit deze theorie genomen en omgevormd naar het thema pesten. Iedereen begint het avontuur solo en zal ervaren hoe het is om pester of slachtoffer te zijn. Halverwege zullen twee scholieren elkaar ontmoeten en samen verdergaan. Even zullen ze uit de realiteit stappen en moeten ze samen opdrachten uitvoeren om verder te komen. Tussen de scholieren zal er door deze ruimtelijke looproute een hechte band ontstaan. Tenslotte worden de scholieren gestimuleerd om hun ervaring van de reis mee te nemen naar de realiteit.  
 
Op dit moment is de voorlichting over pesten voornamelijk plat. Je kan iemands verhaal lezen, een video kijken of een gesprek erover hebben. Ik wil dat de Heldenreis meer dimensie en gevoel geeft aan het thema pesten en een blijvende indruk achterlaat bij de mensen die deze reis maken.  

Doel 

Ik wil met de Heldenreis bereiken dat scholieren bewuster worden van de ernst van pesten. Ik wil dat een pester en slachtoffer elkaar beter leren kennen en begrijpen. Dat zal niet meteen de situatie oplossen, maar het is een stap in de goede richting die, met juiste begeleiding, de school kan voortzetten.  
Daarnaast wil ik dat de omstanders meer van zichzelf durven te laten zien en niet meer bang zijn om in te grijpen. Omstanders hebben de grootste invloed op het verloop van een pestsituatie. Als de omstanders het afkeuren, zal de pester er zelf ook sneller mee ophouden. Als de omstanders meelachen, dan zal een pester vooral doorgaan. Ik wil dat de omstanders de impact van hun reactie gaan inzien en deze op een positieve manier gaan inzetten. 

Sta jij op deze pagina? En heb je een opmerking? Mail naar de redactie.