Lectoraat Art education as Critical Tactics (AeCT)

Het lectoraat Art education as Critical Tactics (AeCT) van ArtEZ University of the Arts investeert in het creëren van nieuwe vormen van leren voor de wereld van morgen, door het ontwikkelen van op onderzoek gebaseerde kritische strategieën om de verantwoordelijkheid, de infrastructuur en de praktijk van kunst en kunsteducatie vorm te geven in een tijd waarin de toekomst onzeker is.

Visie

De visie van AeCT komt voort uit drie serieuze uitdagingen voor de toekomst van kunsteducatie in de context van verandering in de vormen, systemen en functies van leren.

Vanuit deze visie wordt een radicale verandering van denken voorgesteld over de matrices van leren en onderwijs, een verschuiving van competenties en beoordelingen naar effect en relevantie, voor een volgende generatie (excellente) lerenden. Met creativiteit als uitgangspunt en vanuit een kritische kijk op de door empirisme gedreven, onpersoonlijke onderwijskundige meetmethodes wordt er een kritisch manifest geproduceerd over de ethische en kritische verantwoordelijkheid om een veerkrachtige toekomst te bedenken.
Vanuit deze visie worden de institutionele leerinstellingen, vaak gevestigd in traditionele, formele settings, ter discussie gesteld met als doel de relevantie en de opdracht van kunsteducatie uit te breiden. Het streven is nieuwe (niet-)institutionele structuren te creëren die strategische/tactische interventies mogelijk maken om infrastructuur, processen en praktijken te ontwikkelen die het idee ondersteunen dat kunstenaars en kunstdocenten aanjagers van verandering zijn om een gelijkwaardige samenleving op te bouwen.
Vanuit deze visie worden (kunst)educatieve narratieven/scenario’s voor de toekomst geformuleerd, door het idioom van artistieke en ontwerppraktijken uit te breiden in interactie met meerdere stakeholders in verschillende disciplines, sectoren, regio’s en contexten, om een levend lexicon te creëren van wat kunst kan betekenen, doen en bedenken in ons dagelijks leven. Omdat de huidige tijd wordt gezien als onzeker, onbestendig en grillig, worden in samenwerking met stakeholders verschillende gemeenschappelijke hubs, studio’s en broedplaatsen opgericht om directe interventiestrategieën te ontwikkelen op basis van kritische diversiteit.

Missie

Het lectoraat Art education as Critical Tactics (AeCT) houdt zich bezig met 4 missies ten dienste van deze visie:

Terwijl creativiteit vaak naar voren is gekomen als een fundamentele kracht in het menselijk streven, is het gepresenteerd als ofwel een raadselachtig proces van individuele genialiteit, ofwel een mythische kracht die kan worden opgedeeld in praktische competenties en componenten. Filosofisch en esthetisch discours over creativiteit is meer geïnteresseerd geweest in het afbakenen van de vorm en de contouren ervan en in de mogelijkheid om er waarheden mee te doorgronden. In het discours in het culturele werkveld krijgt creativiteit een teleologische lading: het bereiken van gewenste doelen in onzekere contexten. Door het concept creativiteit te onderzoeken willen wij de intellectuele dialoog over creativiteit verdiepen, door het te begrijpen en analyseren in zijn volle reikwijdte. Door een creativiteitstheorie te formuleren, gebaseerd op de theorieën van Deleuze, Bollas en Spivak, wil het lectoraat Art education as Critical Tactics (AeCT) creativiteit in het dagelijks leven presenteren als een tactische kracht die bijdraagt aan het onderzoeken van de van nature aanwezige, impliciete, affectieve en speculatieve mogelijkheden van onze tijd. Wij stellen voor creativiteit te zien als een vorm van strategisch essentialisme (Spivak), door gebruik te maken van praktische tactieken die vaak ontstaan uit het ter discussie stellen van machtsuitoefening, om nieuwe en gelijkwaardige manieren van leven te creëren. Bijvoorbeeld: The Creative Theory of (Just-About) Everything, bij uitgeverij Valiz Publishers.
Het lectoraat Art education as Critical Tactics (AeCT) stelt dat de kracht van kunstonderzoek ligt in het creëren van nieuwe futuristische vormen door de bestaande institutionele structuren ter discussie te stellen wat betreft hun toekomstbestendigheid. In plaats van vast te houden aan het op waarschijnlijkheden gebaseerde logische denken van het historisme, biedt kunsteducatie op mogelijkheden gebaseerde, non-conformistische, alternatieve en fictieve exploraties van datgene wat nog nooit heeft bestaan. Door middel van placemaking, spacemaking en ‘lifemaking’ reikt het lectoraat AeCT radicale experimenten aan voor het toekomstige onderwijslandschap, met meerdere partners. Geïnspireerd door kunstenaars zoals Ai Wei Wei en Olafur Eliasson, creëert het AeCT creatieve broedplaatsen op lokale-regionale-internationale schaal om hybride lokale experimenten mogelijk te maken waarin nieuwe ideeën kunnen worden uitgebroed. Deze ideeën kunnen het bestuur en het beleid en de sociaal-culturele voorwaarden voor het opbouwen van slimme en menselijke leefomgevingen en gewoontes beïnvloeden. Bijvoorbeeld: Designing (No) Schools in the Age of Creativity. s,m,l, xl, bij uitgeverij Valiz Publishers.
Om een conceptuele, pedagogische en kritische plek in onderwijs en leren te vinden, is het belangrijk om kunst-gerelateerde educatieve experimenten in kaart te brengen die het leren kunnen uitbreiden naar andere omgevingen. Het lectoraat initieert het uitgebreid in kaart brengen van kunst-gerelateerde experimenten, genereert gecombineerde methoden om resultaten te meten, ontwikkelt kaders voor het analyseren van deze gegevens aan de hand van strenge normen en contextuele kennis, en zoekt strategieën om deze resultaten in het bachelor- en masteronderwijs te introduceren. Het lectoraat is zich ervan bewust dat creativiteit alleen in stand kan worden gehouden als wij creatieve kaders en matrices opbouwen die de hedendaagse focus verschuiven van op STEM gebaseerd onderwijs naar op STEAM gebaseerd onderwijs (inclusief de kunsten) en als wij creativiteit in ons leren en leven erkennen, belonen en ondersteunen. Bijvoorbeeld: Mastering and Measuring Creativity (SIA Seed Capital 2018) in samenwerking met het Teachers College (Windesheim).
Het snelle tempo waarin schisma’s en veranderingen optreden, kenmerkend voor de huidige, door informatienetwerken verbonden samenleving, vormt een radicale uitdaging voor de historisch gevormde concepten van scholen en disciplines. Het lectoraat Art education as Critical Tactics (AeCT) wil een nieuwe educatieve stroming opzetten die bij de kunsteducatie wordt ondergebracht. Deze nieuwe stroming put daarbij uit de nieuwe modellen voor strategisch leren afkomstig uit nieuwe geografische gebieden en contexten en gaat ook in op de toenemende vraag naar educatie die dynamische, flexibele, geïndividualiseerde, student-gestuurde routes bewandelt. Het lectoraat wil samenwerken met kunstenaars, wetenschappers, ondernemers en bestuurders om de verschillende educatieve stromingen van het heden en van de toekomst aan te boren, om nieuwe manieren van kenniscirculatie, kennisconsolidatie en kenniscreatie te realiseren.

Lector AeCT

Dr. Jeroen Lutters is lector van het lectoraat Art education as Critical Tactics (AeCT) bij ArtEZ. Daarnaast is hij honorary professor didactiek en inhoud van de kunstvakken bij de Hogeschool Windesheim, visiting professor bij No School (Cibap + St Lucas), visiting researcher bij de UvA, visiting fellow bij de UCHRI (Californië, USA) en een gastcurator. Jeroen Lutters promoveerde op Art Based Learning (ABL) als methode bij de kunst- en cultuur analytica Mieke Bal. Hij nam deel aan de Amsterdam School of Cultural Analysis (ASCA). Bio quote brochure met alle informatie over lector Jeroen Lutters en zijn team.

Jeroen Lutters

Dr. Jeroen Lutters is lector van AeCT- Lectoraat kunst- en cultuureducatie bij ArtEZ.

Meer informatie

Samenwerkings-partners

Het lectoraat Art education as Critical Tactics (AeCT) werkt nauw samen met een uitgebreide kenniskring. Het lectoraat beschikt daarnaast over een groot netwerk van freelance onderzoekers en ontwerpers op de verschillende deelterreinen en wordt intensief samengewerkt met de docentopleidingen beeldend, dans, theater, muziek binnen ArtEZ hogeschool voor de kunsten. Het lectoraat werkt tevens samen met externe partners lokaal, regionaal, nationaal maar ook internationaal op het gebied van kunst- en cultuureducatie. Jeroen Lutters, John Johnston (hoofd MKE en IMAE) en onderzoeker Fabiola Camuti hebben een AeCT-netwerkgroep opgezet binnen de Amsterdam School of Cultural Analysis - ASCA (UvA) waarin twee van onze onderzoekers aan hun PhD werken: Olga Potters met supervisor Prof. Joke Voogt en Joanne Dijkman met supervisor Prof. Dr. René Boomkens.

Lezingen

Een greep uit de lezingen en gastcolleges van 2021:

23/9 Online Leesclub met Jeroen Lutters en studenten Interfacultair Programma (IP)
15/9 Gastlezing Teachers College (TC1) Wat is een Teacher Artist? Wie is een Teacher Artist? Wanneer ben je een Teacher Artist? (Jeroen Lutters)
9/9 Gastlezing Windesheim voor minor Kunst & Creativiteit (Jeroen Lutters)
8/7 Lezing over Creativiteit op PROTO Zwolle 2021 (Jeroen Lutters)
7/7 Lezing/slotwoord Teachers College Embedded onderzoekssymposium Windesheim Zwolle (Jeroen Lutters)
21/5 Themamiddag Meesters der Creativiteit: “Creativiteit beweegt” van het Consortium voor Innovatie, lezing 'De (onder)waardering van de creatieve MBO’er’. Over de taal van de rechterhersenhelft' (Jeroen Lutters)

Volledig overzicht van lezingen van het Lectoraat Art education as Critical Tactics (AeCT)

Publicaties

Art-Based Learning

Handboek creatief opleiden

Het boek Art-Based Learning is een uniek handboek voor toekomstige docenten in het kunst- en cultuuronderwijs. Het helpt ze om samen met hun studenten te onderzoeken hoe kunst kan bijdragen aan het ontwikkelen van een creatieve en onderzoekende geest.

Het boek Art-Based Learning geeft methodische en didactische richtlijnen voor het ontwerpen en geven van lessen en voor het toetsen en beoordelen van de opbrengsten van de ABL-methode. Dit boek is geschreven voor (aankomende) leerkrachten en leraren op het gebied van beeldende kunst, theater, dans, muziek, literatuur, (kunst)geschiedenis, filosofie en levensbeschouwing. Het is ook geschikt voor professionals die met de methode ABL aan de slag willen.

ABL kan worden toegepast binnen het primair, secundair en tertiair onderwijs (mbo, hbo en wo). Daarnaast is de methode geschikt voor diverse buitenschoolse vormen van kunsteducatie, in het bijzonder binnen musea.
Uitgegeven door: Uitgeverij Coutinho, 2020
Auteur: Jeroen Lutters
Bestellen via uitgeverij Coutinho

Meer publicaties vanuit het lectoraat AeCT.

Projecten

Het AeCT – Lectoraat Art education as Critical Tactics is betrokken bij diverse projecten.

Kijk hier voor een overzicht van de projecten.